Áp lực tỷ giá đến sớm

Vừa qua, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) quyết định tăng tỷ giá liên ngân hàng thêm 1%. Đây là một thông tin bất ngờ nhưng không mới, bởi tâm lý thị trường đã được chuẩn bị cho các bước tăng của tỷ giá.

Với mức tăng mới, mức trần mua bán tại các NH lên 21.673 đồng đổi một USD,  từ mức 21.246 đồng trước đó. Với biên độ khống chế +/-1% so với tỷ giá bình quân liên ngân hàng, các NH có thể giao dịch trong khoảng 21.243 - 21.673 đồng kể từ ngày 7/1.

Tỷ giá tăng 1% từ 7/1

Quan sát thị trường có thể thấy áp lực tỷ giá đến trước quyết định điều chỉnh tỷ giá của NHNN, các NHTM liên tiếp nâng mạnh giá USD trên biểu niêm yết. Điều này làm dấy lên nghi ngờ có sự trục lợi thông tin điều chỉnh tỷ giá lần này.

Tuy nhiên không thể quy chụp cho các NHTM trong chuyện này, bởi diễn biến thị trường phản ảnh các NH đều khá USD do cầu ngoại tệ tăng lên. Tại hầu hết các NH lớn như Eximbank, Sacombank, ACB, Techcombank… giá mua vào áp rất sát giá bán đến như vậy, chỉ quanh 20 VND trong một thời gian dài. Các đại gia như Vietcombank, BIDV… mức chênh giá mua và bán USD cũng chỉ 25 USD. Giá bán USD của các NHTM cũng tăng thêm, lên tới 21.455 - 21.458 VND, gần sát kịch trần biên độ đã có. Đây là biểu hiện của căng thẳng cung cầu.

NHNN, với vai trò là người mua bán cuối cùng trên thị trường, đã buộc phải giữ giá bán ra 21.400 VND/USD. Cuối 2014 nhà điều hành đã phải bán hơn 1 tỷ USD. Áp lực lên cơ quan điều hành không nhỏ. Nếu tiếp tục găm giữ tỷ giá và tiếp tục bán ra, dự trữ ngoại hối sẽ suy giảm, trong khi Nghị quyết 01 Chính phủ vừa ban hành nêu rõ phải tiếp tục tăng được nguồn lực này.

Vì vậy, tỷ giá USD được điều chỉnh tăng như một điều được dự báo trước, chỉ có thời điểm ngay những ngày đầu tiên của năm mới có vẻ hơi bất ngờ. Tuy nhiên, nhìn xa hơn về năm 2014, sẽ thấy diễn biến này hoàn toàn có lý. Trong năm 2014, tỷ giá bình quân liên ngân hàng tăng 1%, thấp hơn so với trù liệu của NHNN là  2-3%.

NHNN nhận định sau hơn 6 tháng duy trì ổn định ở mức 21.246 VND/USD, điều chỉnh lần này nhằm chủ động dẫn dắt thị trường, phù hợp với diễn biến thị trường tài chính trong nước và quốc tế, tạo sự ổn định vững chắc cho thị trường ngoại tệ.

"Ngân hàng Nhà nước sẽ đảm bảo thực hiện đồng bộ các biện pháp và công cụ chính sách để ổn định tỷ giá và thị trường ngoại tệ trên mặt bằng giá mới", cơ quan này tuyên bố.

Dư địa tăng 2% cho năm 2015

Tại Hội nghị ngành ngân hàng mới đây, Thống đốc Nguyễn Văn Bình cho biết năm 2015, tỷ giá cũng sẽ tăng không quá 2%. Song nhà điều hành cũng tự coi đây là nhiệm vụ thách thúc khi dự báo nhập siêu năm nay sẽ bằng 5% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Các cân đối cung - cầu ngoại tệ trong năm 2015 dự báo sẽ có một số thay đổi nhất định. Điển hình là tác động từ đà sụt giảm nhanh và sâu của giá dầu trên thị trường thế giới, ảnh hưởng nhất định đến nguồn thu ngoại tệ của ngân sách.

Tuy nhiên, một số hiệp định, thỏa thuận thương mại với các khối thị trường, nền kinh tế mới được ký kết dự báo sẽ tạo điều kiện để hàng xuất khẩu Việt Nam tiếp cận thuận lợi hơn. Thị trường Nga với việc bị Phương Tây cấm vận, dấu hiệu ấm lên của thị trường Mỹ… đều là cơ hội cho hàng hóa Việt Nam.

Nguồn vốn đầu tư nước ngoài dự báo sẽ tiếp tục là yếu tố hỗ trợ cho mục tiêu ổn định tỷ giá. Nguồn kiều hối dồi dào cũng là một kênh quan trọng.Tính chung, NHNN  dự báo cán cân tổng thể năm 2015 sẽ tiếp tục thặng dư ở mức cao, vào khoảng 8 tỷ USD.

Với khoảng biến động định hướng tối đa 2% cho năm nay, việc tỷ giá tăng 1% ngay đầu tháng 1, đồng nghĩa với giảm bớt kỳ vọng tiếp tục phá giá đồng tiền trong năm nay. Điều này kích thích cung ngoại tệ, đặc biệt là trước thực tế cán cân tổng thể thặng dư  rất lớn năm qua.

Các chuyên gia kinh tế bình luận, với việc nhanh chóng quyết định điều chỉnh tỷ giá, NHNN cho thấy bước đi chủ động và dứt khoát trong vai trò nhà điều hành thị trường. Diễn biến này cũng phản ánh thái độ tự tin của NHNN trong nhiệm vụ giữ ổn định tỷ giá năm 2015.

Lê Minh