Làm lợi cho nông dân từ “Cánh đồng lớn”

Những năm gần đây ngành nông nghiệp Long An chủ động triển khai nhiều mô hình sản xuất nhằm giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, tăng lợi nhuận cho nông dân; trong đó "Cánh đồng lớn" với sự liên kết "4 nhà" hiện là mô hình mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất.

"Liên kết 4 nhà" trên cây lúa tại Long An được hình thành và bắt đầu từ mô hình "Quản lý đồng ruộng hiệu quả và bền vững" tại ấp Hương Trang, xã Bình Hòa Trung, huyện Mộc Hóa trong vụ Đông Xuân 2009-2010 với diện tích 226,7 ha, thu hút 101 hộ nông dân tham gia. Phát huy hiệu quả từ mô hình trên và đối chiếu với các tiêu chí xây dựng "Cánh đồng mẫu lớn" (nay là "Cánh đồng lớn"), Sở NN&PTNT thống nhất cùng Ban Điều hành chương trình "Cùng nông dân ra đồng" nhân rộng và phát triển các mô hình của chương trình thành "Cánh đồng lớn" với "Liên kết 4 nhà" thật sự chặt chẽ và bền vững. Đồng thời, mời gọi các doanh nghiệp đầu tư chi phí vật tư đầu vào và bao tiêu sản phẩm đầu ra như Công ty TNHH Hóa nông Hợp Trí, Công ty  CP Bình Điền, Công ty CP Dầu khí Đông Nam Bộ (Đạm Phú Mỹ)…phối hợp thực hiện.

Kết quả từ vụ Hè Thu 2011 đến vụ đông xuân 2014 đã xây dựng 74 lượt cánh đồng mẫu với diện tích 24.314,2 ha và 8.497 hộ nông dân tham gia. Các diện tích tham gia đáp ứng các điều kiện về khí hậu, đất đai thích hợp, hệ thống cơ sở hạ tầng tương đối hoàn chỉnh, nông dân có trình độ canh tác tương đối cao; diện tích nằm trong vùng quy hoạch lúa chất lượng cao của tỉnh nên rất thuận lợi cho sản xuất lúa hàng hóa phục vụ xuất khẩu và tiêu thụ nội địa.

Thông qua chương trình, người nông dân đã ứng dụng các tiến bộ KH-KT mới vào sản xuất như: ứng dụng qui trình sản xuất 3 giảm, 3 tăng, 1 phải 5 giảm; ứng dụng một số công nghệ thân thiện với cây trồng; từng bước áp dụng qui trình sản xuất lúa theo hướng VietGAP…; qua đó góp phần gia tăng năng suất, chất lượng, giảm chi phí sản xuất và giá thành nên hiệu quả kinh tế đạt cao hơn so với bên ngoài. Thông qua Chương trình đã xây dựng nhóm nông dân nòng cốt tự quản lý đồng ruộng trong từng ấp, từng vùng; thành lập các tổ nhân giống xác nhận để cung cấp giống tại chỗ cho địa phương. Đặc biệt nông dân tham gia chương trình được hỗ trợ nguồn vốn ban đầu để sản xuất và đảm bảo đầu ra của sản phẩm. Ngoài ra chương trình còn góp phần xây dựng mối "Liên kết 4 nhà" thật sự chặt chẽ và bền vững từ sản xuất đến khâu tiêu thụ, trong đó các bên tham gia đều thụ hưởng lợi ích một cách hài hòa. Với nhiều hiệu quả tích cực, “Cánh đồng lớn” được xác định là mô hình mẫu để nhân rộng và từng bước phủ kín vùng qui hoạch lúa chất lượng cao của tỉnh Long An trong thời gian tới.

Giám đốc Sở NN&PTNT Lê Minh Đức cho biết phát huy những thành quả đạt được, giai đoạn tiếp theo Sở tiếp tục nhân rộng và phát triển các "Cánh đồng lớn" tiến tới hình thành vùng nguyên liệu lúa hàng hóa xuất khẩu phục vụ tiêu dùng nội địa và xuất khẩu. Bên cạnh việc tập trung hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật phục vụ sản xuất, ngành cũng quan tâm nghiên cứu, đầu tư cơ giới hóa nông nghiệp và công nghệ sau thu hoạch; tăng cường hoạt động nghiên cứu ứng dụng chuyển giao KH - KT cho người trồng lúa để nâng cao trình độ thâm canh, tăng năng suất, chất lượng; củng cố, nâng cao hệ thống sản xuất và cung ứng giống lúa đảm bảo cung cấp đầy đủ và kịp thời nhu cầu giống lúa có chất lượng cao của địa phương. Riêng đối với người nông dân, ông Đức khuyến nghị bà con phải tuân thủ theo qui trình sản xuất thâm canh tăng năng suất, chất lượng, từng bước áp dụng qui trình sản xuất lúa theo VietGAP do cán bộ kỹ thuật hướng dẫn. Tích cực tham gia các buổi tập huấn, sinh hoạt hội họp theo nội qui, qui chế của tổ, nhóm cộng đồng; thực hiện theo cam kết hợp đồng đã ký với các doanh nghiệp đầu vào, đầu ra; đồng thời thực hiện tốt khâu liên kết ngang trong nội bộ nông dân.

Ngoài cây lúa, tỉnh Long An chủ trương nhân rộng "Cánh đồng lớn" với cây bắp, mía, thanh long, chanh dây không hạt…Riêng với cây bắp, từ kết quả khả quan của mô hình liên kết 4 nhà trên cây lúa, ngành nông nghiệp Long An  đã mời gọi Công ty Ecofarm tham gia thực hiện mô hình liên kết 4 nhà trên cây bắp (huyện Đức Hòa). Kết quả trong vụ đông xuân 2013-2014 đã đầu tư cung ứng vật tư đầu vào và bao tiêu sản phẩm diện tích 54,05 ha, 91 hộ nông dân tham gia. Dự kiến đến năm 2015 diện tích sẽ mở rộng 500 ha trở lên. Ông Đức khẳng định: "Ngoài cây lúa, mô hình cánh đồng lớn hoàn toàn có thể thực hiện cho cây bắp, thanh long, chanh… nếu có quyết tâm lớn, sự thống nhất về chủ trương, chính sách kinh phí từ các Công ty, chính quyền địa phương trong triển khai thực hiện".

Mỹ Châu