Nghị quyết 68: Bệ phóng cho kinh tế tư nhân Việt Nam

10:56:47 | 5/6/2025

Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân (Nghị quyết 68) vừa được ban hành, đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong việc thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế quốc dân. Nghị quyết nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ cộng đồng doanh nghiệp, chuyên gia và địa phương, với kỳ vọng sẽ khơi dậy khát vọng đổi mới, sáng tạo và hội nhập, đưa Việt Nam bước vào kỷ nguyên phát triển thịnh vượng.

Kinh tế tư nhân là chiến lược lâu dài

Nghị quyết 68 khẳng định phát triển kinh tế tư nhân nhanh, bền vững và hiệu quả là nhiệm vụ cấp bách và chiến lược lâu dài. Theo Tiến sĩ Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh, đây là lần đầu tiên Bộ Chính trị nhấn mạnh vai trò trung tâm của kinh tế tư nhân, với cam kết chính trị mạnh mẽ: Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp là động lực.

“Kinh tế tư nhân chiếm hơn 50% GDP, trong khi khu vực FDI và doanh nghiệp nhà nước mỗi khu vực đóng góp khoảng 20%. Để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% năm 2025 và xa hơn là tăng trưởng hai con số, kinh tế tư nhân là yếu tố then chốt,” ông Thành nhận định. Nghị quyết 68 được xem là đột phá thứ ba trong lịch sử phát triển kinh tế tư nhân, sau việc thừa nhận khu vực này và trao quyền kinh doanh thông qua cải cách thủ tục hành chính. Điểm mới là nghị quyết tập trung nâng cao về chất lượng khu vực tư nhân, đảm bảo bình đẳng trong tiếp cận nguồn lực và cơ hội kinh doanh.

Nghị quyết yêu cầu xóa bỏ phân biệt đối xử giữa các thành phần kinh tế, với các giải pháp cụ thể được thể chế hóa. Những hành vi vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm, đảm bảo môi trường kinh doanh minh bạch và công bằng. Điều này không chỉ giải quyết khó khăn trước mắt mà còn khẳng định vai trò lâu dài của kinh tế tư nhân, song hành cùng khu vực nhà nước.

Từ góc độ địa phương, ông Nguyễn Khắc Hiếu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc, cho biết Nghị quyết 68 đã tạo sự đồng thuận lớn trong cộng đồng doanh nghiệp địa phương. Vĩnh Phúc xác định kinh tế tư nhân là động lực phát triển, với các giải pháp cụ thể như công khai quy hoạch, đẩy nhanh dự án trọng điểm, cải cách hành chính và chuyển đổi số.

“Tinh thần Nghị quyết 68 đã được tích hợp vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn 2045 của tỉnh. Chúng tôi tăng cường đối thoại với doanh nghiệp, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ và đô thị xanh,” ông Hiếu chia sẻ. Tỉnh cũng giao chỉ tiêu cụ thể cho các sở, ngành để tăng thu ngân sách và phát triển văn hóa - xã hội, tạo nền tảng bền vững cho tăng trưởng.

Khơi dậy khát vọng doanh nhân

Ông Hoàng Đức Thảo, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp khoa học công nghệ Việt Nam, đánh giá Nghị quyết 68 là “chất xúc tác” khơi dậy tinh thần tự hào dân tộc và ý chí đổi mới của doanh nhân. “Nghị quyết mang thông điệp rõ ràng: doanh nghiệp tư nhân phải chủ động, tự cường và dẫn dắt nền kinh tế thị trường,” ông Thảo nhấn mạnh.

Để hiện thực hóa, ông Thảo đề xuất xây dựng thể chế đồng bộ, đảm bảo nguồn vốn giá rẻ, hệ thống thanh toán số hóa và các chính sách ưu đãi về thuế, đất đai. “Doanh nghiệp tư nhân đang đối mặt với nhiều thách thức về cạnh tranh và thị trường. Nhà nước cần hỗ trợ cụ thể, đặc biệt là ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, cá nhân và quỹ đất để khai thác hiệu quả,” ông nói.

Ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), nhấn mạnh Nghị quyết 68 không chỉ là thông điệp chính trị mà còn mang tính cách mạng về pháp lý. Điểm đột phá là xóa bỏ định kiến về kinh tế tư nhân, xác định đây là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế. Các chính sách cụ thể như miễn thuế ba năm đầu, bỏ phí môn bài và tách bạch trách nhiệm cá nhân - pháp nhân trong sai phạm kinh tế được doanh nghiệp đặc biệt hoan nghênh.

“Việc ưu tiên biện pháp hành chính, dân sự trước khi áp dụng hình sự giúp giảm rủi ro pháp lý, tạo môi trường kinh doanh an toàn và phù hợp thông lệ quốc tế,” ông Tuấn nói. Nghị quyết cũng giải quyết các điểm nghẽn về vốn và đất đai. Doanh nghiệp tư nhân sẽ được tiếp cận vốn dựa trên dòng tiền thay vì tài sản thế chấp, đồng thời hưởng quỹ đất riêng trong các khu công nghiệp. Hệ thống dữ liệu đất đai quốc gia dự kiến hoàn thành năm 2025 sẽ minh bạch hóa giao dịch, giảm chi phí tiếp cận tài nguyên.

