14:32:02 | 4/12/2012
Là một vùng lãnh thổ rộng lớn, trù phú và đông dân với khí hậu ôn hòa, nguồn tài nguyên thiên nhiên hết sức đa dạng, vùng ĐBSCL hội đủ điều kiện để trở thành một trung tâm du lịch lớn của Việt Nam. Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch nơi đây đang là "bài toán khó" đối với ngành du lịch.
Sức hút riêng
Không giống với bất cứ vùng miền nào trên lãnh thổ Việt Nam, khu vực ĐBSCL sở hữu tiềm năng du lịch đặc thù và hết sức độc đáo. Dòng sông Mêkong bồi đắp phù sa màu mỡ cho ĐBSCL với 2 nhánh sông chính là sông Tiền và sông Hậu, hệ thống kênh rạch chằng chịt giao thoa cùng núi rừng, biển đảo đã hình thành một vùng sinh thái đa dạng; tạo nên những cảnh quan đặc sắc, hùng vĩ, chứa bao điều kỳ thú. Cảnh quan sinh thái đặc trưng, môi trường trong lành, tài nguyên thiên nhiên phong phú kết hợp với tinh hoa văn hóa, lịch sử của cộng đồng 4 dân tộc anh em: Kinh, Hoa, Khmer, Chăm; với nhiều lễ hội dân gian truyền thống mang bản sắc văn hóa độc đáo và tính cách con người Phương Nam phóng khoáng, hiền hòa và hiếu khách luôn tạo nên sức hút riêng cho du lịch toàn vùng.

Tiến trình phát triển ĐBSCL có những nét khác biệt so với các địa phương khác, do vậy sản phẩm du lịch cũng mang nét đặc thù riêng, mang đậm dấu ấn sông nước của vùng châu thổ, hấp dẫn bao du khách xa gần. Đến với ĐBSCL, du khách sẽ được chiêm ngưỡng nhiều vẻ đẹp độc đáo khác nhau của vùng châu thổ này như: tràm chim Tam Nông, làng nghề hoa kiểng Sa Đéc (Đồng Tháp); biển đảo Hà Tiên và Phú Quốc (Kiên Giang); Thất Sơn hùng vĩ (An Giang); chợ nổi trên sông Ngã Bảy (Hậu Giang), Cái Răng, Phong Điền (Cần Thơ), Trà Ôn (Vĩnh Long); khu di tích công tử Bạc Liêu; rừng đước Năm Căn, đất mũi Cà Mau và nhiều di tích, danh lam thắng cảnh khác. Đặc biệt là những cây trái xum xuê trĩu quả, những cánh đồng lúa vàng đương thì con gái, những dòng kênh rạch miên man hoà quyện với một không gian sông nước trù phú, cuốn hút và hấp dẫn du khách.
Khai thác lợi thế từ tiềm năng du lịch khá đa dạng và độc đáo, thời gian qua, ĐBSCL đã tổ chức thành công nhiều sự kiện du lịch, lễ hội Văn hoá - Thể thao và Du lịch mang tầm khu vực và quốc gia như: Liên hoan Du lịch ĐBSCL; Năm Du lịch quốc gia miệt vườn sông nước Cửu Long; Lễ hội Nguyễn Trung Trực; Lễ hội vía bà Chúa Xứ; Lễ hội Okombok và đua ghe ngo, đua bò Bảy Núi; Những ngày văn hoá Mêkong-Nhật Bản; các hội thảo, hội chợ, triễn lãm và các chương trình xúc tiến, quảng bá du lịch trong cũng như ngoài nước ngoài đã để lại những ấn tượng tốt đẹp trong lòng du khách.
Tiến tới xây dựng thương hiệu du lịch vùng
Tiềm năng lợi thế dồi dào là vậy, tuy nhiên sau hơn một thập niên phát triển, bên cạnh những thành tựu gặt hái được, du lịch vùng ĐBSCL cũng đã bộc lộ nhiều hạn chế như chưa có qui hoạch đầu tư tổng thể, sản phẩm du lịch đơn điệu, chưa có sự liên kết phát triển giữa các địa phương… PGS.TS Phạm Trung Lương - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch cho biết nguyên nhân dẫn đến sự phát triển ì ạch của du lịch ĐBSCL chính là sự đơn điệu của sản phẩm du lịch, liên kết chắp vá và chưa có chiều sâu giữa các địa phương. Tình trạng "mạnh ai nấy làm" và “rập khuôn” đã ảnh hưởng đến tiến trình xúc tiến du lịch toàn vùng. Ông Lương cho rằng để hoạt động du lịch của khu vực này phát triển tốt hơn và khai thác triệt để các lợi thế về du lịch, các doanh nghiệp du lịch của vùng ĐBSCL nên gắn kết với các trung tâm du lịch lớn của cả nước, điển hình như Tp.Hồ Chí Minh, Bà Rịa – Vũng Tàu, Nha Trang – Khánh Hòa….
Ngoài ra cũng như nhiều địa phương trên cả nước, công tác quảng bá, xúc tiến du lịch của ĐBSCL hiện vẫn chưa được quan tâm đúng mức, nguồn nhân lực cho công tác tuyên truyền, quảng bá du lịch còn quá ít. Theo ông Phạm Phước Như - Chủ tịch Hiệp hội du lịch ĐBSCL, điều quan trọng là ngành du lịch cần xây dựng kế hoạch marketing du lịch riêng cho vùng. Từ kế hoạch chung, mỗi địa phương sẽ tự xây dựng kế hoạch marketing riêng phù hợp với bản sắc văn hóa, tiềm năng và lợi thế du lịch của mình. Ngoài ra, mỗi địa phương phải chọn ra một loại hình du lịch độc đáo để xây dựng thương hiệu.
Theo Chiến lược phát triển Du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn 2030, ĐBSCL có nhiều điểm đến sẽ được xây dựng thành khu du lịch quốc gia tại Kiên Giang, An Giang, Cần Thơ, Cà Mau... Đề án phát triển Du lịch ĐBSCL đến năm 2020 cũng đã chia không gian du lịch vùng thành 4 cụm để xây dựng sản phẩm du lịch. Vấn đề còn lại là đầu tư như thế nào, triển khai ra sao và giải pháp nào để hiện thực hóa mục tiêu liên kết. Ông Như khuyến nghị việc liên kết đồng bộ để phát triển du lịch giữa các địa phương vùng ĐBSCL không nên chỉ dừng lại ở việc kết nối các sự kiện, mà quan trọng là phải xây dựng được thương hiệu du lịch vùng và thương hiệu mạnh của từng địa phương
Ngoài ra để tạo động lực cho du lịch ĐBSCL cất cánh, theo Tổng Cục Trưởng, Tổng Cục Du lịch Nguyễn Văn Tuấn, yếu tố tiên quyết là phải tập trung giải quyết bốn vấn đề cấp bách về đầu tư xây dựng hạ tầng du lịch (giao thông, nhà hàng, khách sạn…), mới hóa và đa dạng hóa sản phẩm du lịch, tăng cường công tác liên kết quảng bá xúc tiến và phát triển nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao thông qua việc thành lập những trung tâm đào tạo nhân lực riêng cho vùng.
Thanh Thảo
từ ngày 18 – 19/12/2025
VCCI