Tại Việt Nam, KBC được xem là cầu nối dẫn lối hàng loạt doanh nghiệp FDI "hàng khủng" đến đầu tư. Trong kết quả 30 năm thu hút đầu tư FDI của Việt Nam thì KBC đã đóng góp không ít. Xung quanh nội dung này, Tạp chí Vietnam Business Forum đã có nội dung trao đổi với ông Đặng Thành Tâm, Chủ tịch HĐQT KINHBAC CITY DEVELOPMENT HOLDING CORPORATION. Lê Sáng thực hiện.
Ông có thể tổng kết lại những điểm nhấn lớn nhất trong 17 năm thực hiện sứ mệnh "cầu nối" của mình?
Ngay từ khi bắt đầu "dấn thân" vào lĩnh vực phát triển hạ tầng KCN, tôi đã xác định sứ mệnh quan trọng nhất của mình là làm sao thu hút được nhiều dự án chất lượng, đem lại lợi ích cho quốc gia và cho địa phương mà KBC đầu tư. Trong suốt 17 năm theo đuổi sứ mệnh này, nhờ sự nỗ lực hết mình và có một phần may mắn, chúng tôi đã có cơ duyên gặp gỡ, làm việc và thu hút được một số dự án lớn vào các KCN của KBC.
Năm 2004, khi đang vận hành nhà máy thứ nhất tại KCN Thăng Long I, tập đoàn Canon đã khảo sát địa điểm để đầu tư nhà máy thứ hai tại Việt Nam. Với các nhà đầu tư Nhật Bản, việc khảo sát không chỉ dừng ở điều kiện về mặt bằng mà là tất cả các vấn đề chi tiết tỉ mỉ nhất liên quan đến việc thực hiện một nhà máy tại địa bàn. Trải qua thời gian hơn một năm chúng tôi luôn nhận được sự quan tâm, hỗ trợ sát sao từ các cấp lãnh đạo, sự phối hợp nhiệt tình cùng các cơ quan bộ, ngành, địa phương đã nỗ lực đàm phán và tạo các điều kiện thuận lợi 1 cách tối đa để dự án được triển khai. Kết quả vô cùng tốt đẹp, năm 2005 tập đoàn Canon đã quyết định đầu tư xây dựng nhà máy lớn thứ 2 của tập đoàn ở Việt Nam tại KCN Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh của Kinh Bắc với quy mô vốn đầu tư 60 triệu USD, sử dụng 20ha đất, sản xuất sản phẩm máy in lazer. Canon là dự án lớn đầu tiên đầu tư tại KCN Quế Võ, mở ra thời kỳ phát triển thịnh vượng cho KInh Bắc bởi sau đó hàng loạt các Công ty vệ tinh của Canon đã tìm đến Bắc Ninh và đầu tư tại Quế Võ.
Từ cuối năm 2006 đến năm 2007, Tập đoàn Foxconn ( Đài Loan) đã khảo sát thị trường Việt Nam và có thông báo sẽ đầu tư khoảng 5 tỷ USD vào vào 7 địa phương ở Việt Nam, gồm Tp.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng, Lạng Sơn, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh và Bắc Giang. Ngay sau đó, Hồng Hải đã chọn Khu công nghiệp Quế Võ ( Bắc Ninh) làm trạm dừng chân đầu tiên, xây dựng nhà máy trên diện tích 12,7 ha với tổng vốn đầu tư 160 triệu USD để sản xuất các sản phẩm công nghệ cao như camera module, bản mạch chủ máy tính,…Đây là một trong những kế hoạch ban đầu của Foxconn để triển khai thành phố công nghệ thông tin tại 2 tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang.
Từ đầu năm 2012, nhận được thông tin Công ty điện tử LG Electronics thuộc tập đoàn LG – một trong những tập đoàn hàng đầu của Hàn Quốc đang có nhu cầu khảo sát để mở rộng đầu tư với quy mô khủng tại Việt Nam (trước đó LG đã có nhà máy sản xuất hàng điện tử gia dụng tại tỉnh Hưng Yên với quy mô vừa), với uy tín và năng lực trên thị trường bất động sản khu công nghiệp tại Việt Nam chúng tôi đã tìm cách tiếp cận với LG Electronics, đề xuất đầu tư tại KCN Tràng Duệ tại TP. Hải Phòng. Sau gần 1 năm với sự cố gắng và nỗ lực cao độ của tập thể lãnh đạo, nhân viên KBC cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ Chính phủ, các cơ quan bộ, ngành, địa phương, đến tháng 1/ 2013 tập đoàn LG ký Hợp đồng nguyên tắc thuê lại 40.2ha đất tại KCN Tràng Duệ (giai đoạn 1). Với cam kết sẽ dành những ưu đãi đầu tư lớn cho LG khi đầu tư tại Hải Phòng, tháng 8/2013 KCN Tràng Duệ chính thức được Thủ Tướng chính phủ phê duyệt trở thành 1 bộ phận của KKT Đình Vũ – Cát Hải. Ngay sau đó, tháng 9/2013 Công ty điện tử LG Việt Nam Hải Phòng (LGEVH) đã chính thức được Ban quản lý các KKT Hải Phòng cấp Giấy chứng nhận đầu tư với tổng số vốn đầu tư đăng ký là 1,5 tỷ USD, sản xuất và xuất khẩu sản phẩm điện tử, điện gia dụng (tủ lạnh, điều hòa, TV, máy giặt, máy hút bụi, thiết bị định vị trong ô tô, điện thoại di động).
