An toàn thực phẩm (ATTP) không chỉ tác động trực tiếp đến con người mà còn phản ánh rõ nét sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Trong bối cảnh Bắc Ninh đang phấn đấu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương thì việc “nói không với thực phẩm không an toàn” càng được chú trọng hơn bao giờ hết. Xác định rõ vai trò nòng cốt của mình, Ban Quản lý ATTP Bắc Ninh đã vào cuộc hết sức tích cực, mang lại nhiều hiệu quả đột phá. Tìm hiểu về công tác quản lý ATTP tại Bắc Ninh qua 5 năm hoạt động theo mô hình thí điểm, Vietnam Business Forum đã có buổi phỏng vấn ông Nguyễn Vinh Thanh - Trưởng Ban Quản lý ATTP tỉnh Bắc Ninh.
Bà Nguyễn Hương Giang, Chủ tịch UBND tỉnh phát biểu tại buổi làm việc với Ban Quản lý ATTP tỉnh Bắc Ninh
Qua 5 năm hoạt động thí điểm, với quyết tâm và nỗ lực của Ban Quản lý ATTP tỉnh Bắc Ninh, công tác quản lý ATTP của tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực. Ông có thể chia sẻ cụ thể về các kết quả này?
Ban Quản lý ATTP tỉnh Bắc Ninh được Thủ tướng Chính phủ cho phép thí điểm thành lập theo Quyết định số 123/QĐ-TTg ngày 23/01/2018 và cho phép kéo dài thời gian thí điểm hoạt động theo Quyết định số 128/QĐ-TTg ngày 26/01/2021. Ban có chức năng, nhiệm vụ giúp UBND tỉnh tổ chức thực thi pháp luật và thực hiện chức năng, thẩm quyền của thanh tra chuyên ngành về vệ sinh ATTP. Sau 5 năm hoạt động theo hướng thống nhất một đầu mối quản lý nhà nước về ATTP, Ban luôn bám sát sự chỉ đạo của Trung ương, của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo liên ngành về ATTP tỉnh, với sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, các địa phương, triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp đảm bảo ATTP trên địa bàn tỉnh và đã đạt được những kết quả quan trọng. Cụ thể như sau:
1. Về tổ chức bộ máy, biên chế, Ban Quản lý ATTP tỉnh được sắp xếp, kiện toàn theo hướng tinh gọn, hiệu quả theo chỉ đạo của Trung ương và theo Đề án vị trí việc làm đã được UBND tỉnh phê duyệt bao gồm: Ban lãnh đạo (01 Trưởng ban và 03 Phó Trưởng ban); 03 phòng chuyên môn (Văn phòng, Phòng Nghiệp vụ, Phòng Thanh tra) và 05 Đội Thanh tra - Quản lý ATTP trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố. Theo đó, các tổ chức Đảng, Công đoàn, Đoàn thanh niên cũng được kiện toàn.
2. Trong công tác tham mưu, chỉ đạo điều hành, Ban đã chủ động tham mưu ban hành các văn bản triển khai thực hiện công tác quản lý ATTP như: Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Ban Quản lý ATTP tỉnh Bắc Ninh; Quy định phân công, phân cấp quản lý nhà nước về ATTP trên địa bàn tỉnh; Tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành các chỉ thị, nghị quyết, quyết định, kế hoạch, đề án, mô hình đảm bảo ATTP trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.
3. Các hoạt động truyền thông tiếp tục được tăng cường với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, giúp mọi đối tượng đều được tiếp cận các thông tin chính thống, các quy định về ATTP. Nhiều kênh truyền thông được áp dụng như: Báo, Đài Phát thanh Truyền hình, Cổng thông tin điện tử tỉnh, Đài truyền thanh các huyện, thị xã, thành phố và các xã, phường, thị trấn; qua Zalo, tin nhắn; trên xe bus; tổ chức các hội nghị; tổ chức Hội thi “Thanh niên Bắc Ninh nói không với thực phẩm bẩn”,…
4. Về các hoạt động chuyên môn:
Về công tác quản lý ATTP, Ban đã ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý ATTP từ tuyến tỉnh đến tuyến cơ sở thông qua phần mềm “Hệ thống thông tin quản lý ATTP tỉnh Bắc Ninh”, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý về ATTP; giúp kết nối trực tuyến, xử lý thông tin giữa các cấp quản lý, doanh nghiệp và người dân trên địa bàn tỉnh. Đến nay, số cơ sở được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện/ký bản cam kết đảm bảo ATTP là 10.372/10.675 (tăng 38% so với giai đoạn trước). Ban đã thực hiện cấp 5.462 Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện/ký bản cam kết đảm bảo ATTP; cấp 360 Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm; 15 Giấy xác nhận quảng cáo; tiếp nhận và đăng tải 3.484 sản phẩm tự công bố.
