Nhằm góp phần quan trọng trong việc tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng phát triển bền vững, đến nay trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc có hàng trăm doanh nghiệp, nhà đầu tư tập trung vào lĩnh vực nông nghiệp.

Trong xây dựng chuỗi giá trị nông sản, các doanh nghiệp đóng vai trò rất quan trọng. Thực tế tại Vĩnh Phúc, một số hình thức liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm giữa doanh nghiệp và nông dân trong những năm qua đã giúp người nông dân ổn định  đầu ra của sản phẩm, yên tâm sản xuất và nâng cao được mức sống, điển hình như Công ty Japfa Comfeed Việt Nam. Đầu tư vào Việt Nam từ năm 1996 bằng nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi và trang trại gà giống tại Vĩnh Phúc với tổng vốn đầu tư trên 12 triệu USD. Sau hơn 18 năm, Công ty đã nâng tổng vốn lên hơn 60 triệu, gồm 5 nhà máy hoạt động trên các lĩnh vực chủ yếu là sản xuất giống gia cầm, sản xuất thức ăn chăn nuôi, tổ chức mạng lưới gia công chăn nuôi gia cầm, gia súc và chế biến sản phẩm chăn nuôi để xuất khẩu đặt tại Vĩnh Phúc, Long An, Hòa Bình, Thái Bình và Bình Thuận. Riêng trại gà giống cấp bố mẹ ở Vĩnh Phúc mỗi năm cung cấp ra thị trường hàng triệu con gà giống gồm gà ta thả vườn, gà thịt công nghiệp, gà đẻ được thị trường đánh giá cao. Nhờ hệ thống chăn nuôi trang trại theo mô hình sản xuất, kinh doanh khép kín, từ trại giống ông bà, trại giống bố mẹ, con giống đến chăn nuôi gia công; những công nghệ, kỹ thuật chăn nuôi gia cầm hiện đại nhất được Công ty đưa tới, nhiều hộ chăn nuôi đã thực sự đổi đời.

Theo thống kê, hiện nay toàn tỉnh Vĩnh Phúc chỉ có hơn 100 doanh nghiệp hoạt động tốt trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản và mới chỉ có 30% các sản phẩm từ thịt lợn, trứng, gia cầm được ký hợp đồng tiêu thụ với các công ty, cơ sở giết mổ và ở ngành trồng trọt, thủy sản cũng tương tự như vậy.  

Việc thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn còn gặp khó khăn do đây là lĩnh vực có rủi ro cao. Trong khi đó, các cơ chế, chính sách của Nhà nước về thu hút đầu tư vào lĩnh vực này chưa đủ mạnh. Cơ chế quản lý đất đai còn nhiều bất cập, đất phục vụ sản xuất nông nghiệp còn manh mún, nhỏ lẻ đã gây trở ngại lớn cho việc phát triển sản xuất trên quy mô lớn và áp dụng kỹ thuật tiên tiến. Chất lượng lao động ở nông thôn còn hạn chế, chưa đáp ứng đòi hỏi ở trình độ cao đối với cả đội ngũ quản lý và lao động trực tiếp. Hiện còn thiếu các hợp tác xã thực thụ, là người đại diện cho các hộ dân liên kết với doanh nghiệp cùng tổ chức sản xuất; thị trường nông sản không ổn định, gây khó khăn đối với việc sản xuất, chế biến và tiêu thụ. Và cái khó nhất của doanh nghiệp chính là làm thế nào để có được diện tích đất nông nghiệp phù hợp với quy mô sản xuất.

Nhằm khuyến khích, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, thời gian qua, cùng với triển khai thực hiện tốt Nghị định số 210 của Chính phủ về khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn như: Miễn, giảm tiền sử dụng đất phải nộp ngân sách Nhà nước; quy định mức hỗ trợ từ 2 - 5 tỷ đồng cho các dự án về đầu tư cơ sở giết mổ gia cầm tập trung, chăn nuôi bò sữa cao sản, dự án xây dựng cơ sở hạ tầng xử lý chất thải, giao thông, điện, nước, nhà xưởng, đồng cỏ và mua thiết bị, Vĩnh Phúc còn ban hành nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi; tổ chức nhiều cuộc họp, thảo luận và sẵn sàng hỗ trợ, tìm cách tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này. Cụ thể, ngoài các biện pháp tích cực cải thiện hạ tầng kỹ thuật, xã hội, đào tạo nhân lực, vấn đề cải cách các thủ tục hành chính luôn được đặt lên hàng đầu. Trước đây, nhà đầu tư làm thủ tục đăng ký kinh doanh theo quy định là 15 ngày, nay đã giảm xuống còn 5 ngày, thậm chí có dự án còn chưa tới 3 ngày. Về vấn đề gom đất nông nghiệp, UBND tỉnh đã cho phép các doanh nghiệp tự thỏa thuận với nông dân thuê diện tích đất của họ trong 5 hoặc 10 năm; cho nông dân góp cổ phần bằng ruộng đất với doanh nghiệp để cùng làm... Dự kiến, tỉnh sẽ hỗ trợ tiền thuê đất cho tổ chức, cá nhân khoảng 5 - 6 triệu đồng (tương đương 250-300 USD)/ha/năm trong 5 năm đầu để doanh nghiệp vượt qua khó khăn, thích ứng và hướng tới cạnh tranh trong hội nhập quốc tế. 

Ngoài những dự án đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp với tổng số vốn gần 49 triệu USD, thời gian gần đây, có rất nhiều nhà đầu tư đã và đang tìm kiếm cơ hội đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao tại tỉnh với số vốn lớn, trong đó có Tập đoàn Vingroup. Tập đoàn đã quyết định đầu tư dự án sản xuất rau quả công nghệ cao tại Vĩnh Phúc với quy mô 500 ha, tổng vốn đầu tư từ 500 - 700 tỷ đồng. Theo đó, Vingroup sẽ dành 20 ha để đầu tư công nghệ nhà kính PE; 80 ha mua công nghệ nhà kính, nhà lưới của Nhật; 400 ha còn lại sẽ làm theo cánh đồng mẫu lớn, ứng dụng cơ giới hóa, tự động hóa, xây dựng các khu sơ chế, bảo quản rau quả sau thu hoạch. Dự án này sẽ sử dụng tối thiểu 100 chủng loại giống chất lượng cao của thế giới và các giống truyền thống nổi tiếng của Việt Nam để cung cấp 7.000 - 10.000 tấn/vụ, đảm bảo chất lượng và giá cả hợp lý. Cùng đó, Vingroup sẽ có kế hoạch đào tạo và sử dụng nguồn lao động địa phương để phát triển thành đội ngũ công nhân nông nghiệp, có khả năng ứng dụng và các công nghệ trồng trọt tiên tiến.  Những hướng tập trung sát sao đầu tư cho phát triển nông nghiệp trong giai đoạn hiện nay sẽ mang lại thành tựu mới trong phát triển nông  nghiệp, nông thôn trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc. 

Thanh Nga