“TASCO không đơn giản chỉ là những khó khăn mà thương tích đầy mình”

 “Chặng đường nào trải bước trên hoa hồng, bàn chân cũng thấm đau bởi những mũi gai” – đúng như lời bài hát Đường đến ngày vinh quang (Ban nhạc Bức Tường), ông Phạm Quang Dũng – chủ tịch Công ty Cổ phần TASCO không tự nhận con đường mình đang đi trải đầy hoa hồng, với ông đó là một hành trình của những giọt mồ hôi, những vấp ngã, những thương tích. Tuổi đã gần lục tuần nhưng khi tiếp xúc, người đối diện sẽ cảm nhận thấy một nguồn năng lượng, một bầu nhiệt huyết từ người đàn ông này. Nhân chuyên đề “Doanh nhân Việt: Chặng đường 10 năm phát triển”, phóng viên Tạp chí Vietnam Business Forum đã có buổi trò chuyện với ông về chuyện đời, chuyện nghề - cuộc hành trình đầy thú vị của sự trải nghiệm. Duy Anh thực hiện.

Lửa thử vàng, gian nan thử sức

Xuất thân là một cán bộ nhà nước, từ đâu ông quyết định từ bỏ công việc an nhàn này, dấn thân vào thương trường?

Câu hỏi của bạn làm tôi nhớ lại những ngày tháng khi tôi còn công tác tại phòng giao thông thủy lợi huyện Hải Hậu. Cuối những năm 80, Nam Định vẫn còn nghèo, việc đi lại rất khó khăn. Đến mua cái vé xe cũng phải xếp hàng từ sớm. Tôi nảy ra ý tưởng mua xe công nông chở hàng, kinh doanh vật tư bán cho đơn vị xây dựng, rồi xe chở khách để bà con đi lại, buôn bán thuận lợi hơn.  Năm 1995, tôi chuyển công tác tại Công ty Xây dựng của huyện Hải Hậu, quyết tâm bước vào lĩnh vực xây dựng công trình giao thông.

TASCO đã từng đứng trước bờ vực phá sản, khi tiếp nhận ông đã gặp phải những khó khăn nào?

Khó khăn trước hết là việc lấy lòng tin của Ban lãnh đạo tỉnh. Vì chỉ có bằng trung cấp kế toán nên tôi đã vấp phải sự e ngại và nghi ngờ khả năng quản lí của Ban lãnh đạo tỉnh trong việc bổ nhiệm chức vụ Phó giám đốc. Nhưng chính sự ủng hộ, tin cậy của mọi người tôi càng có niềm tin để vực dậy TASCO.

Khi đó, tôi vừa phải giải quyết tình trạng nợ nần vừa phải tổ chức lại nhân sự và cải thiện tình trạng mất đoàn kết nội bộ. Làm việc và học tập là việc tôi ưu tiên hàng đầu.  Năm 2000, tổng tài sản của công ty chỉ là 600 triệu đồng. Cổ phần hóa trong thời gian ấy là một quyết định đúng đắn đối với tôi và TASCO. Sau đó số vốn huy động được là 7 tỷ đồng, đơn vị từng bước khắc phục được khó khăn.

Nhà thơ Tố Hữu đã từng nói “Ai chiến thắng mà không chiến bại. Ai nên khôn mà chẳng dại đôi lần”. Với vai trò là chủ tịch TASCO và gần đây là Chủ tịch HĐQT Tổng công ty xây dựng Thăng Long, ông đã gặp những cái “dại” nào  trong sự nghiệp của mình?

Nhiều cái “dại” mà bạn nói đấy, tôi cho rằng đó là những thất bại. Đối với tôi, TASCO không đơn giản chỉ là những khó khăn mà là thương tích đầy mình. “Việc gì không biết, bạn sẽ mất tiền”,  vì vậy việc tìm người cố vấn là một điều rất quan trọng. Thời gian đầu, chúng tôi đã mất rất nhiều thời gian, tiền bạc vào việc tìm chuyên gia cố vấn thích hợp.

