Vẫn “loạn” đề xuất tăng lương tối thiểu

Mặc dù Hội đồng Tiền lương Quốc gia đã thông qua phương án tăng lương tối thiểu vùng năm 2016 là 12,4% vào ngày 3/9 vừa qua, nhưng rất nhiều cơ quan, tổ chức, hiệp hội đã trình lên Chính phủ những phương án tăng lương khác nhau, và không phương án nào “tôn trọng” con số 12,4% như thống nhất của Hội đồng Tiền lương Quốc gia trước đó.

Chưa có thống nhất chung

Để có được kết quả thống nhất tăng lương tối thiểu năm 2016 ở mức 12,4%, Hội đồng Tiền lương Quốc gia đã phải trải qua 3 phiên họp với tỷ lệ phiếu đồng thuận mức tăng này đạt tới 90%. Thế nhưng, ngày 5-10, Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam đã có Công văn số 1567/TLĐ gửi Thủ tướng Chính phủ đề nghị xem xét điều chỉnh lương tối thiểu vùng năm 2016 ở mức thấp nhất là 14,4%, tương đương mức tăng năm 2015.

Trước đó, Hiệp hội doanh nghiệp đã đề nghị Thủ tướng điều chỉnh mức tăng lương tối thiểu vùng năm 2016 về mức 6-7%. Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS) tuy chưa đưa ra một con số cụ thể nào, nhưng lại không đồng tình với mức tăng lương tối thiểu vùng 12,4%, vì họ cho rằng mức tăng quá cao này sẽ tạo ra thách thức lớn với các doanh nghiệp dệt may, đặc biệt trong thời gian tới, khi mà các doanh nghiệp sẽ phải đóng các khoản bảo hiểm (BHXH, BHYT, BHTN, chi phí công đoàn và các chi phí khác…) cho người lao động dựa trên tổng thu nhập chứ không phải trên mức lương tối thiểu như hiện nay.

Ảnh minh họa (nguồn: http://vtc.vn)

Các lập luận mà Tổng Liên đoàn Lao động đưa ra không có gì là mới. Trong công văn của Tổng Liên đoàn Lao động, có 4 lý do phải tăng lương ở mức 14,4%. Để thực hiện nghiêm túc quy định của Luật Lao động và thực hiện lộ trình đến năm 2017 tiền lương tối thiểu đáp ứng được mức sống tối thiểu và cũng là bước chuẩn bị cho việc thực hiện Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội vào năm 2018. Thêm vào đó, đời sống CNLĐ hiện gặp nhiều khó khăn, khi có tới 19,9% người lao động không đủ sống bằng lương, 72% người lao động phải chi tiêu tằn tiện và rất tiết kiệm mới đủ trang trải cho cuộc sống; chỉ có 8% người lao động có tích lũy.

Về ý kiến cho rằng, do năng suất lao động của nước ta còn thấp, nên mức điều chỉnh tăng lương tối thiểu cũng phải thấp tương ứng; Tổng Liên đoàn cho rằng, ý kiến trên là chưa đầy đủ, vì năng suất lao động phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó yếu tố quan trọng là trình độ công nghệ và quản trị doanh nghiệp.

Tổng Liên đoàn Lao động cũng cho rằng, nên điều chỉnh tăng lương đúng “thời điểm”. Theo báo cáo của Tổng Liên đoàn, thời điểm điều chỉnh tiền lương tối thiểu vùng đúng dịp tổ chức Đại hội Thi đua toàn quốc lần thứ IX và chuẩn bị khai mạc Đại hội lần thứ XII của Đảng, vì vậy Tổng LĐLĐ Việt Nam đề nghị Thủ tướng xem xét điều chỉnh tiền lương tối thiểu năm 2016 để động viên CNLĐ thi đua lao động sản xuất với năng suất cao, chất lượng tốt, đồng hành cùng doanh nghiệp phấn đấu vượt tiến độ, về trước kế hoạch lập thành tích chào mừng Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc và Đại hội lần thứ XII của Đảng.

Phía đại diện cho người lao động cũng cho rằng, tình hình kinh tế 9 tháng đầu năm 2015 đã khởi sắc, các chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội đã có sự tăng trưởng cao, GDP đạt 6,5%. Dự báo kinh tế xã hội 2016 có nhiều triển vọng và thuận lợi hơn năm 2015, mức tăng trưởng GDP dự báo đạt 6,8%; do phải thực hiện đúng quy định của Bộ Luật Lao động và lộ trình đến 2017 tiền lương tối thiểu đáp ứng được mức sống tối thiểu và cũng là bước chuẩn bị cho việc thực hiện Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội vào năm 2018; Đời sống của người lao động quá khó khăn; Doanh nghiệp hoàn toàn có đủ điều kiện để trả lương như vậy, có thể kiểm chứng qua cơ quan thuế.

Cần sự công tâm, minh bạch

Sau nhiều lần họp bàn, bỏ phiếu, con số mà Hội đồng Tiền lương Quốc gia đưa ra vẫn chưa làm hài lòng các bên. Để tránh tình trạng họp bàn nhiều mà vẫn “công dã tràng”, nhiều chuyên gia cho rằng đã đến lúc Tổng Liên đoàn Lao động và VCCI phải thống nhất lại quan điểm với nhau. Nếu coi VCCI là đại diện cho giới chủ, cho doanh nghiệp, thì các Hiệp hội, Tập đoàn, doanh nghiệp cần phải thống nhất quan điểm với VCCI. Tương tự, các nghiệp đoàn, tổ chức, ngành nghề, công đoàn phải bàn thảo với Tổng Liên đoàn Lao động để đưa ra con số hợp lý nhất. Một khi Hội đồng Tiền lương Quốc gia đã thống nhất, cần phải tôn trọng kết quả mà tổ chức này đưa ra, tránh tình trạng ai cũng có quyền kiến nghị, khiếu nại, gây hoang mang và hiểu lầm cho dư luận.

Bên cạnh đó, Chính phủ cần kiểm chứng lại các kết quả mà hai bên đưa ra, thống nhất các xác định mức sống tối thiểu, mức lương tối thiểu, năng suất lao động… Cần phải thống nhất được phương pháp tính toán sao cho hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp và người lao động.

Hương Ly