Tuy còn nhiều khó khăn nhưng trong thời gian qua, tỉnh Quảng Bình đã huy động các nguồn lực phát triển kết cấu hạ tầng các khu kinh tế (KKT), khu công nghiệp (KCN), đồng thời đẩy mạnh cải cách hành chính gắn với tăng cường dịch vụ hỗ trợ nhằm tạo điều kiện cho các danh nghiệp, dự án đi vào hoạt động góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao sức cạnh tranh và khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh địa phương
Bức tranh mở
Tỉnh Quảng Bình được Chính phủ phê duyệt 2 KKT và 8 KCN. Các KKT và KCN đều nằm ở vị trí địa lý thuận lợi nhờ gắn kết chặt chẽ với hệ thống giao thông thuỷ bộ; nằm hành lang kinh tế Ðông - Tây nối các nước Đông Nam Á ra biển Đông.
Hòn La là KKT ven biển nằm trong vùng kinh tế trọng điểm Nam Hà - Bắc Quảng, có cảng biển nước sâu Hòn La thuận lợi cho phát triển dịch vụ logistics, trung chuyển hàng hóa quốc tế thông qua hành lang kinh tế Ðông - Tây, từ Myanmar - Thái Lan - Lào - Việt Nam và đặc biệt có Tuyến đường quốc lộ 1A chạy qua nên dễ dàng gắn kết các loại hình vận tải thuỷ bộ.
KKT cửa khẩu Cha Lo là trung tâm kinh tế và đô thị phía Tây tỉnh Quảng Bình, kết nối với quốc lộ 12A, hành lang kinh tế dọc đường Hồ Chí Minh và KKT Hòn La. Đây là đầu mối trung chuyển, xuất nhập khẩu hàng hóa, trung tâm dịch vụ của tỉnh với các nước: Lào, Thái Lan; và có tính liên kết chặt chẽ với các KKT trong khu vực như: KKTCK Lao Bảo (tỉnh Quảng Trị) và KKTCK Cầu Treo, KKT Vũng Áng (Hà Tĩnh).
Quảng Bình còn có 8 KCN phân bố rộng khắp với tổng diện tích hơn 2.000ha với cơ sở hạ tầng đang dần hoàn thiện. Các KCN đều nằm gần các vùng nguyên liệu, tuyến đường huyết mạch Bắc - Nam nên khá dễ dàng vận chuyển, lưu thông hàng hóa.
Cho đến cuối năm 2020, các KKT-CN Quảng Bình đã thu hút được 150 dự án với tổng vốn đầu tư gần 58 nghìn tỷ đồng; trong đó, 3 dự án có vốn đầu tư nước ngoài với tổng mức đăng ký là 18,2 triệu USD. Năm 2020 tuy tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, nhưng các doanh nghiệp đã có giải pháp phù hợp nên tình hình sản xuất kinh doanh đạt nhiều khả quan với tổng doanh thu đạt 1.270 tỷ đồng, tạo gần 5.000 lao động với mức thu nhập 6-7 triệu đồng/người/tháng.
Tạo thế và lực phát triển mới
Trong giai đoạn 2016 - 2020, các doanh nghiệp trong KKT-CN tạo giá trị sản xuất 14.935 tỷ đồng; giá trị hàng hóa xuất khẩu đạt 7.718 tỷ đồng; hàng hóa qua cảng Hòn La đạt 6.596 tấn, giá trị kim ngạch qua cửa khẩu Quốc tế Cha Lo đạt 9,15 tỷ USD, tăng 60%, cao nhất trong các cửa khẩu có biên giới giữa Việt Nam và Lào. Những kết quả trên cho thấy hoạt động của các doanh nghiệp trong KKT-CN đã góp phần tạo động lực cho sự tăng trưởng kinh tế cho tỉnh Quảng Bình.
Tuy vậy so với các địa phương khác trong cả nước, tốc độ phát triển của các KKT ở Quảng Bình chưa đạt yêu cầu; hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật trong các KKT chậm hoàn thiện; việc thu hút đầu tư vào các KKT chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế; thiếu các dự án quy mô lớn, dự án đầu tư nước ngoài; một số dự án đã được cấp chứng nhận đầu tư nhưng triển khai chậm. Nhằm tạo động lực cho các KKT trên địa bàn phát triển, tháng 7/2029, Tỉnh ủy Quảng Bình đã ban hành Nghị quyết 07-NQ-TU về đẩy mạnh phát triển KKT Hòn La, KKT Cha Lo gắn với hành lang kinh tế QL 12A đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Trên cơ sở đó UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1919/QĐ-UBND nhằm triển khai Nghị quyết 07-N/TU nhằm xây dựng Hòn La thành KKT tổng hợp trong đó có KCN gắn với biển, các khu du lịch gắn với các sản phẩm du lịch độc đáo, kinh tế cảng, khu phi thuế quan gắn với cảng biển Hòn La và khu dân cư đô thị; xây dựng KKT Cha Lo sẽ được xây dựng một cách toàn diện, trở thành trung tâm kinh tế và đô thị phía tây của tỉnh, đầu mối trung chuyển quốc tế giữa Việt Nam với Lào, Myanmar, Thái-lan qua cửa khẩu Cha Lo; phát triển giao lưu kinh tế và thương mại liên vùng theo trục kinh tế từ cửa khẩu Cha Lo qua QL 12A, qua cảng Hòn La, ra biển để đến với các nước trong khu vực và trên thế giới. Việc ban hành và thực hiện các chủ trương này đang, sẽ tiếp thêm thế và lực mới cho các KKT-CN của tỉnh phát triển xứng tầm trong thời gian tới.