Bài học về sự định hướng là một trong những bài học đắt giá với tôi. Bước vào thương trường, với sự hồ hởi, nhìn đâu cũng thấy cơ hội,  thị trường tiềm năng, TASCO đầu tư  dàn trải vào nhiều lĩnh vực, từ nhà hàng, resort, khách sạn, xử lí rác thải, đến bất động sản... Trong khi đó lĩnh vực xây dựng hạ tầng giao thông- thế mạnh của TASCO bị mất tập trung.

Chiến lược về quản trị  doanh nghiệp

Vậy chiến lược mà TASCO hiện đang tập trung là gì, thưa ông?

Ngoài việc tập trung nguồn lực vào lĩnh vực chuyên môn thì việc giữ uy tín, chú trọng chất lượng sản phẩm, phát huy sức mạnh đoàn kết nội bộ cần đang được quan tâm . Công ty có phát triển và đi xa được hay không phụ thuộc rất nhiều vào nguồn nhân lực. Tại TASCO, chúng tôi hoạt động với triết lí kinh doanh “ Sự thỏa mãn của Khách hàng và Cổ đông chính là sự thành công của chúng ta”. Trong đó, thành công cũng bao gồm cả sự thỏa mãn của nhân viên. Khi ta gắn kết với họ, họ sẽ cống hiến hết mình.

Trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế, hầu hết các DN đều lo lắng về dòng tiền nhưng ông lại đặc biệt quan tâm đến công tác quản trị nhân sự?

Đúng vậy, quản trị DN là một trong những điều tôi say mê. Theo tôi,những DN ở Việt Nam hầu như không được học bài bản về quản trị kinh doanh nghiệp nói chung và quản trị nhân sự nói riêng. Những giáo trình giảng dạy về quản trị nhân sự cũng chỉ là quản trị theo phương pháp thống kê, chế độ lương thưởng, không có tính thực tiễn. Khi DN bắt đầu tái cấu trúc tôi đã xác định, muốn xây dựng được vị thế trên thị trường thì phải có hệ thống quản trị nhân sự bài bản, hệ thống đánh giá, phân loại cụ thể. Có thế mới giữ được người tài. 

Người truyền lửa

“Kiến thức cũng giống như lửa. Chúng ta lấy nó từ nhà hàng xóm, thắp nó trong nhà ta, đem nó truyền cho người khác, và nó trở thành tài sản của tất cả mọi người”. Gần đây, Doanh nhân Phạm Quang Dũng còn xuất hiện tại nhiều hội thảo, diễn đàn với tư cách là một diễn giả?

Tôi hay nói với chính bản thân mình rằng giá như tôi có thể gặp được những người thầy đã trải qua nhiều khó khăn như tôi thì tôi đã không phải trả giá đắt cho những sai lầm của bản thân. Tuy nhiên, cũng may mắn khi có được những “người thầy” mà bạn nói. Trò chuyện với nhiều Doanh nhân về vấn đề họ đang bế tắc, tôi thực sự đồng cảm vì đó cũng chính lả những gì tôi trải qua.

Người thành công là người có chỉ số cảm xúc cao, mà cảm xúc có từ đâu? Từ chính những gì bạn đang trải nghiệm. Tôi luôn khuyến khích người thân, các sinh viên,DN trẻ hãy trải nghiệm, hãy mạnh dạn lập nghiệp khi các bạn còn sức trẻ. Tôi và các bạn, xuất phát điểm chúng ta đều như nhau, và không có ai là hoàn hảo cả. Vấp ngã, thất bại- chúng ta hãy coi đó là một tài sản.

Nhân dịp kỷ niệm 10 năm thành lập Ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10/2014, Ông có thông điệp gì muốn nhắn nhủ tới cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam – những người lính trên mặt trận kinh tế?

Tôi có nhiều điều muốn nói lắm! (cười). Các DN phải luôn có tinh thần học hỏi, thường xuyên cập nhật, tìm đến những người thành công để học từ những thất bại của họ. Luôn tạo ra ekip đồng thuận, tập trung hướng tới đích, phải đặt mục tiêu phát triển dài hạn, trường tồn của DN lên trên mục tiêu cá nhân.

Công trình quốc lộ 1A của TASCO được khen ngợi là rõ nét trong vấn đề chất lượng. Chất lượng sản phẩm là yếu tố xây dựng lòng tin với khách hàng, vì thế các DN nên chú trọng công tác quản trị DN và quản trị chất lượng ISO.