Thúc đẩy và hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam hội nhập kinh tế quốc tế

17:43:25 | 3/5/2023

Là tổ chức quốc gia đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân, người sử dụng lao động, các hiệp hội doanh nghiệp, VCCI đã và đang làm nhiệm vụ tập hợp, liên kết doanh nghiệp và hiệp hội doanh nghiệp, các tổ chức chính trị xã hội và tham vấn với Chính phủ về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, xây dựng đội ngũ doanh nhân lớn mạnh, sẵn sàng hội nhập quốc tế một cách bền vững.


Thủ tướng Phạm Minh Chính và đại biểu các bộ, ngành, tổ chức quốc tế dự Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam thường niên 2023

Cầu nối giữa doanh nghiệp Việt Nam với cộng đồng doanh nghiệp khu vực và thế giới

Một trong những hoạt động trọng tâm của VCCI chính là tích cực tham gia các đoàn đàm phán về kinh tế - thương mại, các cơ chế đa phương về hợp tác thúc đẩy kinh doanh trong khu vực như WTO, APEC BAC, ASEAN BAC, CACCI, ICC, GMS BC, ACMECS BC, PECC,… để hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam hội nhập kinh tế quốc tế. Việc tham gia tích cực các hoạt động của các tổ chức này góp phần thúc đẩy, mở rộng hợp tác quốc tế của Việt Nam với khu vực và các nước trên thế giới, đồng thời có ý nghĩa thiết thực trong việc nắm bắt thông tin về chính sách, chương trình hợp tác, các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong hợp tác song phương và đa phương, khuyến nghị các biện pháp thúc đẩy hợp tác doanh nghiệp.

VCCI hiện đang tham gia Hội đồng tư vấn kinh doanh APEC (APEC BAC) và Hội đồng tư vấn kinh doanh ASEAN (ASEAN BAC) do Chính phủ bổ nhiệm. Các Hội đồng tư vấn này là cầu nối chính thức của khối doanh nghiệp Việt Nam với các khối doanh nghiệp khu vực (APEC, ASEAN) và là cơ chế đối thoại, khuyến nghị chính sách với Chính phủ Việt Nam và các nước APEC/ASEAN của cộng đồng doanh nghiệp. Việt Nam từng giữ vai trò Chủ tịch luân phiên của Hội đồng APEC BAC năm 2006 và năm 2017; Chủ tịch ASEAN BAC vào năm 2010 và năm 2020.

Trong các năm Việt Nam làm Chủ tịch APEC, VCCI đã được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ làm Chủ tịch APEC BAC và chủ trì, phối hợp với các thành viên của APEC tổ chức các hoạt động thường niên, trong đó có các hoạt động đặc biệt quan trọng đối với cộng đồng doanh nghiệp khu vực như Hội nghị Thượng đỉnh Doanh nghiệp APEC (APEC CEO Summit) bên lề Tuần lễ Cấp cao APEC. APEC CEO Summit là nơi hội tụ của các doanh nghiệp hàng đầu thế giới, là sự kiện doanh nghiệp lớn nhất của khu vực. Diễn giả của sự kiện là lãnh đạo cấp cao (Tổng thống, Thủ tướng, người đứng đầu) của các nền kinh tế trong khu vực, lãnh đạo các tổ chức quốc tế, các nhà hoạch định chính sách, CEO của các tập đoàn uy tín, các học giả để cùng thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm và những thực tiễn tốt để hướng tới phát triển thương mại đầu tư trong khu vực. APEC CEO Summit là cơ chế hợp tác hiệu quả nhất nhằm phát huy vai trò của doanh nghiệp, đưa châu Á - Thái Bình Dương là nơi phát triển năng động, là vườn ươm các ý tưởng cho khu vực.

Bên cạnh đó, VCCI cũng tổ chức đối thoại giữa lãnh đạo APEC với APEC BAC trong khuôn khổ Tuần lễ Cấp cao; xây dựng báo cáo khuyến nghị của cộng đồng doanh nghiệp khu vực trình lên các Bộ trưởng phụ trách thương mại, tài chính, lao động, y tế,… và đặc biệt là xây dựng báo cáo thường niên đệ trình lên lãnh đạo cấp cao APEC.