Đa dạng nguồn lực đầu tư hạ tầng
Trong những năm gần đây, tỉnh Quảng Bình đã huy động từ nguồn vốn Trung ương và nguồn ngân sách của tỉnh để tăng cường xây dựng, nâng cấp kết cấu hạ tầng KCN, KKT theo hướng đồng bộ, phù hợp với quy hoạch được duyệt.
Trong đó, tập trung ưu tiên xây dựng những dự án thiết yếu, từng bước hoàn thiện hệ thống hạ tầng cơ bản như: giao thông, cấp thoát nước, cấp điện, khu trung chuyển hàng hóa, hệ thống bến bãi chuyển khẩu, kiểm hóa... phục vụ công tác thu hút đầu tư và hoạt động thương mại qua cửa khẩu. Ban cũng chỉ đạo Công ty Quản lý hạ tầng KKT thường xuyên duy tu, bảo dưỡng hệ thống hạ tầng tại các KKT và KCN. Thường xuyên theo dõi và giải quyết kịp thời các vướng mắc về hạ tầng của doanh nghiệp trong KCN, KKT.
Chú trọng việc cung cấp nước sạch và đảm bảo hệ thống điện chiếu sáng phục vụ sản xuất, kinh doanh, đảm bảo công tác vệ sinh môi trường, chăm sóc vườn hoa, cây cảnh tạo môi trường xanh sạch đẹp tại KCN, KKT. Tăng cường kiểm tra, bảo vệ cảnh quan và hạ tầng giao thông đối với các đơn vị thi công tại các KCN, KKT; phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan làm tốt công tác đảm bảo an ninh trật tự, an toàn vệ sinh môi trường tại các KCN, KKT.
Trong giai đoạn 2021 - 2025, Quảng Bình sẽ bố trí nguồn vốn ưu tiên đầu tư các dự án hạ tầng kỹ thuật trong KKT, gồm: Hệ thống giao thông, các khu tái định cư trong KKT Hòn La, đường giao thông nội bộ KKT Cha Lo, các cụm điểm thương mại, dịch vụ và khu dân cư đô thị dọc HLKT QL 12A, như: Khu trung chuyển hàng hóa, dịch vụ logistics khu vực Bãi Dinh, ngã ba Khe Ve, khu đô thị Hóa Tiến…
Tỉnh cũng tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, có các chính sách khuyến khích, ưu đãi đầu tư, đề xuất Chính phủ miễn, giảm thuế ở mức hợp lý và có thời gian phù hợp đối với các ngành công nghiệp, dịch vụ ưu tiên. Trên cơ sở tranh thủ tối đa mọi nguồn lực, đặc biệt là nguồn vốn ngoài ngân sách, Ban quản lý KKT tỉnh Quảng Bình tích cực kêu gọi các nhà đầu tư kinh doanh lĩnh vực hạ tầng, trong đó, ưu tiên việc cấp thoát nước, vệ sinh môi trường, giao thông để đấu nối đồng bộ với hạ tầng bên ngoài; đồng thời áp dụng các hình thức đầu tư đối tác công - tư (PPP) nhằm từng bước hiện đại hóa kết cấu hạ tầng kỹ thuật KKT, KCN theo hướng đồng bộ, bền vững.
Ngoài ra, Quảng Bình cũng tập trung kêu gọi nhà đầu tư có năng lực để thu hút các dự án có quy mô lớn, công nghệ hiện đại để xây dựng KKT Hòn La, KKT Cha Lo gắn với hành lang kinh tế QL 12A thành khu vực kinh tế động lực của tỉnh và là đầu mối trung chuyển quốc tế trong tương lai
Đẩy mạnh CCHC
Nhằm tạo điều kiện thuận lợ cho các nhà đầu tư đến với Quảng Bình, những năm qua, Ban Quản ký các KKT-CN đã tập trung đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính (TTHC); rà soát và tham mưu UBND tỉnh cắt giảm các TTHC, thực hiện thông qua cơ chế một cửa tại chỗ. Đội ngũ cán bộ công chức, viên chức luôn chu đáo, nhiệt tình hướng dẫn nhà đầu tư. Ban quản lý KKT luôn được UBND tỉnh đánh giá cao trong công tác cải cách hành chính và thường xuyên nằm trong tốp đầu trên bảng xếp hạng về công tác cải cách TTHC của tỉnh.
