Tập trung phát triển công nghiệp chế biến để tận dụng tiềm năng lợi thế

13:19:13 | 30/5/2017

Mặc dù Đồng Tháp có xuất phát điểm là sản xuất nông nghiệp nhưng thời gian qua phát triển công nghiệp trên địa bàn tỉnh vẫn có bước phát triển đáng khích lệ, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tỉnh nhà trong thời kỳ CNH - HĐH và hội nhập kinh tế quốc tế.

Từ năm 2005 đến nay, ngành công nghiệp của tỉnh Đồng Tháp đã có sự phát triển vượt bậc. Giai đoạn 2006-2010 tăng trưởng bình quân hơn 35% và giai đoạn 2011-2015 là 12,7%. Riêng năm 2016 vừa qua, do khó khăn về cạnh tranh thị trường tiêu thụ sản phẩm nên mức tăng trưởng công nghiệp không cao như các năm trước, chỉ tăng khoảng 6,5% so với năm 2015. Các mặt hàng công nghiệp chủ lực của tỉnh ngày càng phát triển ổn định và có nhiều ưu thế so với các địa phương trong vùng ĐBSCL, trong đó có thể kể đến: thủy sản đông lạnh; chế biến lúa gạo và các sản phẩm sau gạo (miến, hủ tiếu, bánh tráng, bánh phồng tôm...); thức ăn gia súc, gia cầm, thuỷ sản.... Ngoài ra còn có nhiều sản phẩm mới có giá trị gia tăng cao như: dầu cá tinh luyện, collagen từ da cá tra...

Sở dĩ phát triển công nghiệp Đồng Tháp duy trì được mức tăng trưởng khá là do tỉnh có các định hướng chiến lược phát triển phù hợp: tập trung phát triển công nghiệp chế biến để tận dụng tiềm năng lợi thế của địa phương; đầu tư phát triển hạ tầng khu - cụm công nghiệp kịp thời để đáp ứng nhu cầu mặt bằng cho sản xuất công nghiệp; xây dựng chính quyền đồng hành cùng doanh nghiệp, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh; thường xuyên khắc phục các mặt hạn chế trong quản lý điều hành, đưa ra cách làm hay, mới để cải thiện và giữ chỉ số PCI luôn ở top đầu trong vùng ĐBSCL...Ngoài ra không thể không kể đến nỗ lực vượt khó của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, luôn chủ động sáng tạo tìm hướng đi mới, hướng đến sản xuất sản phẩm có giá trị gia tăng cao hơn.

Về tác động của hoạt động sản xuất công nghiệp lên xuất khẩu, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh - ông Nguyễn Hữu Dũng cho biết nếu không tính xăng dầu tạm nhập tái xuất thì hàng hóa xuất khẩu của tỉnh Đồng Tháp chủ yếu từ sản phẩm của công nghiệp chế biến; trong đó sản phẩm chủ lực là thủy sản đông lạnh (cá tra filet) chiếm hơn 80% kim ngạch và gạo chiếm hơn 10% kim ngạch, còn lại là các sản phẩm thực phẩm chế biến khác. Do vậy nếu sản xuất công nghiệp gặp khó khăn thì xuất khẩu cũng sẽ bị giảm sút và ngược lại, đầu ra xuất khẩu bị nghẽn thì tăng trưởng sản xuất công nghiệp cũng bị chậm lại. Đây cũng là tình trạng chung của công nghiệp Đồng Tháp thời gian gần đây, chính vì vậy tỉnh đang tập trung chỉ đạo nâng cao chất lượng sản phẩm công nghiệp, đa dạng hóa các sản phẩm chủ lực và tích cực xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu để đảm bảo tăng trưởng kinh tế theo đúng kế hoạch đề ra.

Cũng theo ông Dũng, mặc dù đã có bước tăng trưởng mạnh trong hơn 10 năm qua song phát triển công nghiệp Đồng Tháp những năm gần đây có dấu hiệu chững lại. Ngoài các yếu tố khách quan về suy thoái kinh tế toàn cầu thì nguyên nhân chính là do nội lực của ngành công nghiệp tỉnh vẫn còn nhiều mặt yếu kém gây ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh, chiếm lĩnh thị trường, nhất là trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng. Sản phẩm công nghiệp của tỉnh tuy khá đa dạng phong phú, nhưng phần lớn có quy mô nhỏ lẻ, giá trị thấp; sản phẩm hàm lượng công nghệ cao còn ít, sản phẩm chủ lực chưa nhiều. Phần lớn các sản phẩm xuất khẩu chủ lực (gạo, thủy sản) ở dạng sơ chế, chưa có thương hiệu chính thức; sản phẩm may mặc chủ yếu là gia công theo yêu cầu của khách hàng nước ngoài...nên chỉ mạnh về số lượng, nhưng khả năng cạnh tranh thấp, dễ bị ép giá và hiệu quả sản xuất không cao.

Để khắc phục tình trạng trên, UBND tỉnh đã phê duyệt và triển khai thực hiện Đề án tái cơ cấu ngành công nghiệp tỉnh Đồng Tháp đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 theo Quyết định số 1168/QĐ-UBND.HC ngày 18/10/2016. Một trong các nội dung trọng tâm của Đề án là củng cố và phát triển ngành công nghiệp theo hướng chất lượng hiệu quả; đa dạng hóa các sản phẩm chủ lực, tập trung phát triển các sản phẩm có giá trị gia tăng; đẩy mạnh liên kết sản xuất, xây dựng nhãn hiệu bao bì sản phẩm, tăng cường xúc tiến thương mại, quảng bá thương hiệu sản phẩm, doanh nghiệp...Theo ghi nhận của ông Dũng, Đề án tái cơ cấu ngành công nghiệp không chỉ tạo thuận lợi để các doanh nghiệp công nghiệp trên địa bàn tỉnh phát huy tiềm lực, tranh thủ tối đa lợi thế, khả năng của mình để phát triển trong bối cảnh hội nhập kinh tế thế giới ngày càng sâu rộng mà còn là cơ hội để ngành nông nghiệp, nông dân thoát khỏi vòng luẩn quẩn “được mùa rớt giá”, từng bước nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp cũng như giá trị gia tăng của nông sản thông qua công nghiệp chế biến ngay tại địa phương.

Việt Hùng