JBAV: Việt Nam cần hỗ trợ mạnh mẽ các doanh nghiệp sản xuất trong nước

11:10:30 | 30/3/2017

Trong những năm gần đây, Việt Nam đang trở thành điểm đến hấp dẫn với các nhà đầu tư đến từ Nhật Bản, hàng năm có tới hàng trăm các cuộc xúc tiến thương mại giữa hai nước được diễn ra, số lượng các doanh nghiệp Nhật Bản tham gia vào thị trường Việt Nam ngày càng nhiều.

Theo con số thống kê của Hiệp hội doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam (JBAV), hiện nay, số lượng thành viên của hiệp hội đã đạt trên 1.600, đứng thứ 3 trong tổng số các nước đầu tư vào Việt Nam. Trong đó, lĩnh vực cơ khí, công nghệ cao chiếm tỷ lệ lớn nhất và đang không ngừng phát triển mạnh. Mặc dù trong những năm vừa qua, Chính phủ cùng với các bộ, ban ngành đã có nhiều nỗ lực nhằm cải thiện môi trường đầu tư nhằm thu hút hơn nữa các nhà đầu tư nước ngoài nhưng với các nhà đầu tư nước ngoài, họ vẫn còn gặp không ít khó khăn để đặt chân vào thị trường này.

Theo đại diện JBAV, không chỉ với các doanh nghiệp mới, đang tìm hiểu đầu tư vào thị trường Việt Nam mà những doanh nghiệp đã có mặt tại Việt Nam trong một thời gian dài và chiếm vị trí quan trọng trong cơ cấu nền kinh tế Việt Nam như ngành công nghiệp ô tô cũng đang gặp không ít khó khăn, vướng mắc.

JBAV cho biết, mặc dù ngành công nghiệp ô tô tại Việt Nam đã có những cải thiện trong những năm vừa qua. Nhưng nếu so sánh với các nước trong khu vực như Thái Lan, Indonesia thì vẫn còn quá nhỏ bé. Vì thế, khi các nhà sản xuất ô tô của Việt Nam tiến hành nội địa hóa nhiều hơn nữa trong khi sản lượng còn thấp thì đa số sẽ làm tăng chi phí. Đây chính là nguyên nhân khiến nhiều nhà sản xuất ô tô tại Việt Nam vẫn phải nhập khẩu phần lớn các linh kiện theo dạng CKD (linh kiện 100% nhập khẩu và được lắp ráp trong nước).

Việc phải nhập khẩu phần lớn linh kiện theo dạng CKD khiến các nhà sản xuất ô tô của Việt Nam phải chịu khá nhiều chi phí như chi phí đóng gói, chi phí vận chuyển, ngoài ra họ còn phải đóng thuế nhập khẩu linh kiện… Điều này khiến cho chi phí sản xuất ô tô tại Việt Nam cao hơn rất nhiều so với Thái Lan và Indonesia.

JBAV cho biết, hiện ngành sản xuất ô tô trong nước đang được bảo hộ bởi các loại thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt… nhưng tới sau 2018, khi thuế nhập khẩu từ ASEAN giảm về % thì các nhà sản xuất ô tô trong nước sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ Thái Lan và Indonesia.

Ngoài ra còn vấn đề về chất lượng nguồn lao động và chi phí. Từ trước tới nay, Việt Nam luôn tự hào có nguồn lao động trẻ và rẻ nhưng theo nghiên cứu của JBAV, tính đến năm 2016 mức lương tối thiểu vùng của Việt Nam đã gần đuổi kịp các nước phát triển trong khu vực như Malaysia (209 USD), Thái Lan (183 USD) và đã ngang bằng với Philippines (157USD).

Trước những khó khăn trên, JBAV đã gửi 2 đề xuất tới Bộ Tài Chính và Bộ Công Thương liên quan đến việc hỗ trợ các nhà sản xuất ô tô trong nước nhằm cắt giảm chi phí và duy trì sản xuất tại Việt Nam.

Trước hết JBAV kiến nghị giảm thuế nhập khẩu linh kiện CKĐ theo hiệp định đối tác chiến lược Việt Nam – Nhật Bản về 0% từ năm 2018; Chính phủ Việt Nam cần làm rõ nội dung và yêu cầu của chính sách hỗ trợ sản xuất trong nước, (Chính sách hỗ trợ sản xuất trong nước đã được quy dịnh tại điều 5-1 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ số 229/QĐ-TTg ngày 4/2/2016).

JBAV cho biết, đây là những yêu cầu rất quan trọng, liên quan đến sự sống còn của các nhà sản xuất trong nước. Chính sách hiện nay vẫn chưa thực sự rõ ràng, vì vậy rất khó khăn để các nhà sản xuất chuẩn bị dự án sản xuất để xin Chính phủ hỗ trợ.

JBAV cũng kiến nghị Bộ Công Thương thành lập tổ công tác liên ngành bao gồm các Bộ Công Thương, Bộ Tài Chính, Bộ Kế Hoạch và Đầu Tư, Văn Phòng Chính Phủ để vạch kế hoạch và mục tiêu hành động.

JBAV cũng xin kiến nghị Bộ Công Thương lấy ý kiến của các nhà sản xuất ô tô về vấn đề này.

Lương Tuấn