Tiếp nối thành công của dự án thứ nhất của LGE tại KCN Tràng Duệ, đến tháng 9/2014 tại trụ sở LG HQ lãnh đạo tập đoàn LG cùng với lãnh đạo TP Hải Phòng và KBC đã cùng nhau ký Biên bản ghi nhớ để tiếp tục triển khai dự án đầu tư mở rộng của LG ngay tại KCN Tràng Duệ. Và đến tháng 7/2015, KBC cùng Công ty con KBC đã ký HD thuê đất chính thức với Công ty LGEVH với diện tích 37,7ha tại KCN Tràng Duệ ( giai đoạn1) với kế hoạch triển khai 1 dự án lớn khác của tập đoàn LG.
Sau đó, dự án này của LGEVH được chuyển lại cho Công ty LG Display (LGD) với sự hỗ trợ của TP. Hải Phòng và KBC để thực hiện một dự án tỉ đô. LG Display là một trong những công ty hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất các loại màn hình hiển thị công nghệ cao dùng cho ĐTDĐ, TV, máy tính… Công ty LGD có kế hoạch xây dựng nhà máy sản xuất các loại màn hình công nghệ cao tại Việt Nam với quy mô vốn 1.5 tỉ USD, 6000 lao động, diện tích đất công nghiệp dự kiến sử dụng khoảng 40ha.
Tháng 7/2015, LGD đã khảo sát thông tin và thị sát 1 số KCN tại miền Bắc Việt Nam, trong đó quan tâm hơn cả đến KCN Tràng Duệ tại Hải Phòng và kế hoạch nhận chuyển nhượng lại lô đất E (37.7ha) mà Công ty LGEVH đã ký HD thuê tháng 7/2015.
KBC đã có nhiều buổi làm việc cùng với nhóm khảo sát LGD, đồng hành trong các buổi làm việc của LGD với TP. Hải Phòng và Bộ KHĐT. LGD đã có quyết định chính thức nhận chuyển nhượng lại lô đất E (37.7ha) mà Công ty LGEVH đã thuê. Tháng 5/2016, LGD đã khởi công xây dựng nhà máy LG Display Việt Nam Hải Phòng tại KCN Tràng Duệ dưới sự chứng kiến và ủng hộ từ lãnh đạo cao nhất của CP Việt Nam và lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương.
Năm 2016 đánh dấu sự bùng nổ của KCN Tràng Duệ khi thu hút hàng loạt các dự án khủng từ các nhà đầu tư Hàn Quốc, chủ yếu là các vệ tinh của LG là động lực phát triển chính trong tập đoàn LG như: LG Innotek (quy mô vốn 550triệu USD), LG International, LG Chemical, Haengsung Electronics (100 triệu USD), Heesung Electronics (154 triệu USD)… đưa tên tuổi và thứ hạng của KCN Tràng Duệ lên hàng top các KCN miền Bắc. Thêm vào đó, nhiều tín hiệu đáng mừng của năm 2016 ở KCN Tràng Duệ là KBC được nhận chủ trương đầu tư thêm gần 700ha KCN Tràng Duệ giai đoạn 3, nhiều hợp đồng ở KCN Tràng Duệ được ký kết và tổng vốn đã cấp phép đầu tư vào KCN Tràng Duệ trong năm 2016 là 2,5 tỷ USD chiếm 10% tổng đầu tư nước ngoài vàoViệt Nam và Tràng Duệ vinh dự được nhận cờ thi đua xuất sắc dẫn đầu của Chính Phủ.
Bên cạnh đó, năm 2016 KCN Quang Châu – Bắc Giang liên tiếp ký những hợp đồng lớn như JA Solar (là nhà sản xuất pin năng lượng mặt trời lớn nhất thế giới với các sản phẩm hiện đại kỹ thuật cao sử dụng năng lượng mặt trời) đầu tư 280 triệu USD thuê 40ha đất, Công ty Luxshare la một trong những vệ tính lớn của Apple thuê 14ha đất với số vốn đầu tư 70 triệu đôla Mỹ. Đặc biệt phải kể đến Tập đoàn ZhongYiFeng là tập đoàn nằm trong TOP 200 của Trung Quốc chuyên sản xuất kết cấu thép, VLXD cao cấp ký Hợp đồng nguyên tắc thuê 108ha.