Hiện nay, Ban đã xây dựng cơ sở dữ liệu và cập nhật thông tin về pháp luật đầu tư; tìm kiếm các thông tin về các nhà đầu tư có nhu cầu, tiềm năng để mời gọi; kết nối, giới thiệu với các đối tác trong và ngoài nước về các dự án đầu tư vào KKT, KCN của tỉnh. Tiếp tục kiện toàn và đổi mới, nâng cấp nội dung website, cập nhật thường xuyên tin bài, xây dựng các phóng sự, chuyên đề nhằm giới thiệu quảng bá tiềm năng thế mạnh KCN, KKT của Quảng Bình.
Ban cũng tập trung triển khai công tác xúc tiến đầu tư tại chỗ trong đó phát huy tính chủ động, nâng cao khả năng hỗ trợ của Ban đối với tổ chức, cá nhân tới làm việc. Tiếp tục triển khai các hoạt động xúc tiến đầu tư trong và ngoài nước, thu hút các nhà đầu tư có năng lực để công tác đầu tư có hiệu quả thiết thực. Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để hỗ trợ các nhà đầu tư trong việc thực hiện các thủ tục đầu tư cũng như trong quá trình xây dựng và khi đi vào hoạt động.
Khu kinh tế Hòn La Thuộc huyện Quảng Trạch, được quy hoạch với tổng diện tích tự nhiên 10.000 ha (trong đó đất liền là 8.900 ha, mặt biển và đảo là 1.100 ha)- Đây là vùng trọng điểm phát triển công nghiệp phụ trợ theo Quy hoạch Nam Hà Tỉnh- Bắc Quảng Bình. Gồm 2 khu chức năng chính: - Khu thuế quan: có các khu chức năng gồm Khu công nghiệp (hiện tại đã có 03 KCN được quy hoạch: KCN cảng biển Hòn La, KCN Hòn La II, KCN cửa ngõ phía Tây), khu cảng và dịch vụ hậu cần cảng, khu dân cư – đô thị, khu dịch vụ - du lịch, khu hành chính v v... với các ngành chủ chốt là công nghiệp phụ trợ, sản xuất điện năng, đóng tàu, công nghiệp xi măng, sản xuất thủy tinh cùng với các ngành công nghiệp phụ trợ khác. - Khu phi thuế quan: Đang được kêu gọi đầu tư phát triển dịch vụ Khu kinh tế theo quy hoạch (diện tích 40ha). Việc kinh doanh khu phi thuế quan sẽ gắn với việc đầu tư khai thác có hiệu quả cảng Hòn La để cùng với quốc lộ 1A, 12A, cửa khẩu quốc tế Cha Lo, Cầu Treo, Lao Bảo tạo thành cửa ngõ quan trọng thông ra biển Đông của Nam Lào, Đông Bắc Thái Lan và tiểu vùng sông Mê Kông. Khu kinh tế cửa khẩu Cha Lo Thuộc huyện Minh Hóa, có tổng diện tích tự nhiên là 53.923ha. Là 1 trong 9 KKT cửa khẩu trọng điểm được Chính phủ tập trung đầu tư giai đoạn 2016-2020; Là Trung tâm kinh tế và đô thị phía Tây đồng thời là đầu mối trung chuyển, trung tâm xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ khu vực Trung Lào, Đông Bắc Thái Lan và Tiểu vùng sông Mê Kông. Cửa khẩu quốc tế Cha Lo là cửa khẩu lớn nhất giữa Việt Nam và Lào với tổng Giá trị kim ngạch xuất nhập khẩu, quá cảnh, phi mậu dịch năm 2020 đạt 1,2 tỷ USD (năm 2019 đạt 1,5 tỷ USD) Vị trí chỉ cách các cảng xuất nhập khẩu chính của miền Trung từ 03-05 giờ đường bộ - Khoảng cách từ KKT Cha Lo: + Đến Cảng Hòn La và Cảng Vũng Áng (Hà Tĩnh) 145 km + Đến cửa khẩu Lao Bảo (Quảng Trị) 320km; + Đến Cảng Đà Nẵng 430km - Khoảng cách từ KKT Hòn La: + Đến Cảng Vũng Áng (Hà Tĩnh) 36 km; đến cửa khẩu Lao Bảo (Quảng Trị) 230km; + Đến Cảng Đà Nẵng 340km |
DANH MỤC DỰ ÁN KÊU GỌI ĐẦU TƯ VÀO TỈNH QUẢNG BÌNH GIAI ĐOẠN 2021-2023
Duy Anh (Vietnam Business Forum)
01/07/2023 đến ngày 15/9/2024
VCCI