13:05:33 | 17/7/2012
Lễ hội văn hoá - du lịch “Nhịp cầu xuyên Á” Quảng Trị 2004 nằm trong Chương trình Du lịch “Con đường Di sản miền Trung” do Tổng cục Du lịch tổ chức diễn ra từ ngày 25 đến 28-7-2004, một lễ hội có quy mô lớn nhất tỉnh Quảng Trị từ trước đến nay đã thành công tốt đẹp, làm nức lòng cán bộ và nhân dân trong tỉnh và cả nước, đồng thời gây được tiếng vang trong các nước tiểu vùng sông Mê Kông và bạn bè quốc tế.
Các chương trình được tổ chức công phu, hoành tráng, gây ấn tượng xúc động mạnh và tạo mỹ cảm sâu sắc như: đêm khai mạc, trình diễn trang phục dân tộc trên đường phố, chương trình “Huyền thoại Trường Sơn”, đêm “Thức với biển Đông”... Chương trình biểu diễn nghệ thuật đêm khai mạc và trình diễn trang phục dân tộc trên đường phố đã thể hiện tính chất đa sắc màu của nhiều nền văn hoá, từ điệu múa Phouthayhonkham của đoàn nghệ nhân tỉnh Savanakhet, Ăcxonsan của đoàn Champasak (Lào), điệu múa té nước của đoàn Myanmar, điệu Yisan của đoàn Khỏn Kèn (Thái Lan), điệu múa trống dù của đoàn nghệ thuật tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) đến các điệu múa đậm đà bản sắc văn hoá dân tộc của các đoàn nghệ nhân Quảng Bình, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Trị...
Đặc biệt, chương trình “Huyền thoại Trường Sơn” đêm 27-7-2004 tại Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn là một chương trình có một không hai ở Việt Nam và có lẽ trên cả thế giới. Một vạn ngọn nến được thắp lên trên một vạn ngôi mộ liệt sĩ tại Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn, cháy lên ý chí độc lập, tự do, cháy lên khát vọng hoà bình. Chương trình đã đánh dấu bước chuyển mới về văn hoá tưởng niệm: nâng lễ tưởng niệm tại Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn theo nghi thức thông thường lâu nay thành lễ hội của cả cộng đồng. Ý nghĩa nhân văn sâu sắc của chương trình còn mang tầm “hội nhập” quốc tế: Sức mạnh của sự hồi tưởng về cõi thiêng Trường Sơn sẽ sinh ra du lịch hồi tưởng, du lịch tâm linh. Trên trái đất này, nơi có chiến tranh ác liệt nhất là nơi nhân loại mang khát vọng hoà bình mạnh mẽ nhất. Mà khát vọng hoà bình của nhân loại luôn thường trực và bao giờ cũng bất tận. Vì thế, du lịch hồi tưởng, du lịch tâm linh ở Quảng Trị chính là du lịch hoà bình.
Với đêm giã bạn “Thức với biển Đông” tại Cửa Tùng, nơi được mệnh danh là “Nữ hoàng của các bãi tắm”, là “hòn ngọc của các biển thừa lương”, hàng ngàn người đã chứng kiến những hình ảnh độc đáo: đoàn nghệ thuật của các tỉnh Đông bắc Thái Lan, các tỉnh ở Lào say sưa biểu diễn trên sân khấu hình cánh buồm khát vọng dựng trước biển Cửa Tùng, nơi biển cả gần nhất với các tỉnh Đông Bắc Thái Lan và với Lào (đất nước không có biển), quả đúng là “hồn rừng ở biển”. Cửa Tùng cũng như các vùng biển khác của Quảng Trị mở ra cơ hội gắn kết du lịch đường bộ với du lịch biển vừa thuận tiện, vừa rút ngắn đường đi nhất trên Hành lang Kinh tế Đông - Tây (EWEC).
Đồng thời với hoạt động văn hoá, du lịch, hoạt động thương mại diễn ra khá sôi động. Hội chợ Quốc tế “Nhịp cầu xuyên Á” đánh dấu nhiều nét mới với quy mô lớn nhất từ trước đến nay tại Quảng Trị (có 146 gian hàng của doanh nghiệp trong và ngoài nước), có những mặt hàng xuất hiện lần đầu tiên tại Quảng Trị như gốm sứ Trung Quốc, thức ăn nhanh, các món ẩm thực Lào, Thái Lan..., có lượng người đến xem đông (từ 10.000 đến 12.000 lượt người/ngày đêm), có sức mua khá, hội chợ bán ra khoảng 1,3 tỷ đồng hàng hoá/ngày đêm (gian hàng bán ra cao nhất có khi đạt 80 triệu đồng/ngày đêm)...
