Các ngành sản xuất công nghiệp tạo ra nhiều công ăn việc làm

Vừa qua, tại Hà Nội, UNIDO công bố ấn phẩm chủ lực - Báo cáo Phát triển Công nghiệp (BCPTCN 2013) với chủ đề “Duy trì tăng trưởng việc làm bền vững: Vai trò của sản xuất công nghiệp và thay đổi cơ cấu”. Đây là kết quả của sự hợp tác chặt chẽ giữa các thành viên trong nhóm liên tổ chức do Bộ phận chính sách phát triển, thống kê và nghiên cứu chiến lược của UNIDO điều phối.

Theo Báo cáo, gần 40 năm sau Tuyên bố Lima 1975, các nguyên tắc cơ bản của Tuyên bố vẫn trường tồn, đó là: Công nghiệp hóa là con đường tất yếu dẫn đến sự phát triển. Công nghiệp giúp tăng năng suất và tạo thu nhập, giảm nghèo và tạo cơ hội cho hòa nhập xã hội. Khi các nước tiếp tục phát triển nền công nghiệp của mình, động cơ phải nâng cao giá trị gia tăng sẽ khiến họ tăng cường áp dụng khoa học, kỹ thuật và đổi mới, khuyến khích tăng cường đầu tư vào xây dựng kỹ năng và giáo dục, và cung cấp nguồn lực để đạt được những thành quả phát triển có quy mô rộng lớn hơn.

BCPTCN 2013 của UNIDO phân tích vai trò của việc thay đổi cơ cấu và việc làm, và khám phá những tác nhân cơ bản chi phối việc thay đổi cơ cấu sản xuất công nghiệp. Trong khi việc làm trong ngành sản xuất công nghiệp đang tăng lên ở các nước đang phát triển, thì tại các nước phát triển, sự sụt giảm số lượng việc làm trong ngành này được bù đắp nhờ sự gia tăng số lượng việc làm trong các ngành dịch vụ có liên quan đến sản xuất công nghiệp. Ngành thực phẩm và nước giải khát, và ngành dệt may có tiềm năng công nghiệp hóa rất lớn tại các nước kém phát triển nhất, trong khi các ngành công nghệ cao tạo rất nhiều cơ hội cho các nước phát triển đầu tư, đổi mới, từ đó duy trì bền vững việc làm.

Phát biểu tại lễ công bố, ông Lê Hữu Phúc, Vụ phó Vụ Hợp tác quốc tế - Bộ Công Thương đánh giá cao các phát hiện chính và tác động chính sách nêu ra trong BCPTCN 2003, vì “những phân tích này rất đáng được lưu tâm khi Việt Nam đang dành nhiều công sức, nguồn lực để tìm ra những chính sách đúng đắn giải quyết những vấn đề trước mắt, đồng thời cũng đảm bảo thực hiện nhiệm vụ trung và dài hạn nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, và tạo công ăn việc làm cho người lao động.”

Ông Patrick Gilabert, Đại diện UNIDO tại Việt Nam đánh giá, Việt Nam xem việc tham gia vào những ngành sản xuất có tính toàn diện, bền vững, là cơ hội rất lớn cho phát triển, như ghi trong Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội Việt Nam đến năm 2020. Ông cho biết thêm, ngành sản xuất công nghiệp đã tạo ra 470 triệu việc làm, giải quyết được khoảng 16% lực lượng lao động của thế giới gồm 2,9 tỷ người trong năm 2009. Các ngành sản xuất công nghiệp mở ra cơ hội việc làm và tăng trưởng kinh tế cho tất cả các quốc gia ở những giai đoạn phát triển khác nhau và giúp phát triển toàn diện.

Ông Ludovico Alcorta, Trưởng bộ phận chính sách phát triển, thống kê và nghiên cứu chiến lược, trụ sở UNIDO, Vienna, nhấn mạnh rằng: “Tác động của các tác nhân chi phối chủ yếu việc thay đổi cơ cấu và công nghiệp hóa—như chi phí, công nghệ, nhu cầu, và hiệu quả sử dụng tài nguyên—đối với việc duy trì bền vững việc làm hoàn toàn phụ thuộc vào những chính sách công nghiệp được thông qua. Vì vậy những chính sách công nghiệp này phải được định hướng nhằm thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế và sẽ chỉ có hiệu quả nếu quá trình hoạt định chính sách cũng đóng vai trò quan trọng giống như nội dung chính sách”.

Tại lễ công bố báo cáo, các đại biểu đã thảo luận và nhấn mạnh vai trò của sản xuất công nghiệp và việc chuyển đổi ngành này nhằm tạo việc làm, và rút ra ảnh hưởng chính sách đối với việc phát triển công nghiệp bền vững và toàn diện tại Việt Nam. Cho dù nền công nghiệp của Việt Nam đã có bước phát triển ấn tượng nhờ quá trình hội nhập kinh tế quốc tế và quá trình hội nhập cũng tạo ra động lực tái cơ cấu cho công nghiệp của Việt Nam nhưng trong thời gian qua, nhiều chiến lược liên quan quy hoạch ngành công nghiệp chưa đạt được mục tiêu như mong muốn. Do đó, VN cần hoạch định mục tiêu, chính sách đúng đắn, đặc biệt là tăng đầu tư các nguồn lực, kể cả con người.

" Liên tục đổi mới và thay đổi cơ cấu các ngành công nghiệp sẽ tạo ra nhiều cơ hội cho tăng trưởng, việc làm có năng suất và sử dụng hiệu quả các nguồn lực. Chính sách công nghiệp cần tạo điều kiện để thúc đẩy quá trình tái cơ cấu phù hợp với từng giai đoạn phát triển của quốc gia...”, ông Lê Hữu Phúc khuyến nghị.

Quỳnh Chi