Ngăn chặn thương lái nước ngoài lũng đoạn thị trường

Thời gian gần đây, tại một số địa phương lại bắt đầu xuất hiện tình trạng người nước ngoài vào Việt Nam tiến hành hoạt động thu mua nông sản, lâm sản, thủy sản (kể cả những loại khác lạ) theo chiều hướng ngày càng phức tạp, gây bức xúc trong dư luận xã hội, ảnh hưởng xấu đến an ninh chính trị, ổn định kinh tế và trật tự an toàn xã hội.

Tạo sốt giá rồi… biến

Năm 2013, các thương lái Trung Quốc cũng đổ dồn về tỉnh Nghệ An thu mua cây Culi, cây lông khỉ (cây kim mao cẩu tích). Trước đó, nhiều địa phương đã phản ánh tình trạng nhiều thương lái thu mua những mặt hàng dị thường như chim sẻ, lá dừa khô, đỉa… Bỏ tiền ra tạo nên “cơn sốt” giá những mặt hàng dị thường này bằng nhiều lần tăng giá, các thương lái nước ngoài đã nhập lại hàng cho đầu nậu người Việt bằng giá mới rồi biến mất.

Cách đây không lâu, một cơn sốt bắt đỉa bán cho thương lái Trung Quốc diễn ra lúc cao điểm mức giá thu mua lên tới cả triệu đồng 1 kg khiến nhiều người dân đổ xô đi bắt đỉa. Thế nhưng chỉ sau một thời gian ngắn thương lái Trung Quốc bỗng nhiên bỏ đi khiến hàng trăm kg đỉa trở nên vô giá trị và người dân không biết xử lý thế nào. Đối với việc thu mua lá điều khô, giá lá điều khô lên cao khiến nhiều nông dân phun hóa chất để lá điều rụng hàng loạt và việc làm này sẽ làm ảnh hưởng đến năng xuất của cây điều trong năm sau.

Theo báo cáo nhanh của ông Phạm Tứ Phương, Phó Giám đốc Sở, Chi Cục trưởng, Chi Cục quản lý thị trường tỉnh Vĩnh Long hiện nay trên địa bàn có thương lái người Trung Quốc đứng ra thu mua lá khoai lang với số lượng không giới hạn.

Đầu năm 2014, một số tỉnh thành như Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Bình Định, Cà Mau Trà Vinh, Bên Tre, Kiên Giang xuất hiện hiện tượng thương nhân nước ngoài ồ ạt thu mua thủy sản. Các mặt hàng như tôm nguyên liệu, tôm sú, tôm chân trắng được thu mua một cách bất thường, mua vét đủ mọi kích cỡ, giá cả nâng lên rất cao để xuất khẩu sang Trung Quốc. Việc này đã làm ảnh hưởng tới lĩnh vực chế biến tôm xuất khẩu của các doanh nghiệp trong nước về lâu dài sẽ gây thiệt hại cho người sản xuất, hộ nuôi trồng, ảnh hưởng đến an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.

Ngăn chặn kịp thời

Để kịp thời ngăn chặn các hình thức thu mua nông, lâm, thủy hải sản của các tổ chức, cá nhân là người nước ngoài (trong đó có người Trung Quốc) trái phép trên lãnh thổ Việt Nam trong năm 2014, không làm ảnh hưởng đến những hộ nuôi, trồng và thực hiện đúng với các quy định pháp luật của thương nhân nước ngoài tại Việt Nam, ngày 12 tháng 3 năm 2014, Bộ Công Thương đã ban hành Công văn số 1910/BCT-TTTN về việc tuyên truyền, phổ biến, giám sát, kiểm tra hoạt động thu mua hàng hóa của người nước ngoài tại Việt Nam gửi Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Từ sau khi Bộ Công Thương phối hợp công tác kiểm tra, kiểm soát giữa các lực lượng chức năng, tổ chức tuyên truyền pháp luật liên quan đến hoạt động mua bán hàng hóa của thương nhân nước ngoài thì tình hình quản lý đã từng bước đi vào nề nếp, hạn chế các vụ lừa đảo, giật nợ, góp phần tiêu thụ thủy sản cho các hội nuôi trồng. Bên cạnh đó, vẫn còn hiện tượng lợi dụng mở cửa, con đường du lịch, thâm nhập vào Việt Nam lén lút hoạt động thu mua nhưng đã được chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng kịp thời phát hiện và ngăn chặn.

Các địa phương đã phối hợp với các ban, ngành tuyên truyền, phổ biến pháp luật liên quan đến hoạt động mua bán hàng hóa của thương nhân nước ngoài, những tác hại của việc bán lá khoai lang non, bán đỉa…, do đó người nông dân đã không tổ chức mua bán với thương lái người Trung Quốc những mặt hàng dị thường với giá bất thường.

Hương Giang