Úc là một trong những thị trường xuất khẩu nông thủy sản lớn của Việt Nam với tốc độ tăng trưởng xuất khẩu đạt 8,3%/năm và kim ngạch bình quân khoảng 450 triệu USD/năm trong giai đoạn 2011 - 2016. Xác định được tiềm năng xuất khẩu nông thủy sản sang thị trường Úc, Việt Nam đã triển khai nhiều công tác nhằm thúc đẩy xuất khẩu và mở rộng, phát triển thị trường này.
Về công tác mở cửa thị trường thông qua đàm phán Hiệp định thương mại tự do, sau khi ký kết Hiệp định thương mại tự do AANZFTA (có hiệu lực năm 2010), với mức thuế suất thuế nhập khẩu về 0% ngay khi Hiệp định có hiệu lực, xuất khẩu nông thủy sản Việt Nam sang Úc đã có tốc độ tăng trưởng đáng kể trong giai đoạn 2011 - 2016, cụ thể rau quả đạt 27,7%/năm, hạt điều đạt 12,9%/năm, thủy sản đạt 6,9%/năm... qua đó thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu chung của cả nước so với trước khi có Hiệp định.
Về công tác tháo gỡ rào cản kỹ thuật, Bộ Công Thương đã và đang phối hợp tích cực với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong công tác tháo gỡ rào cản kỹ thuật để mở cửa thị trường Úc đối với mặt hàng tôm và một số loại trái cây tươi. Mặc dù quá trình đàm phán đối với mỗi một mặt hàng gặp nhiều khó khăn và mất thời gian (thường từ 5 - 10 năm, vải mất 12 năm, xoài mất 7 năm), nhưng đến nay VN đã hoàn tất việc thâm nhập thị trường Úc cho vải thiều (năm 2015) và xoài (năm 2016), tạo thêm “sân chơi” cho các loại trái cây tươi của Việt Nam.
Đối với mặt hàng tôm, vừa qua, ngay sau khi Úc thông báo tạm ngừng nhập khẩu một số sản phẩm tôm và thịt tôm chưa nấu chín của Việt Nam (kể từ ngày 09 tháng 01 năm 2017), Bộ Công Thương đã kịp thời phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn liên tục đề nghị Chính phủ Úc xem xét tháo gỡ lệnh tạm ngừng nhập khẩu trong tất cả các cuộc làm việc song phương, diễn đàn khu vực (ASEAN, APEC) và đa phương (WTO).
Sau 4 lần thông báo nới lỏng lệnh tạm ngừng nêu trên, ngày 31 tháng 5 năm 2017, Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên nước Úc đã loại trừ 07 sản phẩm tôm tẩm ướp và thịt tôm tẩm ướp chưa nấu chín của Việt Nam ra khỏi lệnh tạm ngừng nhập khẩu, đồng thời thông báo phía Úc sẽ bắt đầu chấp nhận các đơn đặt hàng nhập khẩu của Việt Nam sau khi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xác nhận với phía Úc có thể đáp ứng các điều kiện nhập khẩu mới.
Từ ngày 15 tháng 6 năm 2017 Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên nước Úc chấp nhận các đơn xin phép nhập khẩu đối với mặt hàng tôm chưa nấu chín được đánh bắt tự nhiên ở Úc rồi xuất khẩu sang Việt Nam để chế biến sau đó tái xuất sang Úc.
Hiện nay, Bộ Công Thương vẫn đang tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đôn đốc Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên nước Úc đẩy nhanh quá trình xem xét các cơ sở sạch bệnh đốm trắng của Việt Nam và công nhận hệ thống kiểm soát an toàn chất lượng của Việt Nam nhằm sớm cho phép tôm tươi nguyên con của Việt Nam được nhập khẩu vào thị trường Úc. Nếu hoàn tất được việc mở cửa thị trường nêu trên, Việt Nam sẽ trở thành nước đầu tiên trên thế giới xuất khẩu được tôm tươi nguyên con vào Úc.
Sau khi mở cửa thị trường Úc cho vải thiều và xoài, Bộ Công Thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang tích cực trao đổi, làm việc với Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên nước Úc để tiếp tục cho một số loại quả tươi (thanh long, chôm chôm, vú sữa, nhãn) của Việt Nam được nhập khẩu vào Úc, trước mắt là khẩn trương hoàn tất thủ tục nhập khẩu cho quả thanh long. Thanh long là mặt hàng trái cây xuất khẩu chủ lực của Việt Nam với kim ngạch xuất khẩu năm 2016 đạt 895,7 triệu USD, chiếm tỷ trọng 50,3% trong xuất khẩu trái cây tươi và 36,1% trong tổng xuất khẩu rau quả của Việt Nam.
Về công tác hỗ trợ kết nối và xúc tiến thương mại tại thị trường Úc, Việt Nam triển khai các hoạt động tuyên truyền, xúc tiến thương mại, kết nối giao thương như tổ chức Ngày vải thiều Việt Nam tại Melbourne, Tuần vải thiều Việt Nam tại Sydney, vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” … nhằm quảng bá các sản phẩm nông thủy sản chất lượng có xuất xứ từ Việt Nam như xoài, vải thiều, thủy sản...
Trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với các cơ quan hữu quan liên quan triển khai công tác tìm kiếm, giới thiệu các tập đoàn lớn của Úc để chuyển giao mô hình công nghệ nông nghiệp tiên tiến của Úc phù hợp với nhu cầu thực tiễn của Việt Nam (công nghệ chế biến, công nghệ tái sử dụng phụ phẩm, công nghệ giống...), đặc biệt là nguồn giống tôm, rau, trái cây nhằm nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam; tiếp tục nghiên cứu thị trường Úc để tìm kiếm sản phẩm phù hợp của Việt Nam có tiềm năng xuất khẩu, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tham gia trực tiếp các mạng phân phối bán buôn, bán lẻ của Úc, góp phần đưa hàng nông thủy sản thâm nhập sâu hơn vào thị trường này.
từ ngày 18 – 19/12/2025
VCCI
English
