Phát triển kinh tế làng nghề thông qua sản phẩm OCOP gắn kết với du lịch

Hà Nội là vùng đất có nhiều làng nghề được hình thành, tồn tại và phát triển từ rất sớm, tạo nên những nét đặc sắc riêng có. Những năm qua, nhiều làng nghề trên địa bàn Hà Nội đã tận dụng lợi thế sẵn có để khai thác tiềm năng du lịch và đã đạt được những thành công bước đầu, trở thành điểm đến hấp dẫn du khách. Tuy nhiên, để phát triển kinh tế làng nghề từ du lịch và sản phẩm OCOP một cách hiệu quả hơn, trong thời gian tới, thành phố cần triển khai nhiều giải pháp đồng bộ.

Hà Nội hiện là địa phương dẫn đầu cả nước với 3.317 sản phẩm được chứng nhận (chiếm 22,1% sản phẩm OCOP cả nước). Nhiều sản phẩm sau khi đạt chuẩn OCOP đã được đưa vào hệ thống siêu thị lớn, sàn thương mại điện tử và xuất khẩu ra thị trường quốc tế. Du lịch cộng đồng, điểm du lịch nông thôn là một trong 6 nhóm sản phẩm thuộc Chương trình OCOP được quy định tại Quyết định số 490/QĐ-TTg, ngày 7-5-2018, của Thủ tướng Chính phủ, về “Phê duyệt Chương trình mỗi xã một sản phẩm giai đoạn 2018 - 2020”. Đây được đánh giá là nhóm sản phẩm mà Hà Nội có tiềm năng lớn. Việc các sản phẩm dịch vụ du lịch tham gia Chương trình OCOP là hướng đi đúng để giúp các hợp tác xã tận dụng tiềm năng, thế mạnh. Qua đó, từng bước nâng cao thu nhập cho người dân, thúc đẩy kinh tế, văn hóa khu vực nông thôn Hà Nội. Khi sản phẩm du lịch được công nhận là sản phẩm OCOP sẽ được nhiều du khách biết đến, giá trị các mặt hàng cũng được nâng cao.

Hà Nội hiện có 2 điểm du lịch được đánh giá OCOP 4 sao thuộc nhóm sản phẩm "Dịch vụ du lịch cộng đồng và điểm du lịch" là điểm du lịch dịch vụ làng quê Hồng Vân (Thường Tín) và khu sinh thái Phù Đổng Green Park (Gia Lâm). Đáng nói, cả hai điểm đến này đều mang đến trải nghiệm du lịch sinh thái, với các hoạt động vui chơi, giải trí gần gũi với thiên nhiên

Theo ông Phạm Xuân Thông, Giám đốc điều hành Công ty Cổ phần Phù Đổng Green Park đại diện quản lý khu sinh thái Phù Đổng Green Park, mỗi năm nơi đây đón khoảng 70.000 lượt khách, trong đó có khoảng 50.000 lượt học sinh, 15.000 lượt khách đi theo cơ quan, doanh nghiệp và khách lẻ. Đặc biệt, Phù Đổng Green Park đã tổ chức nhiều sự kiện lớn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn… Từ khi được công nhận sản phẩm OCOP 4 sao, nhiều người đã biết đến điểm dịch vụ du lịch và du lịch lưu trú tại đây nhiều hơn, lượng khách tăng cao hơn so với cùng kỳ năm trước, đồng thời doanh thu cũng tăng theo. Lực lượng lao động tham gia hoạt động thương mại, dịch vụ và du lịch tăng cao đáng kể.

“Thời gian tới, Công ty Cổ phần Phù Đổng Green Park tiếp tục tập trung xây dựng các sản phẩm mang tính thương hiệu gắn với di sản văn hóa và sản phẩm đặc trưng của địa phương như: Khu di tích Quốc gia đặc biệt đền Phù Đổng và lễ hội Gióng đền Phù Đổng; làng nghề hoa giấy Phù Đổng; khai thác dịch vụ lưu trú ngắn ngày. Thúc đẩy gắn kết chuỗi du lịch giữa các làng nghề và du lịch tâm linh, du lịch ẩm thực trong huyện Gia Lâm như: Bát Tràng, Văn Đức, Dương Xá, Phù Đổng, Ninh Hiệp…”, ông Phạm Xuân Thông nhấn mạnh.

Năm 2022, điểm du lịch làng quê Hồng Vân được UBND TP. Hà Nội công nhận sản phẩm OCOP 4 sao thuộc nhóm sản phẩm "Dịch vụ du lịch cộng đồng và điểm du lịch". Trải nghiệm du lịch làng quê Hồng Vân đã tạo sức hút đối với đông đảo du khách, trung bình hằng năm xã đón 3,5 vạn lượt khách, giá trị thu được từ du lịch đạt trên 10 tỷ đồng.

Xã Hồng Vân còn sở hữu hệ thống di tích (gồm 16 di tích, trong đó có 1 di tích lịch sử cấp quốc gia, 2 di tích lịch sử cấp thành phố) và kho tàng văn hóa dân gian phong phú. Nhờ đó, ngày 24/9/2024, UBND TP. Hà Nội ra quyết định 4992/QĐ-UBND công nhận khu du lịch cấp Thành phố với khu du lịch Hồng Vân, xã Hồng Vân.

Những năm qua, người dân xã Hồng Vân đã không ngừng học tập, trao đổi kinh nghiệm hướng đến làm du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, đến năm 2018 xã Hồng Vân được UBND TP Hà Nội công nhận là điểm du lịch làng nghề. Tiếp đó, năm 2019, xã được TP công nhận Nông thôn mới nâng cao và đến nay được công nhận xã đạt chuẩn Nông thôn mới kiểu mẫu.

Nhằm tận dụng lợi thế vốn có, ngày 28/12/2021, HĐND xã Hồng Vân đã ban hành nghị quyết thí điểm các mô hình sản xuất nông nghiệp chuyên canh, làng nghề kết hợp khai thác các dịch vụ lưu trú, tham quan trải nghiệm phục vụ du lịch trên địa bàn. Cùng với đó, năm 2022 điểm du lịch làng quê Hồng Vân được UBND TP Hà Nội công nhận sản phẩm OCOP 4 sao thuộc nhóm sản phẩm “Dịch vụ du lịch cộng đồng và điểm du lịch”. Trải nghiệm du lịch làng quê Hồng Vân đã tạo sức hút đối với đông đảo du khách, trung bình hàng năm xã đón 3,5 vạn lượt khách, giá trị thu được từ du lịch đạt trên 10 tỷ đồng.

Từ khi được công nhận sản phẩm OCOP 4 sao, nhiều người đã biết đến điểm dịch vụ du lịch và du lịch lưu trú tại đây nhiều hơn, lượng khách tăng cao hơn so với cùng kỳ năm trước, đồng thời doanh thu cũng tăng theo. Lực lượng lao động tham gia hoạt động thương mại, dịch vụ và du lịch tăng cao đáng kể.

Với 2 điểm du lịch được đánh giá OCOP 4 sao thuộc nhóm sản phẩm "Dịch vụ du lịch cộng đồng và điểm du lịch", đây được xem là động lực để Hà Nội phát huy tiềm năng, thế mạnh của địa phương, từng nước nâng cao giá trị các sản phẩm OCOP nói riêng và sản phẩm du lịch cộng đồng nói chung của Thủ đô. Từng bước khai thác tiềm năng du lịch ngoại thành nhằm đa dạng hóa sản phẩm, phát triển toàn diện du lịch, đồng thời góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế - xã hội địa phương.

Ngọc Đan (Vietnam Business Forum)