“Cầu” tín dụng doanh nghiệp không cao

Theo số liệu cập nhật mới nhất của NHNN, từ đầu năm đến ngày 24/3, tín dụng mới chỉ tăng 0,5% so với cuối năm 2019. Với tình hình hiện nay, nhiều khả năng tín dụng sẽ khó đạt mục tiêu đặt ra từ đầu năm.

Để “cứu” nền kinh tế và doanh nghiệp, Chính phủ đã quyết định sẽ “bơm” gói tín dụng 285 ngàn tỷ đồng với lãi suất ưu đãi và 30 ngàn tỷ đồng miễn giảm thuế cho doanh nghiệp khó khăn do ảnh hưởng trực tiếp từ dịch Covid - 19.

Nhiều gói vay ưu đãi nhưng DN khó hấp thu

Theo ông Nguyễn Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế Ngân hàng Nhà nước (NHNN), nhu cầu vốn vẫn lớn và có thực. Tuy nhiên, trong giai đoạn này, nhu cầu lớn của khách vay chính là cần hoãn, giãn thời gian trả nợ để tránh rơi vào nhóm nợ xấu.

Hàng loạt các ngân hàng đã có những gói đề xuất cho vay ưu đãi đối với các doanh nghiệp. Vào trước thời điểm tháng 1/2020, ngân hàng Á Châu đã công bố gói tín dụng 25.000 tỷ đồng với lãi suất thấp hơn từ 1-2%/năm để hỗ trợ DN. Đến cuối tháng 2/2020 đã giải ngân cho 21.900 khách hàng với số tiền hơn 20.000 tỷ đồng. ACB cũng cam kết sẽ mở rộng gói này sau khi sử dụng hết. Còn đối với nhóm khách hàng ảnh hưởng nặng nề và trực tiếp bởi dịch bệnh Covid-19, ACB cung cấp thêm gói tín dụng 5.000 tỷ đồng cho vay để khách hàng khôi phục hoạt động kinh doanh sau dịch bệnh. Đối với gói này, ACB quy định sau 12 tháng, khách hàng mới thực hiện thanh toán.

Ngân hàng Sacombank cũng tung ra gói tín dụng 10.000 tỷ đồng với lãi suất ưu đãi thấp hơn 2%/năm so với lãi suất thông thường của ngân hàng này. Ngân hàng  HDBank cũng triển khai gói tín dụng lãi suất ưu đãi linh hoạt chỉ từ 6,5%/năm với các gói vay ngắn hạn (từ 1 tháng đến 6 tháng) dành cho khách hàng DN cung cấp hàng hóa, dịch vụ cho Saigon Co.op. Quy mô gói ưu đãi 10.000 tỷ đồng cho các DN, với lãi suất vay chỉ từ 6,5%/năm...

Ngân hàng LienVietPostbank đã đưa ra gói đề xuất vay lẻ cho doanh nghiêp với mức lãi suất ưu đãi giảm 0,5% trong 1 năm. Theo đó, ngân hàng này dự kiến sẽ dành ra 60 ngàn tỷ cho vay ưu đãi, nhưng căn cứ trên đối tượng vay là sản xuất, ngành hàng bị ảnh hưởng trực tiếp của dịch Covid 19. Tuy nhiên, xét trên hồ sơ thực tế, khả năng chỉ có khoảng 20 ngàn tỷ đồng được giải ngân cho khách hàng đáp ứng điều kiện vay.

Từ ngày 14/2/2020, ngân hàng Quân đội (MB) đã đưa ra gói tín dụng quy mô 10.000 tỷ đồng cho khách hàng DNNVV với lãi suất ưu đãi, nhưng trên thực tế, nhu cầu vay vốn của DN thấp. Trong bối cảnh dịch bệnh đang diễn biến phức tạp và chưa biết lúc nào sẽ kết thúc, DN rất thận trọng với quyết định vay mới bởi cả cung và cầu đều gặp khó khăn.

Quan trọng là DN phải sản xuất được

Theo một số chuyên gia tài chính, hiện nay hoạt động của nhiều doanh nghiệp đang bị ngừng trệ, thậm chí dừng hẳn, vì vậy nhu cầu vay vốn trên thị trường không nhiều. Điều quan trọng là doanh nghiệp phải sản xuất được. Thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp muốn sản xuất thì rơi vào cảnh không có nguyên liệu đầu vào hoặc muốn bán được hàng thì lại không có đầu ra, điều này khiến các ngân hàng cũng khó cho vay được.

Khó khăn hiện tại không phải vấn đề của thị trường tiền tệ mà là thị trường hàng hóa đang bị ngưng trệ. Gói vay hỗ trợ này sẽ có tác dụng khi thị trường hồi phục còn hiện tại, ngân hàng nên tập trung hạ lãi suất vay, khoanh nợ cho doanh nghiệp sẽ thiết thực hơn.

Tại thời điểm này, các DN chủ yếu đánh giá tình hình kinh doanh để từ đó xem xét đề xuất với các ngân hàng cho cơ cấu lại thời hạn trả nợ đối với dư nợ hiện tại. Vì thế, từ đầu tháng 3 đến nay, nhiều ngân hàng chủ yếu là cơ cấu nợ cho khách hàng.

Trước những khó khăn cấp bách của DN, NHNN đã ban hành Thông tư 01/2020/TT-NHNN quy định về việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng do dịch Covid-19. Đây được coi là hành lang pháp lý quan trọng để ngân hàng một mặt cơ cấu lại thời hạn trả nợ mà không chuyển nhóm nợ, không làm tăng nợ xấu; mặt khác tạo điều kiện để các ngân hàng tiếp tục cho vay mới đối với phương án sản xuất, kinh doanh có hiệu quả trong thời gian tới.

Mặc dù tình hình tăng trưởng tín dụng vẫn còn đối mặt nhiều khó khăn, nhưng nhiều ngân hàng kỳ vọng với các giải pháp cấp bách mà Chính phủ và các bộ ngành đã triển khai để hỗ trợ DN, cùng với một lượng lớn vốn rẻ của các ngân hàng đang sẵn sàng có thể giúp các DN sớm vượt qua khó khăn, quay trở lại vay vốn tiếp tục sản xuất kinh doanh.

Đáng chú ý, theo các chuyên gia kinh tế, khi dịch bệnh qua đi, hoạt động sản xuất - kinh doanh sẽ phục hồi, cầu tín dụng sẽ tăng nhanh do DN sẽ đẩy mạnh hoạt động để bù lại quãng thời gian khó khăn trước đó.

Quỳnh Chi (Vietnam Business Forum)