Theo báo cáo mới nhất của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về tình hình kinh tế xã hội năm 2018 và dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2019, thị trường BĐS cơ bản đã được kiểm soát, tốc độ tăng trưởng giữ được ổn định. Trong đó, đáng lưu ý là tồn kho BĐS đã giảm mạnh. Sau 5 năm, tồn kho BĐS đã giảm tới hơn 80%. Cụ thể, tính hết tháng 6/2018, tổng giá trị hàng tồn kho BĐS còn khoảng 24.072 tỷ đồng, giảm tới 81,27% so với thời điểm thị trường đạt đỉnh vào quý I/2013 và giảm 5,16% so với tời điểm tháng 12/2017.
Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hiện chưa có bất cứ một dấu hiệu nào cho thấy sự bất thường hay cực đoan lớn trong hoạt động của thị trường BĐS, giá cả vẫn đảm bảo được tính ổn định, thanh khoản duy trì ở mức khá cả về số lượng giao dịch và giá trị giao dịch. Trong khi đó, cơ cấu hàng hóa BĐS cũng ngày càng đa dạng và phong phú hơn cả về chủng loại và phân khúc sản phẩm đáp ứng được nhiều hơn nhu cầu tư phía người dân và xã hội. Thị trường đang hướng tới nhu cầu thực và khả năng thanh toán thực.
Báo cáo cũng nhấn mạnh, những khu vực thị trường BĐS biến động mạnh trong thời gian vừa qua như các địa bàn dự kiến thành lập đặc khu kinh tế là Vân Đồn (Quảng Ninh), Phú Quốc (Kiên Giang), Bắc Vân Phong (Khánh Hòa) và một số khu vực như Long Thành (Đồng Nai) và các khu vực ven TP HCM, giá đất nền tăng chóng mặt, nhưng đến thời điểm này, giá đã bình ổn trở lại và bước đầu đã được kiểm soát sau khi Chính phủ phối hợp với các địa phương đưa ra các giải pháp phù hợp.
Dòng vốn đầu tư nước ngoài tiếp tục tăng
Các chuyên gia BĐS nhận định, tình hình thị trường từ nay đến hết năm 2018 sẽ ổn định, không có nhiều đột biến ảnh hưởng tới xu hướng của thị trường. Tuy nhiên, trái ngược với tâm lý e dè của các nhà đầu tư trong nước thì các nhà đầu tư nước ngoài vẫn xem thị trường BĐS Việt Nam là tiềm năng và rất nhiều cơ hội. Theo báo cáo của Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), trong 8 tháng đầu năm nay, tổng lượng vốn nhà đầu tư nước ngoài đăng ký đã đạt 24,35 tỷ USD (tăng 4,2% so với cùng kỳ năm 2017). Trong đó, só vốn đăng ký cấp mới là 13,48 tỷ USD và vốn đăng ký thêm là 5,58 tỷ USD, còn lại số vốn đầu tư thông qua góp vốn và mua cổ phần đạt 5,28%.
Đáng chú ý, trong tổng số 5 dự án có vốn đầu tư lớn nhất trong 8 tháng đầu năm thì có tới 3 dự án thuộc lĩnh vực BĐS đó là dự án Thành phố thông minh (Hà Nội) với tổng số vốn đăng ký đầu tư trên 4,1 tỷ USD của liên doanh nhà thầu Sumitomo (Nhật Bản) và tập đoàn BRG (Việt Nam), dự án Laguna (Thừa Thiên Huế) với số vốn đăng ký đầu tư thêm là 1,2 tỷ USD và Dự án Lotte Mall (Hà Nội) với tổng số vốn đăng ký đầu tư là 600 triệu USD. 3 dự án trên cùng với hàng loạt các dự án khác của các nhà đầu tư nước ngoài đã góp phần nâng tổng số vốn FDI đầu tư vào lĩnh vực BĐS lên 5,9 tỷ USD trong 8 tháng đầu năm, chiếm 24,2% tổng vốn đăng ký đầu tư vào Việt Nam của các nhà đầu tư nước ngoài. Đồng thời góp phần đưa tổng vốn lũy kế trong lĩnh vực BĐS của các nhà đầu tư nước ngoài lên 56,8 tỷ USD, đứng thứ hai trong số các lĩnh vực hấp dẫn nhà đầu tư nước ngoài nhất Việt Nam.
Kiểm soát thông tin thị trường còn gặp nhiều khó khăn
Mặc dù Chính phủ đã đưa ra nhiều biện pháp nhằm minh bạch hóa thị trường BĐS, đưa thị trường BDS phát triển đúng hướng và đúng với giá trị thực của nó, hạn chế đến mức tối đa tình trạng “bong bóng” thị trường. Nhưng với tốc độ phát triển của mạng internet cùng với các trạng mạng xã hội, việc kiểm soát thông tin ngày một trở nên khó khăn hơn. Vì thế, cho tới nay thông tin về thị trường BĐS vẫn được xem như là một “ma trận” đối với những người quan tâm tới thị trường này.
Ngoài các thông tin đến từ các trang cá nhân, những quảng cáo theo kiểu “bánh vẽ” thì các chương trình marketing online trên các diễn đàn, các website rao vặt đang khiến thị trường trở nên méo mó. Theo con số thống kê, hiện có khoảng 300 website chuyên đăng tin mua bán BĐS đã được cấp phép hoạt động bên cạnh đó là hàng trăm website không được cấp phép cũng tham gia vào thị trường này. Khi người dân có nhu cầu mua BĐS, việc lên mạng tìm hiểu thông tin về giá cả cũng như quy hoạch gặp rất nhiều khó khăn khi các thông tin không có sự thống nhất, điều này đã khiến cho nỗ lực minh bạch hóa thị trường BĐS còn gặp nhiều khó khăn.
Mặc dù Chính phủ đã ban hành Nghị định 117 ngày 12/11/2015 về xây dựng, quản lý và sử dụng hệ thống thông tin về nhà ở và BĐS nhưng trên thực tế, việc kiểm soát thông tin vẫn chưa hiệu quả và không theo kịp với tốc độ phát triển hiện nay.
Tình trạng này khiến không ít người lo lắng về tình trạng “bong bóng” BĐS có thể bùng phát trong những tháng còn lại của năm 2018. Nhưng dựa vào nguồn tiền đổ vào thị trường trong giai đoạn vừa qua, nhiều chuyên gia BĐS nhận định sẽ khó có cơn sốt BĐS trong giai đoạn này.
Lý giải về nhận định này, TS. Võ Trí Thành (Viện chiến lược và thương hiệu cạnh tranh) cho rằng, “bong bóng” thị trường BĐS liên quan đến 3 dấu hiệu sau: tính thanh khoản của thị trường, giá bán trên toàn thị trường và giao dịch trên thị trường thứ cấp. Theo ông Thành, mặc dù thị trường BĐS TP HCM tăng mạnh ở phân khúc đất nền nhưng ở các phân khúc còn lại thì mức tăng lại không nhiều và đến thời điểm này cũng đã chững lại. Như vậy có thể thấy rằng giai đoạn này, việc giao dịch cần thận trọng nhưng cũng không đến mức phải hốt hoảng.
Đồng quan điểm với TS Võ Trí Thành, đại diện của CBRE cũng cho rằng, diễn biến của thị trường BĐS như hiện nay sẽ khó có thể xảy ra bong bóng BĐS vì thanh khoản trên thị trường đang khá ổn định. Thị trường cũng đang nhận được những dấu hiệu tích cực khi số người mua thực đang tăng cao trong khi giới đầu cơ lướt sóng thì giảm dần.
Lương Tuấn