Đắk Lắk: Vững vàng trong gian khó

Cùng với những khó khăn chung của đất nước, trong những năm qua Đắk Lắk đã phải đối mặt với nhiều thách thức trong thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội. Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, các ngành các cấp cùng với nhân dân trong tỉnh đoàn kết cùng nhau nỗ lực vượt khó hoàn thành nhiều chỉ tiêu kinh tế - xã hội đã đề ra. Tạp chí Vietnam Business Forum đã có cuộc phỏng vấn ông Ydhăm Ênuôl-Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk. Quốc Hưng-Kim Hoàng thực hiện.

Xin ông cho biết việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trong năm 2014 của tỉnh Đắk Lắk đã đạt được những kết quả như thế nào?

Năm 2014 mặc dù gặp không ít khó khăn do tác động của kinh tế thế giới và trong nước song nhiều chỉ tiêu kinh tế - xã hội của tỉnh đạt kế hoạch và vượt so với năm 2013 như: Giá trị ngành nông, lâm, thủy sản; tổng mức lưu chuyển hàng hóa trên địa bàn. Một số sản phẩm công nghiệp, kim ngạch xuất khẩu, huy động vốn đầu tư toàn xã hội tiếp tục duy trì và có mức tăng trưởng khá. Công tác y tế, giáo dục-đào tạo có nhiều tiến bộ. Công tác giảm nghèo được các cấp, ngành, các địa phương quan tâm triển khai thực hiện mang lại kết quả thiết thực. Các chương trình phúc lợi, an sinh xã hội thực hiện khá tốt và phát huy hiệu quả. Quy mô dân số, giải quyết việc làm cho người lao động đạt kế hoạch đề ra. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững.

Năm 2015 là năm có ý nghĩa rất quan trọng, năm cuối của kế hoạch 5 năm 2011-2015, đất nước đứng trước những thách thức và vận hội mới. Chúng ta tin tưởng dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân tỉnh, sự chỉ đạo điều hành đồng bộ, quyết liệt thực hiện 6 nhóm giải pháp mà Ủy ban nhân dân tỉnh đề ra, cùng với nỗ lực vượt khó của từng ngành, địa phương và nhân dân các dân tộc trong tỉnh, Đắk Lắk nhất định sẽ hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội năm 2015.

Để có thể giữ vững tốc độ phát triển kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội, tỉnh Đắk Lắk đã có những biện pháp gì, thưa ông?

Đánh giá của UBND tỉnh cho thấy, trong 18 chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, năm 2014 có 9 chỉ tiêu không đạt kế hoạch đề ra, trong đó 6 chỉ tiêu là về kinh tế. Tuy nhiên, sau một năm vượt khó, nền kinh tế của tỉnh tiếp tục tăng trưởng với tốc độ 9,2%. Theo giá so sánh năm 2010, tổng sản phẩm xã hội ước đạt 37.700 tỷ đồng, trong đó giá trị ngành nông, lâm, thủy sản 16.420 tỷ đồng, tăng 5%, đạt 100,7% kế hoạch. Sản xuất nông, lâm nghiệp tiếp tục phát triển khá, vượt kế hoạch đề ra, góp phần quan trọng trong ổn định kinh tế và đời sống nông thôn, duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Trong sản xuất nông nghiệp, ngành trồng trọt vẫn duy trì tầm quan trọng, các loại cây trồng chủ lực đều vượt kế hoạch về diện tích, năng suất và sản lượng. Sản lượng lương thực năm 2014 ước đạt trên 1,2 triệu tấn, tăng khoảng 153.000 tấn, vượt 13,8% so với kế hoạch. Đặc biệt, vụ Đông – Xuân được mùa, năng suất bình quân đạt 69,47 tạ/ha. Sản lượng cà phê đạt 457.000 tấn, cao su 30.000 tấn, tiêu 21.000 tấn. Đáng chú ý là diện tích tái canh cà phê đạt 3.118 ha/27.775 ha, đạt 82,97% kế hoạch năm 2014 và bằng 11,2% so với diện tích đề án xây dựng. Cũng trong năm 2014, tỉnh thu hút một số nhà đầu tư trong lĩnh vực chăn nuôi đến khảo sát, lập dự án: Công ty Thái Thành, TH Milk, Đức Long, Hoàng Anh Gia Lai…

Có được những kết quả này là do UBND tỉnh đã quyết liệt chỉ đạo Chương trình hành động thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế -xã hội đảm bảo an ninh- quốc phòng 2014 theo chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh. Chỉ đạo tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, các hộ kinh doanh và trong đó đặc biệt lưu ý chính sách điều chỉnh, xây dựng, tạo điều kiện tiếp cận đất đai, bồi thường, giải phóng mặt bằng, tiếp cận vốn vay….

Theo Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Đắk Lắk đến 2020 đã được Chính phủ phê duyệt thì một trong những mục tiêu đó là xây dựng Đắk Lắk trở thành trung tâm kinh tế, văn hóa, xã hội của vùng Tây Nguyên, “một cực phát triển” trong tam giác phát triển Việt Nam - Lào - Campuchia. Ông nhận định như thế nào về những khó khăn thách thức khi thực hiện mục tiêu này?

