Cà Mau: Quyết tâm vươn lên trở thành tỉnh phát triển khá trong vùng ĐBSCL

13:56:01 | 30/5/2017

Nguyễn Tiến Hải - Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau

Năm 2017 đánh dấu cột mốc đáng nhớ, tròn 20 năm tái lập tỉnh Cà Mau (1/1/1997 - 1/1/2017). Từ một tỉnh nghèo thuần nông, 20 năm qua, Cà Mau đã gặt hái được nhiều thành tựu nổi bật trên tất cả các lĩnh vực KT - XH, tự tin gia nhập hàng ngũ những tỉnh có mức thu nhập trung bình và là một trong bốn tỉnh thuộc Vùng kinh tế trọng điểm của vùng ĐBSCL. Theo ghi nhận của Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tiến Hải: "Thành công này có được xuất phát từ nỗ lực đoàn kết gắn bó, không ngừng phát huy tính năng động sáng tạo và tích cực khai thác hiệu quả mọi tiềm năng lợi thế, mọi cơ hội có được của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Cà Mau".

Nếu có thể gói gọn những thành tựu phát triển của Cà Mau trong 20 năm qua, ông sẽ nhấn vào những điểm nổi bật nào?
Sau 20 năm tái lập, lĩnh vực kinh tế của Cà Mau duy trì tốc độ tăng trưởng khá, bình quân 8,3%/ năm; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng công nghiệp hiện đại. Tổng sản phẩm trong tỉnh năm 2016 đạt 35.373 tỷ đồng, gấp 8,8 lần so với năm 1997; thu nhập bình quân đầu người năm 2016 đạt 36,5 triệu đồng, tăng 10,5 lần so với năm 1997; thu ngân sách đạt 4.422 tỷ đồng, tăng gần 11 lần so với năm đầu tái lập. Thị trường xuất khẩu mở rộng, sản phẩm chủ lực là thủy sản có mặt ở 40 nước với hơn 100 khách hàng quốc tế. Kim ngạch xuất khẩu đạt 980 triệu USD, tăng 7,7 lần so với năm 1997.

Hệ thống kết cấu hạ tầng KT - XH đã có nhiều thay đổi rõ rệt. Đến nay, hệ thống kết nối giao thông, thương mại đến Cà Mau đã dễ dàng hơn rất nhiều cả về đường thủy, đường bộ lẫn đường hàng không. Với trục đường hành lang ven biển phía Nam nối liền ba nước

Việt Nam, Campuchia và Thái Lan kết nối với Cụm Khí - Điện - Đạm Cà Mau; đường Hồ Chí Minh đã thông xe đến Đất Mũi; tuyến Quản lộ Phụng Hiệp (Cà Mau - Cần Thơ)… sẽ là những tiền đề quan trọng để Cà Mau phát triển trong thời gian tới.

Riêng công tác cải cách hành chính gần đây được lãnh đạo tỉnh Cà Mau tập trung chỉ đạo quyết liệt, bước đầu đã đạt kết quả tích cực thể hiện qua Chỉ số PCI của tỉnh đang được cải thiện. Tình hình phát triển doanh nghiệp, thu hút đầu tư có nhiều chuyển biến với sự quan tâm, cam kết đầu tư của các doanh nghiệp, tập đoàn lớn trong và ngoài nước vào các dự án trọng điểm, mang tính đột phá của tỉnh.

Cùng với kinh tế, lĩnh vực văn hóa - xã hội có nhiều chuyển biến tích cực, toàn diện, nhất là trong công tác đảm bảo an sinh xã hội. Đến cuối năm 2016, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh giảm còn 6,94%, tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng giảm còn 12%, tỷ lệ dân số tham gia BHYT đạt 77%. Qua hơn 5 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, Cà Mau có 21 xã đạt chuẩn nông thôn mới, chiếm tỷ lệ khoảng 26%; đời sống vật chất, tinh thần của người dân vùng nông thôn được cải thiện rõ nét.

