Xây dựng thương hiệu du lịch theo chiều sâu

“Ngành Du lịch đã tạo ra sự phát triển mang tính bứt phá sau 4 năm (2009-2013), tổng số khách quốc tế đến Việt Nam đã tăng gấp đôi. Riêng 11 tháng của năm 2014 lượng khách quốc tế ước đạt hơn 7,2 triệu lượt, tăng 5,4% so với cùng kỳ năm 2013. Điều này càng khẳng định rằng, chất lượng du lịch Việt Nam đang dần tốt lên, và đi vào chiều sâu thay vì chiều rộng theo đúng định hướng Chiến lược phát triển du lịch của nước ta”. Đó là chia sẻ của ông Nguyễn Văn Tuấn – Tổng cục trưởng, Tổng cục Du lịch Việt Nam với phóng viên tạp chí Vietnam Business Forum. Thanh Nga thực hiện.

Thưa ông, điểm lại các thành công của ngành du lịch Việt Nam năm 2014, có thể kể tới điều gì?

Năm 2014 là một năm khá khó khăn đối với nền kinh tế của đất nước, tác động không nhỏ tới hoạt động của ngành du lịch. Tuy nhiên, đa số các thị trường khách đều tăng so với cùng kỳ năm 2013, cụ thể: thị trường Hồng Kông tăng 61,2%, Đức tăng 51,3%, Nga tăng 25,2%, Tây Ban Nha tăng 22,6%; Campuchia tăng 18,2%; Italy tăng 12,9%; Lào tăng 12,9%; Hàn Quốc tăng 12,0%. Tính riêng trong 11 tháng của năm 2014, chúng ta ước đón hơn 7,2 triệu khách quốc tế, tăng 5,4% so với cùng kỳ năm 2013.

Giai đoạn vừa năm qua, ngành du lịch cũng thường xuyên đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến, quảng bá hình ảnh Việt Nam đã phát huy tích cực trong việc thu hút khách quốc tế đến. Bên cạnh đó, cở sở hạ tầng và dịch vụ hàng không phát triển đã tạo thuận lợi cho du khách đến Việt Nam, các vấn đề an ninh, an toàn của du khách được đảm bảo…Có thể khẳng định rằng thương hiệu du lịch Việt Nam đang dần được khẳng định trên thị trường quốc tế, hình ảnh Việt Nam được biết đến nhiều hơn. Bên cạnh đó, các hãng lữ hành quốc tế đã chọn Việt Nam là điểm đưa khách du lịch đến cũng tăng hơn. Đó là những tín hiệu tích cực để chúng ta tiếp tục kỳ vọng vào năm tới 2015, đồng thời với Nghị quyết chuyên đề 92 vừa được Chính phủ ban hành sẽ là cú hích tạo động lực cho ngành du lịch nước ta tiếp tục ghi thêm những tín hiệu vui mới trong những năm tiếp theo.

Để khai thác, phát huy hiệu quả các nguồn lực, tài nguyên du lịch nhằm đưa du lịch phát triển theo chiều sâu và bền vững, ngành du lịch đã thực hiện các chiến lược gì, thưa ông?

 Ngành du lịch đã tổ chức nhiều hoạt động tham gia hội chợ du lịch quốc tế, xúc tiến lịch, quảng bá hình ảnh du lịch Việt Nam tại một số thị trường trọng điểm. Xây dựng thượng hiệu du lịch các vùng du lịch trọng tâm, bước đầu hình thành các trung tâm động lực phát triển du lịch của địa phương với sản phẩm đa dạng hơn. Cụ thể, ở phía Bắc chúng ta đã có sự hình thành rõ nét của tứ giác Hà Nội-Hạ Long-Hải Phòng-Ninh Bình. Chuỗi miền Trung với trung tâm là Đà Nẵng kết nối với Huế. Duyên hải Nam Trung Bộ có 2 tâm điểm là Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) và Phan Thiết (tỉnh Bình Thuận). Ở phía Nam, trung tâm là Tp. Hồ Chí Minh kết nối với các tỉnh lân cận. Ở Tây Nguyên thì Đà Lạt - Lâm Đồng là trung tâm của cả vùng.

