Ngành nông nghiệp: Giữ vững vai trò “trụ đỡ” của nền kinh tế

Là một trong những tỉnh trọng điểm sản xuất nông nghiệp của vùng đồng bằng sông Cửu Long và cả nước, những năm gần đây, Sóc Trăng đã tích cực tái cơ cấu ngành Nông nghiệp theo hướng sản xuất thân thiện với môi trường, nâng cao giá trị gia tăng để phát triển bền vững. Qua đó, tiếp tục khẳng định vai trò “trụ đỡ” của ngành trong phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Phát huy tiềm năng, lợi thế

Lợi thế về địa lý, điều kiện thổ nhưỡng, nguồn nước cho phép Sóc Trăng phát triển nền nông nghiệp đa dạng, bền vững. Trong đó, thủy sản được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn; lúa là sản phẩm chủ lực của lĩnh vực trồng trọt; cây ăn trái là sản phẩm thế mạnh, được chú trọng từng bước tham gia thị trường trong và ngoài nước, góp phần nâng cao giá trị kim ngạch xuất khẩu.

Hiện diện tích gieo trồng lúa hằng năm của Sóc Trăng đạt khoảng 327.000ha, sản lượng trên 2 triệu tấn. Tỉnh tập trung sản xuất các giống lúa chất lượng cao, lúa đặc sản (nhất là nhóm giống lúa ST như: ST24, ST25...) với diện tích 240.000ha (chiếm trên 73%, diện tích tăng 235.000ha so với năm 2000). Đặc biệt tại Hội nghị quốc tế về thương mại lúa gạo lần thứ 9 tổ chức ở Ma Cao năm 2017, gạo ST24 đạt giải “Top 3 gạo ngon nhất thế giới”; tại Manila (Philippin), gạo ST25 đạt giải gạo ngon nhất thế giới năm 2019.

Cùng với lúa, cây ăn trái cũng là thế mạnh với 28.410ha, trong đó hơn 50% diện tích trồng cây đặc sản như: xoài, bưởi, nhãn, vú sữa… Tỉnh đã hình thành các vùng sản xuất tập trung và được cấp 75 mã số vùng trồng/497 ha phục vụ xuất khẩu. Ngoài ra, nhiều mô hình chăn nuôi theo hình thức công nghiệp đạt hiệu quả cao của tỉnh đang được nhân rộng ở các địa phương như Ngã Năm, Thạnh Trị, Trần Đề, Long Phú...

Đặc biệt, nuôi trồng thủy sản được coi là ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần vào GRDP của tỉnh nhờ lợi thế nằm ở vùng hạ lưu sông Mê Kông, nguồn nước thuận lợi và tiếp giáp biển Đông. Trong đó, nghề nuôi tôm sú ở các địa phương ngày càng được mở rộng với nhiều mô hình công nghiệp, bán công nghiệp, mô hình tôm - lúa (riêng mô hình nuôi tôm lót bạt với mật độ cao đã phát triển lên trên 4.000ha, năng suất bình quân 30 tấn/ha). Lĩnh vực khai thác, đánh bắt hải sản và dịch vụ hậu cần nghề cá có những chuyển biến tích cực. Cảng cá Trần Đề được quan tâm đầu tư và là cơ sở hậu cần phục vụ cho các tàu đánh cá trong tỉnh và khu vực. Sóc Trăng cũng là một trong những địa phương đứng đầu cả nước về kim ngạch xuất khẩu thủy sản.

Năm 2021, mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch Covid-19 song ngành nông nghiệp tỉnh Sóc Trăng vẫn đạt kết quả khả quan, nhiều chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch đề ra. Tốc độ phát triển khu vực nông lâm nghiệp và thủy sản tăng 0,22%, chiếm 44,7% GRDP, trong đó nổi bật nhất là xuất khẩu thủy sản đạt 1.030 triệu USD, tăng 22,91% so với năm 2020. Qua đó khẳng định vai trò ngành nông nghiệp là “trụ đỡ”, đóng góp quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội tỉnh nhà.

Đẩy mạnh tái cơ cấu, phát triển bền vững

Thực hiện Quyết định số 255/QĐ-TTg ngày 25/02/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch cơ cấu lại ngành nông nghiệp giai đoạn 2021 - 2025; Nghị quyết số 127/2020/NQ-HĐND ngày 09/12/2020 của HĐND tỉnh về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021 - 2025, ngành nông nghiệp Sóc Trăng đã đẩy mạnh cơ cấu lại, chuyển đổi cây trồng phù hợp với lợi thế của từng vùng.

