Nông nghiệp sẽ “hút” đầu tư?

Là nhà nghiên cứu về chiến lược, chính sách phát triển nông nghiệp và nông thôn, Tiến sĩ Nguyễn Đỗ Anh Tuấn cho rằng đã đến thời doanh nghiệp đổ xô vào nông nghiệp.

Nhà đầu tư nội “lót” ổ

Tiến sĩ Nguyễn Đỗ Anh Tuấn – Phó Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn (Bộ NN-PTNT) cho rằnghiện nay ngành nông nghiệp Việt Nam đã hội đủ các yếu tố mà các nhà đầu tư mong muốn; đó là “lợi ích” và “thời cơ”. Lợi ích chính là thế mạnh nông nghiệp, được Tiến sĩ Tuấn phân tích bao gồm: khí hậu, đất đai thuận lợi và con người hay nguồn lao động dồi dào, ôn hoà, chịu khó. Về chính sách, Chính phủ luôn xác định trong tổng thể chính sách thu hút FDI, nông lâm ngư nghiệp và phát triển nông thôn luôn được coi là các lĩnh vực khuyến khích và đặc biệt khuyến khích đầu tư. Còn thời cơ được các doanh nghiệp đón đầu là quá trình hội nhập sâu rộng thông qua các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã, sẽ được ký kết giữa Việt Nam với các khu vực, các quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư sẽ chỉ đổ vốn vào những ngành lợi thế. Đây là điều mà các nhà đầu tư “nội” (DN Việt Nam – PV) đã làm. Trong mấy năm gần đây, các nhà đầu tư là Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai, TH True milk, Cty CP Chứng khoán Sài Gòn (SSI), Đức Long Gia Lai... đầu tư mạnh vào nông nghiệp. Mỗi nhà đầu tư đã lựa chọn cho mình ngành nghề mà họ lợi thế nhất: Hoàng Anh Gia Lai trồng, chế biến cao su và đang tiếp tục đầu tư vào các ngành chăn nuôi bò sửa; TH True milk nuôi bò sữa, SSI dành khoảng 30% khoản mục đầu tư vào các công ty nông nghiệp. SSI đã thông qua công ty cổ phần xuyên Thái Bình Dương (PAN) đầu tư mạnh vào các DN nông lâm thủy sản, thực phẩm trên khắp cả nước với tham vọng tạo ra chuỗi liên kết khép kín; Đức Long Gia Lai trống bắp ...

Tất cả các nhà đầu tư nói trên đều đang gặt hái lợi nhuận cao và ổn định từ các khoản đầu tư vào nông nghiệp.

Nhà đầu tư FDI quan tâm trở lại

Theo Cục Ðầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Ðầu tư), năm 2014, cả nước có 516 dự án FDI trong lĩnh vực nông-lâm- ngư nghiệp có hiệu lực, với tổng vốn đăng ký hơn 3,6 tỷ USD, chiếm 3% tổng số dự án và gần 1,5% tổng vốn đầu tư đăng ký, giảm mạnh so với 15 năm trước đây (chiếm 15%). Tuy nhiên, các cấp, ngành, địa phương đang có những thay đổi lớn về tư duy, phương pháp tiếp cận để tái khởi động lại chương trình thu hút dòng vốn FDI vào lĩnh vực nông nghiệp.

Gần đây, vốn FDI vào nông nghiệp đã có nhiều dấu hiệu khởi sắc, với hàng loạt dự án mới đầu tư vào nông nghiệp trên cả nước, đặc biệt tập trung ở đồng bằng Sông Cửu Long. Sau các cuộc gặp giữa lãnh đạo Nhà nước và Bộ NN và PTNT với lãnh đạo Nhật Bản hồi tháng 6-2014, hàng loạt các doanh nghiệp Nhật Bản đã đến tìm hiểu cơ hội đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp và thực phẩm của Việt Nam. Ngân hàng Tokyo Mitsubishi (Nhật Bản) đã bày tỏ mong muốn đưa kiến thức, kinh nghiệm của Nhật Bản kết hợp với lợi thế của Việt Nam để nâng cao giá trị gia tăng cho nông sản Việt. Hay trong chuyến thăm Việt Nam của chính quyền, cộng đồng doanh nghiệp tỉnh Ibaraki, ông Hashimoto Masaru - thống đốc tỉnh Ibaraki khẳng đinh quyết tâm hợp tác cùng khai tác các thế mạnh về: nguồn lực lao động của Việt Nam và  kỹ thuật và công nghệ cao của Ibaraki, để hướng tới nền nông nghiệp bền vững.

Cuối năm 2014, Tập đoàn Phát triển nông thôn Hàn Quốc (KRC) đã ký thỏa thuận hợp tác công - tư (PPP) trong lĩnh vực nông nghiệp với UBND tỉnh. KRC sẽ chịu trách nhiệm huy động các nguồn vốn từ Hàn Quốc, trong đó có các doanh nghiệp ở các lĩnh vực để xây dựng chuỗi sản xuất lúa gạo. Nhiều DN tỉnh Quảng Ninh cũng ký kết các biên bản ghi nhớ hợp tác đầu tư với các doanh nghiệp Đài Loan (Trung Quốc) về sản xuất và chế biến, bảo quản nhiều mặt hàng nông thủy sản....

Xu hướng đầu tư vào ngành nông nghiệp của DN nói chung không chỉ mang lại sức mạnh về tài chính mà còn là sự đầu tư đổi mới về công nghệ, thiết bị. Nhờ đó, nông nghiệp Việt Nam sẽ khắc phục được các điểm khuyết về điểm yếu về chất lượng, thương hiệu, quy trình cung ứng nông sản và phát triển bền vững – ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn nhấn mạnh.

Nguyễn Thanh