Năm 2017, một khởi đầu tốt đẹp về thu hút FDI vào các KCN của KBC là thu hút thành công dự án công nghệ cao của Công ty Hanwha Techwin Securities với quy mô vốn đầu tư 100 triệu USD , xây dựng nhà máy Hanwha trên diện tích 60.000m2 tại KCN Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh. KCN Quang Châu đón thêm Công ty Lens từ Trung Quốc sản xuất linh kiện điện tử, đồng hồ với tổng vốn đầu tư 200 triệu USD.
Theo ông đâu là những rào cản còn tồn tại trong việc kết nối một cách "đồng điệu" và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị với các doanh nghiệp FDI?
Trong những năm gần đây, việc Chính phủ đưa ra những cải cách về chính sách thu hút đầu tư, chính sách thuế đã khiến nhiều nhà đầu tư quan tâm hơn đến môi trường đầu tư của Việt Nam. Tuy nhiên, hiện tại vẫn còn tồn tại một số rào cản nhất định trong việc kết nối một cách "đồng điệu" với các doanh nghiệp FDI. Thứ nhất có thể kể đến hạ tầng công cộng của Việt Nam chưa thực sự đồng bộ và hoàn thiện, hiện tại nhiều tuyến đường đã không đáp ứng theo kịp tốc độ phát triển công nghiệp, dẫn đến khó khăn trong lưu thông, vận chuyển hàng hóa của doanh nghiệp. Thứ hai là vấn đề thiếu hụt lao động chất lượng cao ở một số địa phương đã gây khó khăn cho doanh nghiệp khi cần sử dụng lượng lao động lớn đã qua đào tạo. Thứ ba là vấn đề rào cản về pháp lý, đơn cử như việc luật đất đai của Việt Nam không cho phép nhà đầu tư FDI dùng đất thuê lại trong KCN làm tài sản đảm bảo để thu xếp nguồn vốn, điều này cũng là một hạn chế đối với các doanh nghiệp quy mô vừa và nhỏ. Đối với việc tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị của các doanh nghiệp FDI thì việc thiếu hụt doanh nghiệp phụ trợ là một rào cản lớn nhất hiện nay.
Mặc dù chủ trương đường lối của Đảng và nhà nước đã rất rõ rang, đồng thời chính phủ đã có những chính sách rất tốt và khuyến khích đầu tư nước ngoài, do xác định đầu tư nước ngoài là đầu tư rất quan trọng trong tỷ trọng tăng trưởng GDP và giúp đất nước phát triển. Tuy vậy, còn không ít địa phương và một số nơi ở các Bộ, Ngành vẫn không hiểu điều này, vẫn cho rằng không cần thu hút đầu tư nước ngoài vì xét cho cùng việc đầu tư này cũng chỉ phục vụ lợi ích của họ, sẽ lấy đi nhiều hơn bỏ vào, sẽ tìm mọi lý do để gây khó dễ khi mà hệ thống pháp luật của chúng ta chưa được hoàn thiện. Bên cạnh đó là tiêu cực, tham nhũng vì lợi ích cá nhân cũng là rào cản rất lớn làm khó khăn thêm cho đầu tư nước ngoài và thu hút đầu tư nước ngoài.
Ông có thể giới thiệu đôi nét về năng lực và tầm nhìn hợp tác của KBC trong thời gian tới?
KBC hiện còn tiềm năng rất lớn trong việc khai thác hạ tầng KCN với quỹ đất 4.500 hecta tại 11 KCN trên toàn quốc. Với kinh nghiệm 15 năm kinh doanh hạ tầng và thu hút đầu tư, KBC hoàn toàn đầy đủ năng lực để tiếp tục triển khai và phát triển các dự án hiện tại của tập đoàn. Trong thời gian tới, định hướng của KBC là tiếp tục sứ mệnh thu hút đầu tư vào các KCN một cách mạnh mẽ và có chọn lọc. Hiện tại KBC đang tiếp cận và thảo luận với các nhà đầu tư lớn có kế hoạch đầu tư các dự án hàm lượng kỹ thuật cao, thân thiện với môi trường vào các KCN của KBC. Bằng năng lực và uy tín được khẳng định trong suốt 17 năm qua, KBC tin tưởng rằng các doanh nghiệp, các nhà đầu tư sẽ luôn tin tưởng, đồng hành và cùng KBC thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam, đóng góp nhiều hơn nữa cho xã hội và nhân dân Việt Nam.
từ ngày 18 – 19/12/2025
VCCI
English