Về công nghệ, Nghị quyết 68 tiếp tục ưu đãi thuế lên tới 200% cho chi phí nghiên cứu và phát triển, giúp doanh nghiệp tư nhân nâng cao năng lực cạnh tranh trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Hướng tới mục tiêu 3 triệu doanh nghiệp vào năm 2045

Nghị quyết 68 đặt mục tiêu đạt 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030 và 3 triệu vào năm 2045, từ con số hiện tại khoảng 960.000 doanh nghiệp và 5 triệu hộ kinh doanh cá thể. Ông Tuấn cho rằng, với chính sách thuế và thủ tục thân thiện, nhiều hộ kinh doanh sẽ chuyển đổi thành doanh nghiệp chính thức, tạo hàng triệu việc làm và tăng nguồn thu ngân sách.

Để đạt mục tiêu này, Chính phủ đã nhanh chóng soạn thảo nghị định hướng dẫn, thể hiện quyết tâm đưa nghị quyết vào thực tiễn. Tuy nhiên, ông Tuấn nhấn mạnh: “Cần thay đổi từ tư duy quản lý sang tư duy hỗ trợ. Sự đồng lòng từ Trung ương đến địa phương sẽ giúp kinh tế tư nhân cất cánh.”

Nghị quyết 68 không chỉ là lời nói mà đang được cụ thể hóa bằng hành động. Các nghị định hướng dẫn đã được trình Quốc hội, các địa phương tích cực triển khai kế hoạch đồng bộ. Sự chuyển biến này mang lại niềm tin mạnh mẽ rằng kinh tế tư nhân sẽ trở thành động lực chủ chốt, góp phần xây dựng một Việt Nam thịnh vượng, sáng tạo và hội nhập.

Nghị quyết 68 là cú huých chiến lược, tạo động lực và không gian phát triển mạnh mẽ cho kinh tế tư nhân Việt Nam"

Ông Phạm Tấn Công - Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI)

Tôi cho rằng Nghị quyết 68-NQ/TW do Tổng Bí thư Tô Lâm thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành là một bước đột phá chiến lược, mở ra cơ hội phát triển to lớn cho khu vực kinh tế tư nhân. Đây là nghị quyết được cộng đồng doanh nghiệp mong đợi từ lâu, không chỉ vì nội dung cụ thể mà còn bởi ý nghĩa tinh thần – nó là một cú huých mạnh mẽ, một thông điệp truyền cảm hứng cho giới doanh nhân và toàn xã hội.

Điểm đáng chú ý nhất của Nghị quyết lần này là việc chính thức xác lập vai trò động lực quan trọng nhất của khu vực kinh tế tư nhân trong nền kinh tế quốc dân. Đây là sự ghi nhận rõ ràng, thẳng thắn và mạnh mẽ từ phía Đảng đối với những đóng góp và tiềm năng phát triển của doanh nghiệp tư nhân. Cùng với đó, Nghị quyết đề ra hàng loạt giải pháp mang tầm chiến lược – từ hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, đến cơ chế huy động vốn, phát triển nguồn nhân lực và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Chúng ta đều thấy rõ, sau hơn 40 năm đổi mới, nguồn lực trong dân rất dồi dào nhưng chưa được khai thác hiệu quả. Tình trạng tiền gửi tiết kiệm tăng cao, người dân đổ vốn vào vàng, USD, bất động sản… cho thấy dòng vốn chưa đi vào sản xuất – kinh doanh một cách hiệu quả. Tôi tin rằng Nghị quyết 68 sẽ là công cụ quan trọng để khơi thông nguồn lực này, tháo gỡ các rào cản và tạo động lực thúc đẩy khu vực tư nhân bứt phá.

Bên cạnh đó, một điểm rất đáng mừng là Nghị quyết đã đề cập đến việc xây dựng một môi trường kinh doanh an toàn, lành mạnh, không hình sự hóa các quan hệ kinh tế bình thường. Đây là điều doanh nghiệp, doanh nhân đã chờ đợi từ lâu để có thể yên tâm đầu tư dài hạn, đổi mới sáng tạo và đóng góp nhiều hơn cho nền kinh tế.

Tuy nhiên, để Nghị quyết thực sự đi vào cuộc sống, khâu tổ chức thực hiện có vai trò then chốt. Thể chế hóa các quan điểm chỉ đạo thành chính sách cụ thể, hành động cụ thể là nhiệm vụ nặng nề, đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ của toàn bộ hệ thống chính trị – đặc biệt là từ các cấp cơ sở.

Với vai trò là tổ chức đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp, VCCI sẽ chủ động làm cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với doanh nghiệp. Chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động cải thiện môi trường kinh doanh, phản ánh kịp thời những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực thi chính sách, đồng thời góp phần xây dựng một hệ sinh thái kinh doanh năng động, minh bạch và hiệu quả.

Tôi tin rằng, nếu được triển khai một cách quyết liệt, đồng bộ, Nghị quyết 68 sẽ tạo ra một làn sóng phát triển mới cho khu vực kinh tế tư nhân và góp phần đưa kinh tế Việt Nam bước vào giai đoạn tăng trưởng bền vững và đột phá trong thời gian tới.

Hương Ly (Vietnam Buisness Forum)