Đối với các năm Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN, VCCI đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan triển khai các hoạt động liên quan đến doanh nghiệp do Chính phủ giao như Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh và Đầu tư ASEAN (ASEAN BIS) bên lề Hội nghị Lãnh đạo Cấp cao ASEAN, là sự kiện thu hút sự quan tâm và tham dự của các lãnh đạo cấp cao ASEAN và các nước đối tác, các doanh nghiệp lớn của ASEAN và thế giới. Hội nghị là nơi thảo luận về các vấn đề toàn cầu quan trọng và tìm ra những định hướng chiến lược quan trọng cũng như giải pháp để vượt qua những thách thức mà các doanh nghiệp trong khu vực đang phải đối mặt.

Ngoài ra, VCCI cũng là cơ quan đồng tổ chức Giải thưởng Doanh nghiệp ASEAN (ABA) nhằm tôn vinh những doanh nghiệp có thành tích nổi bật nhất đóng góp vào phát triển kinh tế và thịnh vượng chung trong khu vực.

Đặc biệt, VCCI xây dựng báo cáo khuyến nghị của ASEAN BAC và các Hội đồng doanh nghiệp đối tác lên các Bộ trưởng Kinh tế, Bộ trưởng Tài chính, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước ASEAN, và lên lãnh đạo cấp cao ASEAN tại Hội nghị Đối thoại giữa lãnh đạo ASEAN và ASEAN BAC.

Hiện nay, VCCI là thành viên Ban Chỉ đạo quốc gia về cơ chế một cửa ASEAN và cơ chế hải quan một cửa quốc gia, để cùng với ngành Hải quan, tiếp tục cải cách hơn nữa nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong thủ tục thông quan cho hàng hóa xuất nhập khẩu, giúp tạo điều kiện giao thương dễ dàng, tiếp kiệm chi phí và thời gian cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

Hỗ trợ doanh nghiệp nắm bắt thông tin, nâng cao năng lực hội nhập

Để thúc đẩy và hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng hơn nữa, VCCI đã và đang là kênh chính thức để cộng đồng doanh nghiệp nắm bắt thông tin và đóng góp vào việc xây dựng chính sách hội nhập. VCCI đã thành lập Trung tâm WTO (http://wtocenter.vn/) nhằm hỗ trợ về pháp lý cho các doanh nghiệp Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế thông qua cung cấp thông tin, tư vấn, hỗ trợ các hiệp hội và doanh nghiệp Việt Nam nâng cao nhận thức, năng lực và chủ động tham gia ý kiến để có thể tận dụng tối đa những lợi ích từ WTO và các hiệp định thương mại quốc tế, phòng tránh và tự bảo vệ mình trước những tác động tiêu cực có thể có từ các hiệp định này. VCCI cũng tổ chức các hoạt động vận động chính sách (nghiên cứu, điều tra, hội thảo lấy ý kiến doanh nghiệp,…) để tham vấn với Chính phủ trong đàm phán, thực thi các cam kết thương mại quốc tế nhằm bảo vệ tốt nhất lợi ích của doanh nghiệp trong quá trình hội nhập..

VCCI cũng tích cực tham gia các cơ chế song phương và đa phương về hợp tác kinh tế, các tổ chức kinh tế quốc tế có liên quan đến hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp hội nhập; tổ chức nhiều hội thảo, khóa đào tạo, hoạt động hội nhập, xúc tiến thương mại và đầu tư trong khuôn khổ các tổ chức quốc tế và khu vực như APEC, ASEAN, GMS, ACMECS,…

Đặc biệt, hiện nay VCCI đang vận hành một loạt Diễn đàn doanh nghiệp/Hội đồng Doanh nghiệp nhằm kết nối doanh nghiệp Việt Nam với các khu vực thị trường trọng điểm như EU, Bắc Mỹ và Mỹ La tinh, châu Phi và Trung Đông, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga, Ấn Độ,...

Hàng năm, VCCI còn tổ chức nhiều các lớp học, hội thảo, hội nghị, đoàn khảo sát - tìm kiếm bạn hàng nhằm nâng cao năng lực của doanh nghiệp, cung cấp thông tin, phổ biến kiến thức, kết nối với các đối tác quốc tế. Xuất bản nhiều tài liệu, công trình nghiên cứu, giới thiệu các khu vực thị trường, hướng dẫn hội nhập quốc tế nhằm nâng cao năng lực của doanh nghiệp, cung cấp thông tin, phổ biến kiến thức, tạo thuận lợi để doanh nghiệp kết nối với các đối tác quốc tế.

