Phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững

Chiếm tới 84% dân số ở nông thôn và 61% lao động làm việc trong ngành nông nghiệp nhưng giá trị sản xuất nông lâm ngư nghiệp của tỉnh mới chỉ đạt 20,4% GDP toàn tỉnh. Để nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững ngành nông nghiệp, những năm qua tỉnh Quảng Bình đã chỉ đạo chuyển mạnh sản xuất nông nghiệp từ sản lượng sang chất lượng giá trị cao, góp phần nâng cao giá trị trên từng diện tích sản phẩm.

Theo đó, hướng đi của ngành nông nghiệp trong những năm tới là triển khai mạnh mẽ Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, trọng tâm là chuyển đổi sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa, chất lượng, giá trị, đáp ứng nhu cầu thị trường. Xây dựng và từng bước phát triển các vùng sản xuất tập trung, cánh đồng lớn gắn với đẩy mạnh thực hiện liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm giữa nông dân và doanh nghiệp. Trú trọng chỉ đạo đưa giống chất lượng cao vào sản xuất. Với các cây trồng chính của tỉnh như lúa, ngô, lạc, ớt, sắn chỉ đạo chuyển đổi đất kém hiệu quả sang cây trồng khác có hiệu quả hơn. Trong chăn nuôi, tập trung chỉ đạo chuyển chăn nuôi phân tán sang gia trại, trang trại tập trung, công nghiệp và bán công nghiệp, phát triển giống bò Brahman, Droughmater. Đẩy mạnh khai thác xa bờ, nuôi trồn thủy sản theo hướng thâm canh bền vững.

Phải nói rằng năm 2014 là năm khá thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp (ngoại trừ đầu vụ Đông Xuân mưa rét kéo dài làm trên 200ha lúa phải gieo cấy lại), ngành đã tập trung chỉ đạo và triển khai đồng bộ các giải pháp về cơ cấu giống, lịch thời vụ, phòng trừ sâu bệnh, nhất là  tập trung khối phục sản xuất do hậu quả cơn bão tháng 10/2013... 10 tháng đầu năm và ước tính cả năm 2014, giá trị sản xuất nông lâm ngư nghiệp đạt 7.042 tỷ đồng, tăng 3,5% so với năm 2013, trong đó, nông nghiệp đạt 65,3%, thủy sản đạt 27,5%, lâm nghiệp 7,2%. Tổng sản lượng lương thực đạt giá trị cao nhất từ trước đến nay là 29,9 vạn tấn, tăng 9% so với 2013. Tổng sản lượng thủy sản 60.072 tấn, bằng 99,8% so với 2013. Độ che phủ rừng là 67,8%, bằng 100,6% so với năm 2013.

Phát triển nông thôn góp phần xóa đói, giảm nghèo

Đến nay, mặc dù gặp nhiều khó khăn nhất là nguồn vốn nhưng chương trình nông thôn mới đã đạt được những kết quả quan trọng: 100% xã đã hoàn thành quy hoạch chi tiết, 11 xã đạt tiêu chí nông thôn mới, nâng số xã đạt lên 12 xã, chiếm 8,8% số xã trong toàn tỉnh. Ngành cũng tập trung tổ chức bộ máy từ tỉnh đến cơ sở được kiện toàn, thống nhất trong nhận thức và hành động, được nhân dân ủng hộ và cả hệ thống chính trị vào cuộc. Đồng thời, tỉnh cũng chủ động sâu sát cơ sở hơn trong việc triển khai thực hiện các tiêu chí; lồng ghép các nguồn vốn để thực hiện các tiêu chí theo kế hoạch.

Trong việc phát triển kinh tế nông thôn, đến nay toàn tỉnh có 131 hợp tác xã (HTX) nông, lâm nghiệp và thủy sản, chiếm 46,8% HTX toàn tỉnh; có 72.231 xã viên, tổng vốn 268,8 tỷ đồng, doanh thu 98,19 tỷ đồng, lợi nhuận 9,8 tỷ đồng. Nhìn chung các HTX đã chuyển biến trong sản xuất kinh doanh, đa dạng hơn về ngành nghề. Nhiều HTX đã đầu tư ứng dụng cơ giới hóa vào sản xuất, tổ chức tốt các khâu sản xuất, dịch vụ tín dụng nội bộ, tạo điều kiện cho xã viên có vốn để đầu tư sản xuất, mở rộng các mô hình kinh doanh trang trại, sản xuất chuyên canh, nâng cao thu nhập

Bên cạnh đó, đối với công tác bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống, giai đoạn 2011 – 2015, theo Chương trình Phát triển nông nghiệp và ngành nghề nông thôn, bảo tồn và phát triển 25 làng nghề, trong đó khôi phục 10 làng nghề truyền thống và phát triển 15 làng nghề mới. Tuy nhiên do thiếu kinh phí, mặt khác các làng nghề cũng manh mún nhỏ lẻ nên chưa tạo được các sản phẩm hàng hóa đủ sức cạnh tranh; thu nhập từ nghề còn thấp nên lực lượng lao động ở các làng nghề ngày một giảm và chuyển sang các nghề mới có thu nhập cao hơn. Một số nghề mới được du nhập và đang phát triển tốt trên địa bàn tỉnh như: sản xuất hương cao cấp từ cây trầm gió ở huyện Quảng Ninh; nuôi ong ở Tuyên Hóa, Minh Hóa, Lệ Thủy; sản xuất tinh dầu tràm ở Sơn Lộc; chế biến tinh bột sắn ở Nam Trạch; chế biến dầu lạc vừng ở Phúc Trạch, Lâm Trạch, Xuân Trạch...

Thu Cúc