Nhân chuyến thăm chính thức Việt Nam từ 9 - 11/4/2019 của Thủ tướng Hà Lan, Ngài Mark Rutte, chiều ngày 9/4/2019 tại Hà Nội, Việt Nam và Hà Lan đã ký Hiệp định giữa nước CHXNCN Việt Nam và Vương quốc Hà Lan về hợp tác và hỗ trợ hành chính lẫn nhau trong lĩnh vực hải quan. Về phía Việt Nam, được sự ủy quyền của Chủ tịch nước, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai đã ký Hiệp định cùng với Quốc Vụ khanh Bộ Tài chính Hà Lan, Ông Menno Snel.
Ngày 10/4/2019, tại trụ sở cơ quan Tổng cục Hải quan, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn đã tiếp xã giao ông Menno Snel - Quốc Vụ khanh Tài chính Hà Lan (Thứ trưởng Bộ Tài chính) về việc trao đổi định hướng tăng cường hợp tác giữa hai Bên nhằm thực hiện Hiệp định hợp tác cấp Nhà nước trong lĩnh vực hải quan; trao đổi về chiến lược và tầm nhìn của hai Bên trong lĩnh vực hải quan.
Đây là Hiệp định cấp nhà nước đầu tiên trong lĩnh vực Hải quan, tạo cơ sở pháp lý chính thức cho hoạt động hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực hải quan, nhất là các hoạt động hỗ trợ hành chính lẫn nhau và hợp tác tạo thuận thương mại. Việc ký kết và thực hiện Hiệp định phù hợp với chính sách đối ngoại của Việt Nam với các nước Liên minh Châu Âu (EU) nói chung và với Hà Lan nói riêng, góp phần mở rộng các lĩnh vực hợp tác, hình thành những cơ chế hợp tác thiết thực, hiệu quả trong lĩnh vực thương mại, đảm bảo an ninh chuỗi cung ứng toàn cầu và thắt chặt thêm quan hệ hợp tác giữa hai nước.
Kim ngạch thương mại song phương giữa Việt Nam và Hà Lan đang có sự tăng trường nhanh chóng. Năm 2016, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 6,69 tỷ đô la Mỹ, trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang Hà Lan đạt 6,01 tỷ đô la Mỹ. Hà Lan trở thành thị trường lớn nhất cho hàng xuất khẩu của Việt Nam ở Châu Âu (vượt qua Đức và Anh) và thứ 6 trên thế giới. Năm 2017, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 7,76 tỷ đô la Mỹ. Năm 2018, kim ngạch xuất nhập khẩu đã đạt 7,8 tỷ đô la Mỹ và xuất khẩu của Việt Nam sang Hà Lan đạt 7,07 tỷ đô la Mỹ. Với kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước ngày càng gia tăng, việc ký Hiệp định hợp tác hải quan song phương với Hà Lan sẽ góp phần tạo thuận lợi cho hàng hóa nhập khẩu của mỗi bên, qua đó thúc đẩy hơn nữa quan hệ kinh tế thương mại song phương giữa hai nước.
Mặt khác, cơ chế trao đổi thông tin thường xuyên và kịp thời có được theo Hiệp định giữa cơ quan hải quan của hai nước sẽ góp phần tích cực vào công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và vi phạm hải quan giữa hai bên.
Nội dung chính của Hiệp định gồm các vấn đề về hợp tác và trợ giúp hành chính lẫn nhau trong lĩnh vực hải quan giữa các Bên trong phạm vi năng lực cũng như các nguồn lực sẵn có của cơ quan hải quan hai nước và phù hợp với luật pháp và quy định của mỗi nước. Để triển khai hợp tác và hỗ trợ, hiệp định đề ra các trình tự, hình thức, cách thức, biện pháp để cơ quan hải quan của mỗi bên thực hiện. Hiệp định gồm 12 Chương với 23 điều. Việc thực hiện các nội dung của Hiệp định như phối hợp cung cấp, chia sẻ thông tin đảm bảo thực hiện pháp luật hải quan của mỗi Bên, trao đổi yêu cầu hỗ trợ song phương, hiện diện của cán bộ ở lãnh thổ của mỗi Bên phục vụ mục đích điều tra vi phạm pháp luật hải quan sẽ có những tác động tích cực, góp phần đảm bảo an ninh công cộng và an ninh quốc gia của mỗi Bên.
Về hợp tác hải quan song phương, thời gian qua hai bên đã phối hợp và triển khai các hoạt động hợp tác trong khuôn khổ các chương trình của Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO), cũng như diễn đàn hợp tác Á – Âu (ASEM) và trong khuôn khổ hợp tác giữa Việt Nam với Liên minh Châu Âu (EU). Các chuyên gia của Hà Lan đã giới thiệu Hải quan Hà Lan là cơ quan hải quan có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý rủi ro, kiểm soát chống buôn lậu và sẵn sàng trợ giúp hợp tác với Hải quan Việt Nam trong lĩnh vực các lĩnh vực nghiệp vụ. Hai bên cũng đã trao đổi kinh nghiệm quản lý hải quan hiện đại, áp dụng các công nghệ quản lý tiên tiến, các chuẩn mực quốc tế về xác định trọng điểm, quản lý hải quan đối với hoạt động thương mại điện tử.
Thời gian qua, Tổng cục Hải quan cũng đã phối hợp với các đại diện Hải quan của Hà Lan tại Đông Nam Á và Đại sứ quán Hà Lan tại Việt Nam tổ chức các cuộc đối thoại với doanh nghiệp có vốn đầu tư của Hà Lan tại Việt Nam giải quyết các khó khăn vướng mắc đồng thời cung cấp thông tin cập nhật thông tin về các chính sách và thủ tục hải quan cho cộng đồng doanh nghiệp.
Trong buổi làm việc với Lãnh đạo Tổng cục Hải quan nhân dịp tháp tùng Thủ tướng Hà Lan thăm Việt Nam, Ông Menno Snel, Quốc vụ khanh Tài chính Vương quốc Hà Lan và Tổng cục trưởng Hải quan Việt Nam sẽ thảo luận các biện pháp triển khai sau Hiệp định có hiệu lực nhằm mang lại lợi ích thực chất cho hai bên. Bên cạnh đó, hai bên cũng sẽ trao đổi các lĩnh vực mà Hải quan Hà Lan có thể trợ giúp nâng cao năng lực, đẩy mạnh cải cách hiện đại hóa hải quan tại Việt Nam đặc biệt là các nội dung về kiểm soát chống buôn lậu, thực thi quyền sở hữu trí tuệ tại biên giới, chống gian lận thương mại và trốn thuế,…
Lê Hiền