Là địa phương có thế mạnh về nông nghiệp thuỷ sản, song thời gian gần đây, Cà Mau đang đối mặt với những ảnh hưởng nghiêm trọng do biến đổi khí hậu gây ra. Vậy tỉnh đã và đang triển khai những giải pháp thiết thực nào nhằm chủ động ứng phó với hạn hán kéo dài và xâm nhập mặn như hiện nay?

Năm 2016, toàn tỉnh có trên 301.000 ha nuôi thủy sản, trong đó có hơn 278.000 ha nuôi tôm; tổng sản lượng nuôi và đánh bắt thủy sản hơn 490.000 tấn, trong đó có gần 159.000 tấn tôm các loại. Những năm gần đây, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh Cà Mau ngày càng rõ rệt và khốc liệt. Các hiện tượng thời tiết cực đoan thường xuyên xảy ra với cường độ ngày càng nhiều, khó lường và mức độ thiệt hại ngày càng lớn. Riêng trong mùa khô năm 2016, tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn, sụp lún đất gây thiệt hại lớn đến sản xuất, sinh hoạt của nhân dân và các công trình kết cấu hạ tầng. Ngoài ra, còn đe dọa thường xuyên đến khả năng bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng (khu vực rừng tràm), trong đó có Vườn Quốc gia U Minh Hạ.

Để giảm thiểu các tác hại do hạn hán, xâm nhập mặn gây ra, góp phần bảo vệ sản xuất và đời sống của nhân dân, tỉnh Cà Mau đã và đang triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp theo kế hoạch đã đề ra nhằm chủ động ứng phó có hiệu quả với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó, giải pháp công trình cũng được tỉnh quan tâm thực hiện như: quy hoạch hệ thống thủy lợi Cà Mau gồm 2 vùng Nam Cà Mau và Bắc Cà Mau; xây dựng kè chống sạt lở bờ biển và các cửa sông với 3 dự án khoảng 1.530 tỷ đồng; đẩy nhanh tiến độ, tranh thủ các nguồn lực thực hiện dự án đầu tư xây dựng nâng cấp đê biển Tây với chiều dài 108 km; chuẩn bị các điều kiện cần thiết để triển khai dự án xây dựng mới đê biển Đông với chiều dài 149 km... Mặc dù các giải pháp công trình giữ vai trò đặc biệt quan trọng và cấp thiết song lại đòi hỏi nguồn vốn khá lớn, ngoài khả năng của địa phương. Tỉnh Cà Mau đã báo cáo và kiến nghị với Trung ương, rất mong được Trung ương sớm hỗ trợ cho tỉnh triển khai thực hiện.

Ngoài ra, giải pháp phi công trình cũng là giải pháp thiết yếu và hiệu quả được tỉnh đẩy mạnh triển khai như: quan tâm trồng và bảo vệ rừng phòng hộ; rà soát, điều chỉnh, bổ sung các quy hoạch, kế hoạch phát triển KT - XH các cấp, các ngành cho phù hợp với mục tiêu, nhiệm vụ ứng phó với biến đổi khí hậu và nước biển dâng trên địa bàn tỉnh Cà Mau; nghiên cứu chuyển đổi giống cây trồng, vật nuôi phù hợp, thích ứng với điều kiện biến đổi khí hậu, nước biển dâng; tăng cường kiến thức, nâng cao năng lực thích ứng, bảo đảm sinh kế cho người dân ở những vùng thường xuyên bị ảnh hưởng của thiên tai; xây dựng các mô hình cộng đồng thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu...

Là địa phương sở hữu tiềm năng rất lớn để phát triển năng lượng điện gió, vì vậy tỉnh Cà Mau đang thực hiện chiến lược phát triển lĩnh vực này với khát vọng biến những vùng biển ven bờ trở thành những cánh đồng điện gió, góp phần quan trọng vào đảm bảo nguồn an ninh năng lượng quốc gia, tăng thu ngân sách địa phương. Xin ông chia sẻ cụ thể hơn về chiến lược khai thác tiềm năng điện gió của tỉnh?