Thành công của lễ hội Nhịp cầu xuyên Á 2004 là minh chứng sống động rằng tỉnh Quảng Trị có khả năng tổ chức những lễ hội có quy mô lớn, thu hút đến hàng chục vạn người tham gia, có sức lan toả sâu rộng. Để “dọn đường” cho lễ hội, Ban tổ chức đã có những cách làm nhạy bén, sáng tạo như hợp tác với tỉnh Savanakhet, Lào về cải cách thủ tục hành chính tại cửa khẩu quốc tế Lao Bảo và Đen Savẳn, tổ chức kiểm hoá hàng các nước tham gia Hội chợ Quốc tế ngay tại khu vực Hội chợ...
Thành công của lễ hội có tầm khu vực và có tính chất quốc tế đã mở ra cơ hội giao lưu văn hoá, hợp tác du lịch và hợp tác kinh tế giữa hai trục Bắc - Nam và Đông - Tây của các nước thuộc tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng (GMS). Vấn đề đặt ra cho Quảng Trị là phải sớm tìm cách nắm lấy thời cơ để biến khả năng tiềm tàng thành hiện thực sống động. Từ trong và sau lễ hội “Nhịp cầu xuyên Á”, nhiều khái niệm du lịch mới và hấp dẫn ra đời hoặc định hình rõ nét như “du lịch tâm linh”, “du lịch Hành lang Kinh tế Đông - Tây”. Dĩ nhiên, để làm được điều đó, tỉnh Quảng Trị phải xốc lại hành trang du lịch, phải tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng du lịch, thu hút thêm nguồn vốn đầu tư vào du lịch, nâng cao chất lượng phục vụ du khách v.v... nhưng đó cũng chính là những công việc cần kíp mà các nơi khác đã làm. Ngoài những cách làm chung đó, ta có cách làm của riêng ta, cách đánh thức những tiềm năng, lợi thế đặc thù mà nơi khác không có…
Nhịp cầu xuyên Á năm 2007 với tầm vóc mới
Sau thành công nức tiếng của lễ hội Nhịp cầu xuyên Á 2004 đã tạo đà cho Quảng Trị tổ chức lễ hội “Nhịp cầu xuyên Á” lần thứ 2 với tầm vóc mới, với thế và lực mới.
Lễ hội năm 2007 đánh dấu sự vào cuộc mạnh mẽ của nhiều Bộ, ngành, cơ quan ở Trung ương, địa phương và cả các nước trong khu vực. Liên hoan nghệ thuật chuyên nghiệp 3 nước Đông Dương, hoạt động khởi đầu của lễ hội được Cục nghệ thuật biểu diễn Bộ Văn hoá Thông tin phối hợp với tỉnh tổ chức. Lễ tri ân liệt sĩ diễn ra tại Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Đường 9 được nối sóng với cầu truyền hình trực tiếp “Bản hùng ca bất diệt” do Đài Truyền hình Việt Nam phối hợp với Bộ Lao động Thương binh và Xã hội tổ chức. Các chương trình khai mạc, bế mạc lễ hội được Đài Truyền hình thủ đô Hà Nội, Đài Truyền hình thành phố Hồ Chí Minh và các đài truyền hình khác trong nước truyền hình trực tiếp. Đặc biệt, ngoài sự có mặt của các đoàn nghệ thuật đến từ các nước Myanmar, Lào, Thái Lan, Trung Quốc còn có đoàn nghệ thuật Hoàng gia Campuchia lần đầu đến với lễ hội. Số đoàn nghệ thuật đến với lễ hội cũng nhiều hơn, đáng chú ý là sự xuất hiện của các đoàn nghệ thuật có đẳng cấp quốc gia. Như vậy, tầm vóc của lễ hội, xét về mặt tổ chức đã được gia tăng yếu tố quốc gia, xét về tính chất đã được gia tăng các yếu tố khu vực, quốc tế.
Lễ hội lần này đã đạt tầm xã hội hoá cao, nhiều hoạt động được các đơn vị, nhà hảo tâm tài trợ mạnh và quần chúng tham gia hưởng ứng. Nhiều đơn vị, cá nhân có số lượng tài trợ đáng kể cho lễ hội như: Ngân hàng Công Thương Việt Nam 100 triệu đồng, Chi nhánh Ngân hàng phát triển Quảng Trị 50 triệu đồng, Công ty Cao su Quảng Trị 30 triệu đồng,... Đặc biệt, thành phố Hồ Chí Minh đã tài trợ 5 tỷ đồng để tỉnh chủ động bố trí cho các hoạt động kỷ niệm 60 năm ngày Thương binh - Liệt sĩ và hoạt động xã hội.