Chất lượng tăng trưởng kinh tế và sức cạnh tranh nền kinh tế của tỉnh còn thấp, phát triển tuy đã có những bước tiến về chất lượng nhưng đóng góp chủ yếu theo chiều rộng (mở rộng diện tích, khai thác tận thu tài nguyên, chế biến thô, sản phẩm qua chế biến chiếm tỷ trọng thấp...). Cơ cấu kinh tế chưa hài hòa, công nghiệp, dịch vụ còn chiếm tỷ trọng thấp trong GDP nền kinh tế, nên chưa tạo ra các "cú hích" đủ mạnh cho phát triển kinh tế của tỉnh và hội tụ các loại hình dịch vụ gắn sản xuất công nghiệp; tỷ lệ huy động GDP vào ngân sách chưa tạo ra những chuyển biến có tính đột phá, GDP bình quân đầu người tuy đang được rút ngắn khoảng cách so với mức bình quân chung của cả nước nhưng luôn tồn tại thách thức về nguy cơ tụt hậu. Tiềm năng thế mạnh của tỉnh đã được khai thác ở giai đoạn trước như đất đai, tài nguyên, khí hậu...vẫn chủ yếu ở trình độ thấp (tập trung vào số lượng hơn chất lượng), xu thế diễn ra chưa bền vững, chưa biến tiềm năng thành lợi thế so sánh theo hướng trở thành một trung tâm chất lượng dẫn đầu của Vùng Tây Nguyên.

Với sự quan tâm, hỗ trợ tích cực của Chính phủ 3 nước, các chương trình hợp tác, đầu tư trong khuôn khổ Tam giác phát triển trong những năm qua đã đạt được một số kết quả. Tuy nhiên, kết quả đạt được đến nay vẫn chưa tương xứng với tiềm năng và sự mong đợi của các nước trong khu vực; một số công việc chưa triển khai được, còn gặp nhiều khó khăn, trở ngại.

Vậy ông có thể cho biết những giải pháp tiêu biểu để hoàn thành mục tiêu trên?

Để xây dựng Đắk Lắk trở thành trung tâm kinh tế, văn hóa, xã hội của Vùng Tây Nguyên, mục tiêu đến năm 2020 là phải tập trung phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ; phát triển kinh tế triển kinh tế nhanh, bền vững, theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế. Đổi mới và phát triển mạnh mẽ các lĩnh vực khoa học kỹ thuật, giáo dục đào tạo,  y tế, văn hóa, thể thao. Kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với đảm bảo vững chắc an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững, bảo vệ môi trường sinh thái. Phát huy sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc; xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh; đảm bảo quốc phòng, an ninh và trật tự an toàn xã hội.

Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ V sẽ được tổ chức vào đầu tháng 3/2015. Ông đánh giá như thế nào về tầm quan trọng của công tác quảng bá thương hiệu cà phê Buôn Ma Thuột trong Lễ hội này?

Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ V năm 2015 kế thừa những thành công đã đạt được của Lễ hội cà phê năm 2005, 2008, 2011 và 2013 và tiến xa hơn với mong muốn trở thành sự kiện quan trọng của ngành cà phê Việt Nam mang tầm quốc tế, từng bước khẳng định vị thế của thương hiệu cà phê Việt Nam trên thị trường thế giới. Việc tổ chức các hoạt động của lễ hội này đã tạo điều kiện cho các doanh nghiệp cà phê trong và ngoài nước quảng bá thương hiệu, xúc tiến thương mại, từng bước nâng cao kiến thức trong sản xuất, chế biến cà phê, qua đó chất lượng sản phẩm và kim ngạch xuất khẩu cà phê ngày càng tăng cao.

Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột đã được Thường trực Chính phủ thống nhất cho tổ chức định kỳ 2 năm một lần có ý nghĩa rất quan trọng không chỉ đối với ngành cà phê Đắk Lắk mà cả ngành cà phê Việt Nam. Trong những lần tổ chức vừa qua, tỉnh Đắk Lắk đã nỗ lực phấn đấu nâng tầm Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột trở thành lễ hội quy mô quốc tế và đó như là một đóng góp quan trọng để từng bước khẳng định chỗ đứng và vị thế thương hiệu Cà phê Việt Nam với thị trường cà phê thế giới. Sự kiện này giúp phát huy tối đa nội lực, nâng cao hiệu quả về kinh tế của ngành cà phê nói chung, cà phê Đắk Lắk nói riêng, đồng thời đẩy mạnh công tác quảng bá cho thương hiệu mang tên gọi xuất xứ hàng hoá “Cà phê Buôn Ma Thuột”;

Có thể khẳng định, hiện nay và trong những năm tiếp theo, cà phê vẫn là một ngành kinh tế mũi nhọn, chủ lực đối với sự phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh Đắk Lắk và cũng là tiềm năng, lợi thế của Việt Nam khi giá trị cà phê được gia tăng, được khẳng định đúng với vị thế vốn có, sẽ góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế của đất nước nói chung, Đắk Lắk và Tây Nguyên nói riêng. Do đó cần tiếp tục tổ chức các hoạt động nhằm quảng bá, tôn vinh và khẳng định giá trị cà phê, nâng cao nhận thức của xã hội về phát triển cà phê bền vững, về xây dựng thương hiệu cà phê nổi tiếng toàn cầu.

Đắk Lắk tổ chức “Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột” lần thứ 5 năm 2015 đã nhận được sự ủng hộ của Chính phủ, các Bộ ngành Trung ương; bên cạnh đó Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột được đưa vào Chương trình xúc tiến thương mại quốc gia, là dịp để các doanh nghiệp, nhà chuyên môn trong và ngoài nước gặp gỡ trao đổi kinh nghiệm về sản xuất, chế biến, xuất khẩu, chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nhà nông và doanh nghiệp…, đặc biệt là tạo cơ hội để quảng bá sản phẩm cà phê Việt Nam nói chung và cà phê Buôn Ma Thuột – Đắk Lắk nói riêng ra thế giới; thúc đẩy hoạt động kinh tế, xúc tiến thương mại, du lịch, giao lưu văn hóa các dân tộc Tây Nguyên, thu hút đầu tư và du khách ở trong và ngoài nước.