Các hoạt động này của VCCI hướng tới việc xây dựng tư duy tích cực cho doanh nghiệp trong hội nhập, nâng cao nhận thức, hiểu biết về hội nhập và nhìn nhận các chương trình hội nhập kinh tế là cam kết gồm cả hợp tác và cạnh tranh; cung cấp các thông tin về chính sách hỗ trợ khi tham gia các hiệp định thương mại, tổ chức quốc tế để doanh nghiệp chủ động vạch ra chiến lược kinh doanh phù hợp. Đồng thời, đào tạo để cải thiện và phát huy giá trị cốt lõi của doanh nghiệp nhằm năng cao sức cạnh tranh, sử dụng công nghệ thông tin làm công cụ nâng cao năng suất và rút ngắn khoảng cách phát triển; xây dựng văn hóa, xu hướng kinh doanh hướng tới các chuỗi giá trị dịch vụ chung và liên kết ngành tạo thành sức mạnh của cộng đồng.

Ông Adam Sitkoff

Giám đốc điều hành Phòng Thương mại Hoa Kỳ (AmCham) tại Hà Nội
Nhân dân hai nước Việt Nam và Hoa Kỳ đã có thể vượt qua những bi kịch trong quá khứ để xây dựng một tình hữu nghị vững mạnh. Trở lại đầu năm 1994, cùng thời điểm Amazon được thành lập và Justin Bieber chào đời, một nhóm nhỏ những người Mỹ đã tổ chức cuộc họp đầu tiên của AmCham tại khách sạn Dragon gần Hồ Tây. Từ đó, hàng tháng, AmCham tổ chức các cuộc họp nhỏ trên tầng cao nhất của Khách sạn Quân đội ở Hà Nội. Các thành viên AmCham đã đóng góp đáng kể vào quá trình chuyển đổi và tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam. 
Có được sự thành công này cũng là nhờ sự nỗ lực của VCCI. AmCham và VCCI có mối quan hệ đối tác chặt chẽ và hợp tác tuyệt vời. Cả hai tổ chức đều cùng mục tiêu tạo ra môi trường kinh doanh cạnh tranh và bền vững cho các công ty và nhà đầu tư tại đây. Hiện tại, AmCham và VCCI đang cùng nhau làm việc để khôi phục và phát triển chuỗi cung ứng cũng như thúc đẩy sự phục hồi kinh tế lành mạnh tại Việt Nam. Cuối năm nay, chúng ta sẽ đồng tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh Hoa Kỳ - Việt Nam thường niên, nhằm tập trung vào các giải pháp mà cộng đồng doanh nghiệp cả hai nước có thể hợp tác để tăng cường quan hệ hợp tác thương mại, đầu tư và tạo ra các cơ hội. AmCham rất coi trọng mối quan hệ đối tác và tình hữu nghị với VCCI.
Bà Aler Grubbs