Vùng ven biển Cà Mau với chiều dài bờ biển 254 km, có tiềm năng rất lớn, thuận tiện cho đầu tư phát triển năng lượng gió. Nhằm tạo điều kiện thuận lợi về cơ sở pháp lý cho các nhà đầu tư khai thác tiềm năng điện gió trên địa bàn, tỉnh Cà Mau đã tiến hành lập Quy hoạch phát triển điện gió tỉnh Cà Mau giai đoạn đến 2020, có xét đến năm 2030 và đã được Bộ Công Thương phê duyệt tại Quyết định số 1402/QĐ-BCT ngày 11/4/2016. Theo Quy hoạch này, đến năm 2020, công suất lắp đặt tích lũy điện gió ở Cà Mau đạt khoảng 350 MW và đến năm 2030 là hơn 3.600 MW. Trong đó, giai đoạn đến năm 2020 dự kiến sẽ có 5 dự án điện gió được phát triển trên 9.000 ha ven biển tại huyện Ngọc Hiển và huyện Đầm Dơi với tổng công suất lắp đặt khoảng 350 MW, tương ứng sản lượng điện khoảng 1.000 triệu kWh/năm. Đến năm 2030, phát triển mở rộng thêm 11 dự án trải dài trên địa bàn 6 huyện ven biển có tiềm năng với tổng công suất trên 1.300 MW.

Với tiềm năng, lợi thế dồi dào cho phát triển năng lượng điện gió, tỉnh Cà Mau rất quan tâm và chỉ đạo các sở, ngành, địa phương và đơn vị liên quan tích cực tìm các giải pháp phù hợp nhằm hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi nhất về môi trường đầu tư, qua đó thu hút nhà đầu tư vào các dự án sử dụng năng lượng gió, năng lượng mặt trời ở các khu vực có tiềm năng theo quy hoạch; từ đó từng bước hình thành vùng trọng điểm năng lượng sạch của quốc gia.

Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Cà Mau lần thứ XV (nhiệm kỳ 2015 - 2020), Cà Mau phấn đấu đến hết năm 2020 trở thành tỉnh phát triển khá trong khu vực ĐBSCL. Để hoàn thành mục tiêu đề ra, tỉnh sẽ tập trung vào những trọng tâm nào?

Để hiện thực hóa mục tiêu trở thành tỉnh phát triển khá trong khu vực ĐBSCL và phát huy tối đa vai trò là địa phương thuộc Vùng kinh tế trọng điểm ĐBSCL, là động lực thúc đẩy tăng trưởng của cả vùng ĐBSCL, tỉnh Cà Mau đã xác định quan điểm phát triển là đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao chất lượng tăng trưởng dựa trên tiềm năng, lợi thế của tỉnh, kết hợp có hiệu quả phát triển chiều rộng với chiều sâu.

Trên cơ sở đó tỉnh đã và đang triển khai thực hiện các giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm nhằm duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế cao hơn tốc độ tăng trưởng bình quân của khu vực và cả nước, từng bước rút ngắn khoảng cách và tiến tới đạt mức phát triển cao hơn bình quân cả nước; huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực đầu tư để đáp ứng nhu cầu vốn đầu tư phục vụ phát triển nền kinh tế; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; phát triển và thúc đẩy ứng dụng, chuyển giao khoa học - công nghệ để nâng cao năng suất lao động và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Đồng thời tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính gắn với nâng cao năng lực, hiệu quả của bộ máy hành chính nhà nước từ cấp tỉnh đến cơ sở, cải thiện và nâng cao Chỉ số PCI.

Với định hướng chiến lược đã vạch sẵn cùng sự lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành chủ động, quyết liệt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, tôi tin tưởng đến năm 2020 tỉnh Cà Mau sẽ đạt được mục tiêu trở thành tỉnh phát triển khá trong vùng ĐBSCL.

Trường Thành - Việt Hùng thực hiện.