Chuyển đổi số: Đưa hạ tầng công nghệ 4.0 kết nối về nông thôn

Sáng 23/9, tại Hà Nội, đã diễn ra hội thảo “Chuyển đổi số và định hướng nông thôn mới thông minh giai đoạn 2021 – 2025” do Bộ NN-PTNT và Bộ Thông tin và Truyền thông đồng tổ chức.

Theo báo cáo của Văn phòng điều phối NTM TW Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, sau 10 năm đến nay đã có 5.350 xã (chiếm trên 60% số xả của cả nước), 152 đơn vị cấp huyện (đạt 22,7%) đạt chuẩn nông thôn mới. Những con số về mặt số lượng đó đã vượt mục tiêu Chính phủ đề ra, bên cạnh đó đời sống người dân, cơ sở hạ tầng nông thôn cũng có nhiều đổi thay.

 Phát biểu tại hội thảo, Ông Nguyễn Minh Tiến, Cục trưởng, Chánh văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương chia sẻ, bên cạnh những thành quả to lớn đạt được trong quá trình xây dựng nông thôn mới trong hơn 10 năm qua, hiện tại nông thôn Việt Nam đang đối diện với nhiều thách thức truyền thống và phi truyền thống.

Bên cạnh đó vẫn còn những thách thức và tồn tại. Lớn nhất là khoảng cách kết quả nông thôn mới giữa các vùng miền, vùng khó khăn, những xã chưa đạt chuẩn so với xã đạt chuẩn. Một số vấn đề chưa thật sự bền vững, kể cả cơ sở hạ tầng đầu tư nhưng thiếu duy tu, bảo dưỡng, vấn đề môi trường, đặc biệt là vấn đề xử lý chất thải rắn, nước thải, chất thải, hơn nữa biến đổi khí hậu, dịch bệnh, điển hình là dịch tả lợn Châu Phi, đại dịch Covid-19 đòi hỏi nông thôn cũng cần phải có sự thay đổi cho phù hợp với xu thế của thời đại.

Với những tồn tại trên, Đảng, Chính phủ xác định giai đoạn 2021 - 2025, phải đưa nông thôn mới vừa phát triển toàn diện mà phải bền vững về chiều sâu, thích ứng với bối cảnh mới. Chuyển thách thức thành cơ hội và cuộc cách mạng 4.0, cách mạng chuyển đổi số chính là thách thức và cơ hội để thúc đẩy nông thôn, nông nghiệp phát triển mang tính bền vững. Việc ứng dụng công nghệ thông tin, áp dụng mạnh mẽ hơn nữa khoa học, công nghệ, đặc biệt là công nghệ số được coi là giải pháp ưu việt giúp khoảng cách, chất lượng cuộc sống giữa nông thôn và thành thị xích lại gần nhau hơn.

Chuyển đổi số và ứng dựng công nghệ thông tin trong xây dựng nông thôn mới cũng đã được manh nha triển khai tại một số địa phương, nhưng chủ yếu vẫn mang tính tự phát. Xuất phát từ thực tiễn cuộc sống, Bộ NN-PTNT, Bộ Thông tin và Truyền thông cùng có ý tưởng trình Chính phủ xây dựng đề án đưa công nghệ thông tin và chuyển đổi số trở thành một trong những tiêu chí xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, trong đó tập trung chủ yếu vào hạ tầng kết nối, băng thông rộng và dữ liệu nông nghiệp, nông thôn – Ông Tiến nói.

Cũng tại hội thảo còn có các bài tham luận của Cục Tin học hóa (Bộ Thông tin và Truyền thông) với chủ đề phát triển xã hội số, kinh tế số trong chuyển đổi số quốc gia do ông Nguyễn Trọng Đường, Phó Cục trưởng Tin học hóa trình bày xoay quanh việc chuyển đổi số trong nông nghiệp, quản lý, truy xuất nguồn gốc trong nông nghiệp để hạn chế hàng giả, hàng nhái. Trong đó, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông để lại ấn tượng với tham luận chuyển đổi số tại Việt Nam: Thực trạng và giải pháp khuyến nghị mô hình chuyển đổi số cho lĩnh vực nông nghiệp với rất nhiều ý tưởng, gợi ý hay. Hợp tác xã Nông nghiệp số đã trình bày ý tưởng xây dựng mô hình làng xã thông minh, xã kết nối trong xây dựng thông thôn mới nâng cao và nông thôn mới kiểu mẫu hứa hẹn sẽ hình thành nên những vùng nông thôn thực sự văn mình, hiện đại những vẫn luôn giữ gìn được bản sắc văn hóa của làng quê truyền thông…. Công ty Cổ phần Giải pháp KYC chia sẻ giải pháp quản lý chất lượng sản phẩm OCOP thông qua chuyển đổi số và giải pháp giám sát trực tuyến dựa vào cộng đồng trong thực hiện nông thôn mới sử dụng CHATBOX.

Về phía ngành nông nghiệp, Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn (Bộ NN-PTNT) đã đề xuất một số định hướng thức đẩy quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp. Trong khi đó, Sở NN-PTNT Ninh Bình và Bình Dương đã chia sẻ kinh nghiệm thí điểm triển khai mô hình chuyển đổi số cấp xã.

Minh Ngọc (Vietnam Business Forum)