Giám đốc Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tại Việt Nam
USAID và VCCI đã thiết lập mối quan hệ đối tác lâu dài trong việc nâng cao vai trò, vị thế của khu vực kinh tế tư nhân, kết nối khu vực công và khu vực tư nhân, thúc đẩy sự quan tâm với các vấn đề chính sách quan trọng và góp phần tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi tại Việt Nam.
VCCI đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ những thay đổi thực chất, có thể đo lường được đối với môi trường đầu tư, kinh doanh, mang lại lợi ích cho cả doanh nghiệp (DN) trong nước, đặc biệt là DN tư nhân và nhà đầu tư nước ngoài. Trong 18 năm qua, khảo sát Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) đã nhận được phản hồi từ khoảng 156.000 DN tư nhân trong nước và 20.000 DN có vốn đầu tư nước ngoài. PCI đã trở thành nguồn thông tin đáng tin cậy cho chính quyền cấp tỉnh tham khảo, sử dụng trong việc xây dựng và thực hiện chính sách để cải thiện môi trường kinh doanh tại địa phương. Điều này được thể hiện qua con số hơn 1.600 văn bản như nghị quyết, quyết định, chỉ thị,… đã được các tỉnh, thành phố ban hành.  
Đặc biệt, từ năm 2014, Chính phủ Việt Nam đã yêu cầu chính quyền các tỉnh, thành phố sử dụng kết quả PCI trong công tác cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia thông qua loạt Nghị quyết 19 và Nghị quyết 02. PCI được coi là chỉ số đánh giá trong các chương trình cải cách quan trọng dài hạn của Việt Nam như: Chương trình hành động cắt giảm chi phí cho DN (Nghị quyết 139/2018/NQ-CP), Kế hoạch phát triển bền vững DN khu vực tư nhân đến năm 2025, tầm nhìn 2030 (Quyết định 1362/2019/QĐ -TTg) và Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 (Quyết định 749/2020/QĐ-TTg). Bên cạnh đó, VCCI cũng khởi xướng và tổ chức thành công các cuộc gặp giữa Thủ tướng Chính phủ với DN, qua đó những trăn trở và nguyện vọng của DN đã được lắng nghe và từng bước tháo gỡ.
Ngoài ra, VCCI cũng góp phần làm thay đổi tư duy của chính quyền cấp tỉnh. Nhiều nghị quyết, văn bản của HĐND tỉnh, thành phố đưa PCI vào nội dung giám sát, chất vấn. USAID và VCCI đã phối hợp tổ chức các hội thảo và tập huấn về PCI cho hơn 65.000 lượt cán bộ cấp tỉnh. Cùng với đó là các hoạt động thúc đẩy đối thoại giữa cơ quan nhà nước với DN, phổ biến những cách làm, mô hình điều hành kinh tế thành công để các địa phương học hỏi lẫn nhau. Trong đó, mô hình Cà phê Doanh nhân, Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp sở, ngành, quận, huyện thị (DDCI) hiện đã được nhân rộng và thực hiện tại hơn 50 tỉnh, thành phố. 
USAID đã có quá trình hợp tác lâu dài với VCCI trong nhiều lĩnh vực. Có thể kể đến như: Khảo sát mức độ hài lòng của DN về việc thực hiện thủ tục hành chính qua cơ chế Một cửa quốc gia phối hợp với Tổng cục Hải quan Việt Nam, hoạt động xây dựng Cổng thông tin Tạo thuận lợi Thương mại Việt Nam trong khuôn khổ dự án “Hỗ trợ kỹ thuật Tạo thuận lợi Thương mại (Trade Facilitation Program – TFP)” của USAID và mới đây là sáng kiến Chỉ số Xanh cấp tỉnh (Provincial Green Index –PGI) do VCCI khởi xướng với sự hỗ trợ của USAID. Điều này sẽ cho phép VCCI thúc đẩy cải cách thể chế mạnh mẽ hơn, thực chất hơn và sâu rộng hơn, tập trung vào yếu tố bền vững và tăng trưởng xanh nhằm thúc đẩy xây dựng môi trường kinh doanh thân thiện với môi trường, tạo thuận lợi cho hoạt động kinh doanh và tăng trưởng của cả DN trong nước và DN nước ngoài tại Việt Nam.
Ông Alain Cany

Cựu Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam
Trong sáu thập kỷ qua, VCCI có vai trò rất quan trọng trong thu hút nhà đầu tư và doanh nghiệp nước ngoài đến Việt Nam, qua đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo ra nhiều việc làm. Quan hệ đối tác giữa EuroCham và VCCI là nền tảng trong sứ mệnh của chúng tôi và chúng tôi cùng thúc đẩy môi trường kinh doanh Việt Nam hướng tới, thông qua những nỗ lực chung nhằm thúc đẩy quản trị doanh nghiệp và phát triển bền vững.
Hợp tác với VCCI trong Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) là minh chứng về sức mạnh quan hệ đối tác. Thông qua VBF, chúng tôi góp phần xây dựng quy định, chính sách tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi tại Việt Nam. Những nỗ lực này không chỉ mang lại cơ hội đầu tư và kinh doanh mà còn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo việc làm.
Quan hệ đối tác giữa EuroCham và VCCI tăng cường hợp tác kinh tế châu Âu-Việt Nam. Chẳng hạn, những nỗ lực chung của chúng tôi trong việc thực thi Hiệp định Thương mại tự do EU - Việt Nam (EVFTA) đã mở ra những cơ hội kinh doanh mới cho cả hai bên. Mặc dù vẫn còn nhiều việc phải làm để phát huy hết tiềm năng Hiệp định mang lại, chúng tôi cam kết hợp tác với VCCI để tạo dựng những chiến lược mới nhằm đảm bảo thực thi thành công Hiệp định.
Một lần nữa xin chúc mừng VCCI nhân dịp kỷ niệm 60 năm ngày thành lập. Cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam thật may mắn có được một tổ chức đặc biệt như VCCI.
Bà Ingrid Christensen