Lễ hội lần này đã tập trung làm nổi rõ các điểm nhấn về du lịch độc đáo của Quảng Trị. Điểm nhấn thứ nhất là tạo ra sức hấp dẫn và sự lan toả mạnh của du lịch về nguồn, du lịch tâm linh. Sau thành công tạo ấn tượng mạnh của đêm “Huyền thoại Trường Sơn” tại lễ hội “Nhịp cầu xuyên Á” lần thứ nhất, đông đảo mọi người trong nước và du khách nước ngoài đã tìm đến với Quảng Trị nhiều hơn, đến với các địa chỉ nổi tiếng như Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Trường Sơn, Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Đường 9, Thành Cổ Quảng Trị, Hiền Lương Bến Hải... để thực sự sống với không khí hành hương về đất thiêng, hành hương về nguồn, cảm giác đó, sự trải nghiệm đó du khách tìm thấy được ở Quảng Trị như đã từng tìm thấy khi trẩy hội Đền Hùng, khi chiêm ngưỡng trống đồng Ngọc Lũ, khi đến với sông Bạch Đằng, khi về Côn Sơn, Kiếp Bạc... Từ thành công đó, tại lễ hội “Nhịp cầu xuyên Á” lần này, tỉnh Quảng Trị đã tổ chức lễ tri ân liệt sĩ tại Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Đường 9.
Nhiều hoạt động tri ân, tưởng niệm, cầu siêu... cho các anh hùng liệt sĩ diễn ra trước và trong lễ hội “Nhịp cầu xuyên Á” đã được “xã hội hoá” bằng tâm nguyện của các tổ chức và quần chúng nhân dân, đáng chú ý là Phật giáo các tỉnh, thành. Điểm nhấn du lịch về Quảng Trị là du lịch về đất thiêng, du lịch về nguồn cần được tiếp tục khẳng định và làm nổi rõ hơn nữa trong những lần lễ hội về sau cũng như trong việc phát triển du lịch của tỉnh. Điểm nhấn thứ hai tại lễ hội lần này là tiếp tục làm nổi rõ sức hấp dẫn của du lịch biển Quảng Trị. Chương trình “Một ngày với biển” diễn ra tại vùng biển Cửa Việt, ngoài các hoạt động thể thao truyền thống còn có các hoạt động lần đầu tiên diễn ra với biển Cửa Việt như: lướt dù, mô tô nước, lướt ván, biểu diễn thời trang áo dài với chất liệu lãnh Mỹ A và áo tắm... Tiềm năng biển Cửa Việt lần đầu tiên được quảng bá rộng rãi và được khám phá dưới những góc nhìn mới, đặc biệt là góc nhìn kết hợp truyền thống và hiện đại.
Về quy mô, lễ hội lần này có số lượng các nước, các cơ quan, đơn vị tham gia nhiều hơn, thời gian diễn ra dài hơn, vừa đạt được hiệu quả bề nổi, vừa đi vào chiều sâu. Hoạt động hội chợ triển lãm quốc tế có quy mô tăng gấp đôi so với lần lễ hội trước: số gian hàng tham gia hội chợ lần trước gần 200 gian nay đạt gần 400 gian, diện tích khu vực hội chợ triển lãm tăng gấp đôi so với trước. Đẳng cấp của các hoạt động lễ hội được nâng lên, điều này thể hiện khá rõ qua các hoạt động biểu diễn nghệ thuật. Nhiều tiết mục nghệ thuật được dàn dựng công phu, có tính “chuyên nghiệp” cao chứ không còn có dấu vết “cây nhà lá vườn” nữa như các tiết mục múa “Giã gạo đêm trăng”, màn múa hát “Tình ca sông Hãn non Mai”... biểu diễn trong đêm khai mạc lễ hội đã thể hiện đậm nét bản sắc văn hoá Quảng Trị.
Tầm ảnh hưởng của lễ hội này không chỉ dừng lại với Quảng Trị mà còn lan toả ra các tỉnh khác, các nước khác trong khu vực. Nhiều tỉnh, thành như Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng... đã được hưởng lợi về du lịch qua Quảng Trị, cụ thể là đã đón lượng khách Thái Lan đến du lịch tăng cao, lượng khách Thái Lan đến Đà Nẵng năm 2006 đạt gần 60.000 lượt, tăng gần gấp đôi năm 2005, lượng khách Thái Lan đến Huế từ 26.000 lượt năm 2005 đến năm 2006 đã đạt 58.000 lượt và 6 tháng đầu năm 2007 đạt 66.000 lượt.
Tựu trung, tầm vóc của một lễ hội thể hiện ở sức mạnh lan toả của hai tiếng “Quảng Trị” yêu thương. Các kỳ lễ hội “Nhịp cầu xuyên Á” đã và sẽ góp phần chắp cánh cho Quảng Trị vươn cao, vươn xa về phát triển du lịch và hợp tác kinh tế.
Phó Giám đốc Sở Thông tin - Truyền thông Quảng Trị
English