Công tác thanh tra, kiểm tra được triển khai mạnh mẽ, quyết liệt từ tỉnh đến cơ sở, có trọng tâm, trọng điểm theo từng chuyên đề. Hơn 5 năm qua, tổng số cơ sở thanh tra, kiểm tra là 12.615 lượt cơ sở (bao gồm cả thanh tra, kiểm tra liên ngành, chuyên ngành và đột xuất); ban hành 391 Quyết định xử lý, xử phạt; chuyển sang cơ quan khác xử lý 27 cơ sở.
Về giám sát hậu kiểm, Ban đã tiến hành lấy 625 mẫu sản phẩm thực phẩm để thực hiện kiểm nghiệm sau công bố và tự công bố, trong đó có 571 mẫu đạt (chiếm 91,4%). Trên cơ sở kết quả kiểm nghiệm mẫu không đạt, Ban đã kịp thời đình chỉ, đề nghị thu hồi sản phẩm và xử lý các cơ sở sản xuất kinh doanh theo quy định của pháp luật.
Về công tác giám sát, phòng ngừa và quản lý ngộ độc thực phẩm (NĐTP), Ban đã triển khai thực hiện đồng bộ các hoạt động giám sát nhằm phòng ngừa, giảm thiểu các sự cố về ATTP; thành lập các Đội điều tra NĐTP phản ứng nhanh; thông báo số điện thoại đường dây nóng tiếp nhận thông tin, phản ánh của người dân và doanh nghiệp. Ban đã tiến hành lấy 57.403 mẫu thực phẩm kiểm nghiệm các chỉ tiêu về ATTP. Kết quả: Số mẫu đạt: 51.258 mẫu (chiếm 89,3%); mẫu không đạt: 6.145 mẫu (chiếm 10,7%). Từ đó làm căn cứ để khuyến cáo cho người sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm và người tiêu dùng thực phẩm biết để khắc phục và phòng ngừa.
Về tình hình NĐTP, từ khi thành lập Ban đến nay, số vụ NĐTP và số người mắc giảm dần qua các năm. Từ năm 2018 - 2022, số vụ NĐTP và số người mắc giảm xấp xỉ 3 lần so với giai đoạn 2013 - 2017. Đặc biệt, trong năm 2021 - 2022 không có vụ ngộ độc thực phẩm trên 30 người mắc. 100% các vụ NĐTP được tiến hành điều tra, xử lý, lấy mẫu kiểm nghiệm xác định nguyên nhân, xử lý vi phạm theo quy định.
Công tác xác nhận sản phẩm chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn luôn được Ban quan tâm, đẩy mạnh. Trong 5 năm qua, Ban đã hướng dẫn, giám sát và xác nhận 67 chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn cho các sản phẩm của các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm trên địa bàn tỉnh (giai đoạn trước năm 2018 xác nhận được 02 chuỗi). Thông tin về cơ sở xác nhận sản phẩm được công bố rộng rãi đến người tiêu dùng.
Kiểm tra an toàn thực phẩm tại các cơ sở kinh doanh
Tình hình triển khai công tác cải cách thủ tục hành chính (TTHC) của Ban thời gian qua đã đạt được những kết quả nào, thưa ông?
