Doanh nghiệp mạnh tay đầu tư hạ tầng AI tại Việt Nam

NVIDIA, Qualcomm, FPT liên tiếp rót vốn xây dựng nhà máy chip và trung tâm dữ liệu AI tại Việt Nam, mở ra kỷ nguyên mới cho ngành trí tuệ nhân tạo trong nước.

Làn sóng đầu tư hạ tầng AI đang định hình lại ngành công nghệ Việt Nam. Thay vì tập trung vào phần mềm như trước, các tập đoàn lớn hiện hướng sự chú ý về phía những con chip, cụm GPU và trung tâm dữ liệu chuyên dụng, đây cũng là bệ phóng cho lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ công nghệ cao phát triển mạnh.

Cuộc đua xây dựng hạ tầng AI

Vừa qua, tại sự kiện GM Vietnam 2025 - Vietnam Blockchain Week, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Tập đoàn FPT đã chia sẻ: Việt Nam đang đi theo một chiến lược phát triển bền vững, dựa trên ba động lực chuyển đổi lớn nhất toàn cầu: Chuyển đổi số; Chuyển đổi xanh; Chuyển đổi trí tuệ nhân tạo (AI). Đây chính là tinh thần cốt lõi của Nghị quyết 57-NQ/TW mà Đảng vừa ban hành.

Thực tế, Tập đoàn FPT đã công bố hợp tác chiến lược toàn diện với Tập đoàn NVIDIA cùng thúc đẩy nghiên cứu trí tuệ nhân tạo, cung cấp dịch vụ, giải pháp cho khách hàng Việt Nam và trên toàn cầu.

Ngoài ra, cuối năm 2024 Chính phủ Việt Nam và Tập đoàn NVIDIA đã ký thỏa thuận hợp tác thành lập Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển về trí tuệ nhân tạo (AI) và Trung tâm Dữ liệu AI tại Việt Nam. Đây sẽ là nền tảng quan trọng để thúc đẩy nghiên cứu, phát triển các công nghệ AI tiên tiến tại Việt Nam. Sự hỗ trợ của NVIDIA trong lĩnh vực AI sẽ giúp Việt Nam không chỉ đạt được mục tiêu phát triển trong ngành công nghệ cao nói chung, lĩnh vực AI nói riêng, mà còn góp phần thúc đẩy toàn bộ khu vực Đông Nam Á trở thành một điểm đến của đổi mới sáng tạo.

Tại Hà Nội, tháng 6 vừa qua Qualcomm cũng khai trương trung tâm nghiên cứu AI chuyên về chip xử lý cho điện thoại thông minh, xe điện và thiết bị IoT. Trung tâm này phát triển các bộ vi xử lý tiết kiệm năng lượng tích hợp AI trong thiết bị dân dụng. Đây là trung tâm đầu tiên của Qualcomm tại Đông Nam Á chuyên phát triển phần cứng cho trí tuệ nhân tạo, khẳng định vị thế mới của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

“Việc ra mắt trung tâm không chỉ thể hiện cam kết dài hạn trong việc hỗ trợ các nghiên cứu đột phá và phát triển tài năng tại Việt Nam, mà còn đóng góp vào hành trình đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới công nghệ tiên tiến”, ông Alex Rogers, Chủ tịch mảng bản quyền công nghệ và hợp tác đối ngoại của Qualcomm nói.

Doanh nghiệp Việt tham gia cuộc chơi

Luật Công nghiệp Công nghệ số (CNCNS) được Quốc hội khóa 15 thông qua vào ngày 14/6/2025 để hiện thực hóa và là bước đột phá chiến lược cho ngành công nghiệp công nghệ số. Luật CNCNS không chỉ là một đạo luật chuyên ngành mà còn được kỳ vọng là đòn bẩy thể chế cho quá trình chuyển đổi số quốc gia. Cộng vào đó là Quyết định 1131/QĐ-TTg là cú hích chiến lược đưa AI thành một trong 11 công nghệ trọng điểm quốc gia.

Chủ tịch FPT cũng chia sẻ: Với FPT, đây là sự tiếp sức cho giấc mơ làm chủ công nghệ lõi đã được ươm mầm từ nhiều năm trước. FPT AI Factory - nhà máy AI đầu tiên tại Việt Nam chính là bước hiện thực hóa giấc mơ đó: Nơi quy tụ dữ liệu, thuật toán, tài năng và khát vọng, từng bước đưa trí tuệ Việt từ ý tưởng thành sản phẩm mang tầm quốc gia. Bắt đầu với AI Factory, FPT không chọn lối đi an toàn mà xem AI là “ván cược chiến lược” - đầu tư thẳng vào năng lực lõi, xây dựng hạ tầng tính toán, phát triển hệ sinh thái mở để không chỉ phục vụ chính mình mà còn trao quyền cho cả hệ thống doanh nghiệp. Từ startup 5 người đến tập đoàn hàng nghìn nhân sự, bất kỳ ai cũng có thể truy cập nền tảng và tạo ra giải pháp AI cho chính họ.

Với khoản đầu tư 200 triệu USD công bố vào tháng 4/2024, FPT không xây thêm một trung tâm dữ liệu truyền thống mà hình thành một nhà máy trí tuệ - nơi không sản xuất phần cứng, cũng không viết phần mềm bán lẻ, mà sản sinh ra những gì nền kinh tế số tương lai cần: Năng lực tính toán, mô hình ngôn ngữ và các tác nhân thông minh (AI Agents).

Việt Nam đang hình thành hệ sinh thái AI gắn chặt với phần cứng. Viettel cũng thử nghiệm thành công chip 5G nội địa có khả năng xử lý hơn 1.000 tỷ phép tính mỗi giây, cạnh tranh trực tiếp với chip ngoại nhập. VinAI phát triển hệ thống hỗ trợ lái xe thông minh tích hợp trực tiếp trên vi xử lý chuyên dụng, hiện áp dụng trên xe điện VinFast VF e34. FPT Smart Cloud triển khai Vision AI trong nhà máy, rút ngắn thời gian kiểm định sản phẩm từ 3 phút xuống 3 giây.

Nhu cầu phần cứng kéo theo cuộc chạy đua đào tạo nhân lực. Việt Nam đặt mục tiêu đào tạo 100.000 kỹ sư AI và bán dẫn đến năm 2030. Đại học Bách khoa Hà Nội mở ngành vi mạch chuyên sâu, Đại học FPT ký kết với NVIDIA triển khai chương trình đào tạo thực hành trên GPU thật.

Cú hích từ hạ tầng phần cứng giúp AI tại Việt Nam chấm dứt tình trạng phụ thuộc, phát triển công nghiệp hỗ trợ ngành công nghệ cao. Khi các dự án lớn đi vào vận hành, Việt Nam sẽ trở thành trung tâm sáng tạo và triển khai các mô hình AI phục vụ thực tiễn, sở hữu chủ quyền công nghệ rõ ràng và năng lực cạnh tranh toàn cầu.

Lê Hiền (Vietnam Business Forum)