Trong năm 2021, các địa phương trong tỉnh đã chuyển đổi 1.006ha đất lúa sang cây trồng khác và chăn nuôi; 784ha mía sang cây trồng khác và chăn nuôi; gieo trồng được 44.293ha hoa màu và cây công nghiệp ngắn ngày. Diện tích cây ăn trái hiện có 28.410ha, tăng 2,3% so cùng kỳ.

Tỉnh đã duy trì và mở rộng một số mô hình sản xuất tiến bộ như: sản xuất lúa màu, cây công nghiệp ngắn ngày, cây ăn trái đạt tiêu chuẩn VietGAP được 925ha; sản xuất cây trồng theo hướng hữu cơ với diện tích 15.426ha. Xây dựng và duy trì 117 nhà lưới trồng rau màu với tổng diện tích 6,7ha; có 07 mô hình chăn nuôi được chứng nhận VietGAP…

Sóc Trăng cũng đã phát triển được 39 trang trại, cơ sở nuôi tôm áp dụng tiêu chuẩn GAP (ASC, BAP, VietGAP, GlobalGAP), có 4 hợp tác xã (HTX) nuôi tôm với diện tích 200ha liên kết tiêu thụ với các doanh nghiệp (DN). Bên cạnh đó, nhiều địa phương đã thực hiện mô hình sản xuất kết hợp cho hiệu quả cao như: Mô hình nuôi bò sữa ở huyện Mỹ Xuyên, Trần Đề, Mỹ Tú; mô hình “Lúa thơm-tôm sạch” ở huyện Mỹ Xuyên;…

Ông Huỳnh Ngọc Nhã, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNN) tỉnh Sóc Trăng cho biết, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng công nghệ cao trong sản xuất đã góp phần gia tăng giá trị kinh tế, tăng thu nhập và xây dựng nông thôn mới (NTM) ở các địa phương.

Thời gian tới, Sở sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện “Kế hoạch cơ cấu lại ngành Nông nghiệp tỉnh Sóc Trăng, giai đoạn 2021 - 2025” với mục tiêu: Cơ cấu lại ngành Nông nghiệp gắn với xây dựng NTM, phát triển bền vững, sản xuất theo quy hoạch gắn với bảo vệ môi trường sinh thái; nâng cao thu nhập cho người dân. Tỉnh xác định ưu tiên các sản phẩm chủ lực: tôm nước lợ; lúa; cây ăn trái; bò (bò thịt, bò sữa); hành tím; cá đồng và các sản phẩm OCOP.

Bên cạnh đó, từng bước chuyển đổi tư duy từ “phát triển sản xuất nông nghiệp” sang tư duy “phát triển kinh tế nông nghiệp”. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong nông nghiệp; hình thành các vùng chuyên canh, vùng nguyên liệu tập trung; xây dựng chuỗi giá trị, tổ chức liên kết, không để đứt gãy chuỗi sản xuất nông nghiệp... Đặc biệt, tỉnh sẽ tổ chức liên kết; xây dựng mã vùng trồng (Code), sản xuất sản phẩm theo quy trình sản xuất sạch, đáp ứng nhu cầu thị trường trong và ngoài nước, nhất là các thị trường Mỹ, Nhật, Hàn Quốc, châu Âu,... đồng thời kết nối với các DN cung ứng nông sản trên các sàn thương mại điện tử.

Ngoài ra, thực hiện tái cơ cấu, ngành sẽ chuyển từ mục tiêu “hỗ trợ kinh tế hộ” sang “hỗ trợ kinh tế tập thể”, nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của HTX. Chú trọng, thúc đẩy phát triển kinh tế số nông nghiệp, nông thôn, gắn kết với các hộ sản xuất nông nghiệp, hộ kinh doanh cá thể, HTX, tổ hợp tác và nông dân. Đến năm 2025, Sóc Trăng phấn đấu có trên 80% HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả, có ít nhất 05 HTX áp dụng mô hình hoạt động HTX kiểu mới; có ít nhất 10 HTX phát triển sản phẩm chủ lực để tham gia Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP)… Sở Nông nghiệp cũng đã trình UBND tỉnh xin chủ trương xây dựng Hệ thống dữ liệu số ngành Nông nghiệp trong thời gian tới.

“Với những mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể cùng với sự nỗ lực của toàn ngành sẽ góp phần xây dựng ngành Nông nghiệp của tỉnh Sóc Trăng theo hướng hiện đại, hiệu quả. Đồng thời nâng cao chuỗi giá trị các sản phẩm nông nghiệp, tăng sức cạnh tranh, cải thiện đời sống cho nhân dân”, Giám đốc Sở NN&PTNN Huỳnh Ngọc Nhã khẳng định.

Nguồn: Vietnam Business Forum