Giám đốc Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) Việt Nam
Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) đã và đang hợp tác với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - là một trong những đối tác ba bên quan trọng của ILO, nhằm đảm bảo quyền tự do lựa chọn việc làm đầy đủ, năng suất và thỏa đáng được ưu tiên cao nhất để thúc đẩy quá trình phát triển doanh nghiệp bền vững.
Trong 60 năm qua, VCCI đã đại diện cho một nguồn lực quý giá và quan trọng trong bất kỳ xã hội nào, đó chính là các doanh nghiệp. Phát triển thành công các doanh nghiệp có vai trò then chốt trong chiến lược tạo việc làm, tăng trưởng bền vững và cải thiện mức sống của người dân. VCCI đã giúp tạo điều kiện cho sự thành công của doanh nghiệp thông qua việc tác động tích cực tới môi trường kinh doanh và cung cấp các dịch vụ giúp cải thiện hiệu suất cho từng doanh nghiệp .
ILO đánh giá cao sự hợp tác của VCCI trong việc thúc đẩy chương trình việc làm thỏa đáng cho tất cả phụ nữ và nam giới tại Việt Nam, bao gồm hỗ trợ các doanh nghiệp tồn tại và phát triển bền vững, đặc biệt là trong đại dịch Covid-19. ILO tin tưởng rằng VCCI sẽ tiếp tục chủ động tham gia tăng cường cải thiện quan hệ lao động và đối thoại xã hội, thúc đẩy sự tham gia tích cực vào thương lượng tập thể và hướng tới môi trường làm việc an toàn, lành mạnh cho tất cả mọi người mà chương trình nghị sự về việc làm thỏa đáng đang theo đuổi.
Thông qua hợp tác chặt chẽ với VCCI trong bốn chu kỳ của Chương trình Quốc gia Việc làm Thỏa đáng, ILO luôn ủng hộ cho sự thành công của VCCI và cam kết tích cực tham gia vào quan hệ đối tác hợp tác để tăng cường năng lực thể chế của VCCI.  
Bà Amal Abdelkader Salama

Đại sứ Cộng hòa Arab Ai Cập tại Việt Nam
Ai Cập và Việt Nam thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1963 và hai nước luôn có mối quan hệ hữu nghị chân thành được xây dựng trên các giá trị chung, sự tôn trọng lẫn nhau và cùng chung khát vọng xây dựng và phát triển đất nước. Cũng năm đó, VCCI ra đời. VCCI đã mở rộng trong những năm qua và trở thành một hình mẫu rất thành công cho các mạng lưới phòng thương mại và công nghiệp ở nước Việt Nam hiện đại, góp phần vào tăng trưởng kinh tế của Việt Nam và tăng cường hợp tác của Việt Nam với các nước khác, trong đó có Ai Cập.
Năm nay, Ai Cập và Việt Nam đang kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và tôi muốn nhân cơ hội này chúc mừng VCCI vì 60 năm hoạt động hết mình và đạt được những thành tựu to lớn. Kể từ khi tôi trở thành Đại sứ Ai Cập tại Việt Nam, tôi đã tham gia vào các cuộc thảo luận tích cực, cởi mở và hiệu quả với VCCI về tất cả các chủ đề cùng quan tâm, như xúc tiến thương mại, trao đổi kinh nghiệm, tăng cường giao lưu giữa cộng đồng doanh nghiệp hai nước, triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác công nghiệp và thương mại và khả năng thành lập hội đồng doanh nghiệp chung. Vì vậy, tôi tin tưởng rằng, với tất cả nỗ lực thực sự của cả hai bên, chúng ta sẽ cùng nhau khơi dậy tiềm năng và đạt được các mục tiêu đã đề ra, vì lợi ích của hai nước và dân tộc Ai Cập và Việt Nam anh em.
Một lần nữa, với mong muốn được tiếp tục hợp tác, tôi xin gửi lời chúc mừng nồng nhiệt nhất tới Ban lãnh đạo VCCI và bày tỏ lòng tri ân sâu sắc tới tất cả các phòng ban và cán bộ nhân viên của VCCI.

Lan Anh (Vietnam Business Forum)