Xây dựng lòng tin cho DN khi nộp thuế điện tử

Tại hội nghị về chương trình giám sát thuế và hải quan diễn ra mới đây, Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế Bùi văn Nam đưa ra con số: Riêng trong lĩnh vực công nghệ thông tin 98% số doanh nghiệp triển khai kê khai thuế điện tử, 82,7% doanh nghiệp thực hiện nộp thuế điện tử với hơn 553.000 giao dịch điện tử thành công. Tuy nhiên để cải cách hơn nữa thì cần phải có những giải pháp tốt hơn để doanh nghiệp thuận lợi trong việc nộp thuế điện tử.  Cũng cùng nhận định này, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Vũ Tiến Lộc  cho rằng cơ quan Nhà nước, ngân hàng phải có giải pháp để doanh nghiệp không còn cảm thấy khó khăn khi áp dụng nộp thuế không dùng tiền mặt.

Nộp thuế điện tử là một trong những động lực làm thay đổi mô hình quản trị của doanh nghiệp theo hướng minh bạch, hiện đại, bắt kịp xu hướng của quốc tế. Nó sẽ góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, nhất là trong bối cảnh Việt Nam ký kết Hiệp định thương mại tự do (FTA) với Liên minh Châu Âu (EU) và mở ra xu thế giao thương nhiều hơn với nước ngoài. Doanh nghiệp sử dụng dịch vụ nộp thuế điện tử sẽ thấy thuận lợi hơn các hình thức khác , trong đó có hình thức ủy nhiệm chi. Doanh nghiệp có thể nộp thuế vào bất cứ thời điểm nào, bao gồm cả ngày nghỉ, ngày lễ... Giao dịch sẽ được ghi nhận ngay khi được thực hiện thành công.Một tổ chức nước ngoài luôn muốn giao dịch với doanh nghiệp có sổ sách minh bạch, nếu sử dụng quá nhiều tiền mặt sẽ khiến đối tác nghi ngờ và khó làm ăn hơn. Tuy nhiên, từ việc đăng ký đến thực hiện nộp là một quãng đường còn dài bởi số chứng từ nộp thuế và số tiền nộp ngân sách bằng phương thức điện tử còn thấp. Để hoàn thành chỉ tiêu tỷ lệ doanh nghiệp nộp thuế điện tử đạt tối thiểu 90%, Việt Nam cần những giải pháp tháo gỡ vướng mắc liên quan đến hệ thống pháp luật chung, cùng sự phối hợp đồng bộ từ cơ quan thuế đến các đơn vị bổ trợ như ngân hàng, trung gian thanh toán và doanh nghiệp.Đầu tiên và quan trọng nhất là phải xây dựng lòng tin cho doanh nghiệp, để họ không còn cảm thấy khó khăn khi áp dụng nộp thuế không dùng tiền mặt.

Ảnh Internet

Nhiều doanh nghiệp kiến nghị ngành thuế cần cải tiến phần mềm hệ thống kê khai để thao tác dễ dàng hơn. Mỗi khi có quy định mới ra đời thì các hỗ trợ liên quan phải đồng thời cập nhật phần mềm. Việc nâng cấp phần mềm kê khai phải thông báo cho doanh nghiệp để doanh nghiệp khai đúng với phần mềm đang sử dụng tránh phải kê khai lại nhiều lần.Doanh nghiệp cũng luôn mong tối đa hóa nguồn vốn của mình cho hoạt động kinh doanh nên thường phải đến hạn cuối cùng mới nộp thuế, gây tắc nghẽn vào những ngày áp chót. Do đó, hạ tầng công nghệ thông tin đóng vai trò hết sức quan trọng. Chính phủ cần chỉ đạo các doanh nghiệp công nghệ thông tin lớn tham gia xây dựng, vận hành hệ thống thông tin để nâng cấp đường truyền, đảm bảo kê khai, nộp thuế được nhanh chóng, thông suốt. Thứ hai là phải đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền để doanh nghiệp hiểu chính sách và vận động họ đăng ký nộp thuế điện tử.

Nhiều ý kiến cho rằng các phương thức tuyên truyền như công văn, văn bản được một số chi cục thuế gửi qua đường bưu điện không đạt hiệu quả cao do thường chậm trễ, không kịp thời nhất là những thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM… Nhiều địa phương hiện nay đã áp dụng các biện pháp đa dạng và sáng tạo, phù hợp với đặc thù của địa bàn tỉnh và cần được nhân rộng. Ví dụ như tại Đà Nẵng, ngành thuế đã kết hợp với các ngân hàng thương mại tổ chức “Ngày hội đăng ký nộp thuế điện tử”, mời doanh nghiệp tới tìm hiểu thông tin và nhận quà của ngân hàng… Với địa bàn khó khăn, nhiều huyện còn nghèo và xa xôi như Quảng Nam thì cán bộ phải vận động nhiều hơn, đi tới doanh nghiệp nhiều hơn để giải thích chính sách, động viên doanh nghiệp. 

Các ngân hàng, trung gian thanh toán cũng phải kết nối với nhau để hỗ trợ doanh nghiệp nộp thuế điện tử. Qua quá trình khảo sát, ở mỗi địa phương, kho bạc nhà nước chỉ mở một tài khoản thu ngân sách tại một ngân hàng thương mại. Việc chuyển tiền này sẽ rất hạn chế nếu kết nối giữa hai ngân hàng chưa tốt hoặc rất phiền phức nếu doanh nghiệp ghi sai thông tin của đơn vị nhận tiền trên hệ thống. Trình độ của các chi nhánh ngân hàng trong cùng hệ thống chưa đồng nhất cũng gây nên thực trạng một số chi nhánh ở các ngân hàng cấp huyện, xã còn chưa quen với việc hướng dẫn doanh nghiệp giao dịch điện tử và giải quyết vấn đề khi gặp vướng mắc, khiến thời gian nộp thuế điện tử bị kéo dài.

Về phía doanh nghiệp, trình độ công nghệ thông tin cần được nâng cao. Một tình trạng khá phổ biến hiện nay là trình độ công nghệ thông tin của nhiều lãnh đạo và cán bộ doanh nghiệp còn thấp, thói quen sử dụng máy tính và internet chưa phổ biến. Chính điều này dẫn đến những e ngại khi nộp thuế điện tử và thói quen sử dụng tiền mặt cần phải khắc phục. Do vậy, Nhà nước cần có những hướng dẫn, hỗ trợ cụ thể để doanh nghiệp áp dụng và sử dụng thành thạo phần mềm quản lý nội bộ, cài đặt hệ thống quản lý chữ ký số, kê khai và nộp thuế điện tử. Việc phân cấp quản trị nội bộ cũng có nhiều việc phải làm như đào tạo lại nhân viên các nghiệp vụ liên quan tới báo cáo thuế và nộp thuế, điều chỉnh hình thức phê duyệt chứng từ truyền thống... 

Lê Hiền