Công tác cải cách TTHC từ khi thành lập đến nay luôn được Ban lãnh đạo quan tâm, chỉ đạo rất sát sao. Hàng năm, chúng tôi xây dựng và triển khai kế hoạch cải cách hành chính (CCHC); thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông, thường xuyên tiến hành rà soát, đơn giản hóa TTHC. Hiện nay, số lượng TTHC đã được rút gọn còn 09 TTHC (so với thời gian đầu thành lập là 19 thủ tục), trong đó, có 05 TTHC được rút ngắn thời gian giải quyết so với quy định; 100% TTHC được thực hiện dịch vụ công trực tuyến mức độ 4, 03 thủ tục thực hiện theo cơ chế “5 tại chỗ”. Từ năm 2018 đến nay, tỷ lệ hài lòng của người dân đến làm TTHC của Ban đạt cao, không có ý kiến phàn nàn hoặc đơn thư khiếu nại. Năm 2022, Ban được UBND tỉnh đánh giá Chỉ số CCHC xếp thứ 2/17 sở, ban, ngành.
Theo Quyết định số 128/QĐ-TTg ngày 26/01/2021, Thủ tướng Chính phủ đã cho phép kéo dài thời gian thí điểm hoạt động của Ban Quản lý ATTP Bắc Ninh đến ngày 24/01/2024. Vậy nhằm tiếp tục phát huy vai trò và nâng cao hiệu quả của mô hình Ban Quản lý ATTP, những nhiệm vụ trọng tâm mà Ban đang đặt ra trong năm 2023 là gì?
Phát huy những thành tích, kết quả đã đạt được trong 5 năm vừa qua, năm 2023 Ban Quản lý ATTP tỉnh sẽ tiếp tục đoàn kết, thống nhất, nỗ lực hoàn thành các nhiệm vụ đã đề ra, trong đó tập trung vào các nội dung cụ thể sau:
- Một là, tiếp tục tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo liên ngành về ATTP tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo công tác đảm bảo ATTP trên địa bàn (trước mắt là tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh triển khai thực hiện Chỉ thị số 17 ngày 21/10/2022 của Ban Bí thư về tăng cường bảo đảm an ninh, ATTP trong tình hình mới).
- Hai là, phối hợp với các cấp, các ngành, các địa phương triển khai có hiệu quả Kế hoạch thực hiện Đề án “Bắc Ninh phấn đấu không còn thực phẩm không an toàn” giai đoạn 2022 - 2025 và các đề án, kế hoạch, mô hình về đảm bảo ATTP trên địa bàn tỉnh.
- Ba là, đẩy mạnh và tiếp tục đổi mới các hoạt động thông tin truyền thông về các quy định của pháp luật về ATTP, tăng cường phổ biến, tuyên truyền các cơ chế, chính sách hỗ trợ về công tác ATTP để người dân, chủ cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm được tiếp cận và áp dụng.
- Bốn là, làm tốt công tác chuyên môn quản lý về ATTP; triển khai có hiệu quả hệ thống thông tin quản lý ATTP; chú trọng công tác thẩm định cấp phép; giám sát mối nguy; tăng cường thanh tra, kiểm tra, đặc biệt là thanh, kiểm tra đột xuất tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, dịch vụ ăn uống, bếp ăn tập thể khu công nghiệp, trong các trường học; gắn thanh tra, kiểm tra với công tác hậu kiểm. Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong lĩnh vực ATTP theo quy định của pháp luật.
- Năm là, tiếp tục đẩy mạnh CCHC, đẩy nhanh ứng dụng chuyển đổi số, đáp ứng sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp. Phối hợp tổ chức triển khai hoạt động quản lý, khai thác, vận hành có hiệu quả phần mềm “Hệ thống thông tin điện tử truy xuất nguồn gốc, kết nối cung cầu hàng hóa tỉnh Bắc Ninh”, kết nối đồng bộ tới Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa Quốc gia; đẩy mạnh xác nhận chuỗi thực phẩm an toàn và kết nối tiêu thụ sản phẩm.
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm năm 2023 là tham mưu UBND tỉnh tổng kết 6 năm thí điểm thành lập Ban Quản lý ATTP tỉnh Bắc Ninh để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xin ý kiến chỉ đạo.
Tôi tin rằng với sự chung tay vào cuộc của tất cả các cấp, các ngành, đoàn thể, doanh nghiệp và người dân sẽ góp phần đưa Bắc Ninh sớm cán đích trên chặng đường loại trừ thực phẩm không an toàn.
Trân trọng cảm ơn ông!
Nguồn: Vietnam Business Forum
26 - 29/3/2025
Khu 2 Trung tâm Triển lãm Nangang thành phố Đài Bắc
03 - 08/3/2025