Hệ thống doanh nghiệp du lịch phát triển mạnh bước đầu hình thành những tổng công ty thương hiệu mạnh. Chẳng hạn, Saigontourist, Vietrave. Các doanh nghiệp, tập đoàn như Vingroup, Mường Thanh, SunGroup (Đà Nẵng) cho ra đời các chuỗi khách sạn chất lượng cao.

Đáng chú ý, ngành du lịch cũng đã tập trung thực hiện Chiến lược quy hoạch tổng thể và 3 quy hoạch vùng du lịch, xây dựng Chiến lược phát triển tổng thể du lịch và Chiến lược về phát triển thương hiệu du lịch. Từ đó, các địa phương, doanh nghiệp xây dựng chiến lược, sản phẩm và thương hiệu của riêng mình cho phù hợp với chương trình tổng thể.

Trong năm 2014, ngành du lịch Việt Nam đã thống nhất và ra mắt bộ nhận diện thương hiệu du lịch Việt Nam "Việt Nam- vẻ đẹp bất tận", "Viet Nam - Timeless Charm". Đây là lần đầu tiên du lịch Việt Nam có hệ thống nhận diện thương hiệu hoàn chỉnh, và nhờ đó sự hiện diện của du lịch Việt ra quốc tế sẽ chuyên nghiệp và đồng bộ.  

Tới đây, Tổng cục Du lịch và Dự án EU sẽ tổ chức 3 hội nghị tập huấn tại 3 miền cho doanh nghiệp, lãnh đạo quản lý văn hóa du lịch của 63 tỉnh, thành phố của 3 miền để giới thiệu hướng dẫn ứng dụng Bộ tài liệu nhận diện thương hiệu du lịch "Việt Nam - Vẻ đẹp bất tận". Chiến lược xây dựng thương hiệu cần phải những lộ trình dài, đồng bộ và quyết tâm của cả hệ thống chính trị, các tổ chức, doanh nghiệp và người dân.

Nhiều chuyên gia cho rằng, muốn du lịch phát triển và xây dựng thành công thương hiệu du lịch Việt Nam, điều cần nhất là phải có sự tham gia của cộng đồng, ông nghĩ sao về quan điểm này?

Có thể nói, du lịch là ngành kinh tế tổng hợp, mang nội dung văn hóa sâu sắc, có tính liên ngành, liên vùng và xã hội hóa cao. Hoạt động từ  du lịch đem lại hiệu quả tích cực, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo nhiều việc làm, xoá đói giảm nghèo.

Xây dựng hình ảnh du lịch cần nhiều yếu tố và sự tham gia của nhiều thành phần, trong đó có vai trò quan trọng của cộng đồng. Ví dụ như Hội An, đô thị du lịch này được du khách trong và ngoài nước biết đến là di sản văn hóa thế giới vào năm 1999 khi được UNESCO trao tặng danh hiệu này. Khu phố cổ được bảo tồn gần như nguyên vẹn, người dân vẫn sinh sống ở trong các khu nhà cổ và nó được xem như một bảo tàng sinh thái. Sự tồn tại và phát triển tạo nên thương hiệu Hội An có được nhờ sư góp sức của nhiều phía, nhưng hơn tất cả phải kể đến người dân địa phương, hay nói cách khác đó là cộng đồng người Hội An. Người dân Hội An ý thức được vai trò của mình trong việc góp phần xây dựng thương hiệu từ việc đón tiếp du khách, bảo tồn di sản hiện có đến việc bảo vệ môi trường cảnh quan, và chung sức với chính quyền địa phương trong các chính sách bảo tồn và phát triển.