Tăng trưởng xanh trong phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh Tây Ninh

Thực hiện "Chiến lược Quốc gia về tăng trưởng xanh thời kỳ 2011 - 2020, tầm nhìn đến năm 2050" đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tỉnh Tây Ninh tiếp tục điều chỉnh mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội gắn với xu hướng tăng trưởng xanh, tri thức, hiện đại, thông minh; coi tăng trưởng xanh là cơ hội và là chìa khóa cho phát triển kinh tế - xã hội tỉnh nhà theo hướng bền vững, hiệu quả.

Hướng tới xanh hóa nền kinh tế

Tây Ninh là tỉnh biên giới với 3 cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, Xa Mát, Tân Nam; 3 cửa khẩu quốc gia Kà Tum, Chàng Riệc, Phước Tân và 10 cửa khẩu phụ khác; là đầu mối giao thương quan trọng kết nối Việt Nam với các nước ASEAN trong vùng Mekong mở rộng, các hành lang kinh tế quốc tế nhờ tuyến đường Xuyên Á. Mặt khác Tây Ninh còn là địa phương có nhiều tiềm năng, cơ hội và lợi thế để đón bắt làn sóng đầu tư dịch chuyển từ Bình Dương, Đồng Nai và các tỉnh Đông Nam Bộ để phát triển công nghiệp nói riêng và phát triển kinh tế - xã hội nói chung.

Dự án điện mặt trời trên hồ Dầu Tiếng

Trong thời gian qua, tỉnh Tây Ninh đã đạt được nhiều thành tựu trong phát triển kinh tế - xã hội, tuy nhiên các vấn đề, điểm nghẽn lớn trong phát triển kinh tế của tỉnh vẫn còn tồn tại như quy mô GRDP của tỉnh Tây Ninh còn nhỏ so với vùng Đông Nam Bộ (chỉ cao hơn tỉnh Bình Phước); tình trạng liên kết giữa khu vực nông nghiệp và sản xuất công nghiệp chưa cao; môi trường kinh doanh chưa hấp dẫn đối với doanh nghiệp; nguồn nhân lực của tỉnh mới đáp ứng nhu cầu cơ bản về phát triển kinh tế - xã hội ở trình độ trung bình...

Nhằm khắc phục những điểm nghẽn trên, Quy hoạch tỉnh Tây Ninh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đề ra mục tiêu phát huy mọi tiềm năng, lợi thế, nguồn lực và yếu tố con người để đưa Tây Ninh phát triển nhanh, toàn diện và bền vững; gắn tăng trưởng xanh với đổi mới sáng tạo. Điều chỉnh, hoàn thiện quy hoạch chung các đô thị; quy hoạch phân khu đô thị với quan điểm "xanh là trụ cột" để nâng cao năng lực cạnh tranh phát triển kinh tế hiện đại, bảo vệ môi trường, hình thành đô thị xanh, nông thôn xanh, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân

Trong phát triển kinh tế, tỉnh tập trung phát triển công nghiệp - dịch vụ du lịch trở thành động lực chủ yếu cho tăng trưởng gắn với phát triển không gian mới, đưa Tây Ninh trở thành một trong những trung tâm phát triển công nghiệp và dịch vụ du lịch của vùng và cả nước. Cùng với phát triển công nghiệp công nghệ cao, tỉnh Tây Ninh ưu tiên phát triển nông nghiệp ổn định, theo hướng an toàn, chất lượng, hiệu quả. Từng bước hình thành nền nông nghiệp đô thị, nông nghiệp công nghệ cao theo hướng sản xuất sạch, tăng trưởng xanh đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế để mở rộng thị trường, nâng cao hiệu suất và lợi nhuận thông qua cơ giới hóa, tự động hóa, tin học hóa và số hóa và kinh tế tuần hoàn.

Kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, đô thị đầu tư đồng bộ, hiện đại. Khoa học, công nghệ, kinh tế tri thức được phát huy, trở thành nhân tố chủ yếu đóng góp cho nâng cao chất lượng tăng trưởng; phát triển mạnh nguồn nhân lực chất lượng cao. Các lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, xã hội phát triển toàn diện thuộc nhóm tiên tiến của cả nước; đời sống vật chất, tinh thần và môi trường sống của nhân dân được nâng lên; mở rộng hợp tác, hội nhập ngày càng sâu rộng với thế giới. Xây dựng thế trận quốc phòng, an ninh vững chắc, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội

Phấn đấu đến năm 2030, Tây Ninh trở thành tỉnh giàu đẹp, văn minh và là địa điểm có môi trường sống tốt bậc nhất khu vực, thích ứng tốt với biến đổi khí hậu để trở thành điểm đến hấp dẫn cho sinh sống và làm việc. Tầm nhìn đến năm 2050, Tây Ninh trở thành mộtt tỉnh có nền kinh tế phát triển dựa vào công nghiệp sạch và nông nghiệp công nghệ cao, có thương mại và du lịch phát triển và là cửa ngõ thương mại quốc tế của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, trở thành tỉnh có chất lượng cuộc sống cao toàn diện ở mọi mặt để thu hút và giữ chân người dân…

Ngày nay phát triển kinh tế xanh hay xanh hóa các ngành kinh tế đã trở thành xu thế tất yếu, qua đó vừa đảm bảo mục tiêu hiện đại hóa nền kinh tế vừa phát triển bền vững về môi trường và tăng cường khả năng ứng phó với biến đổi khí hậu. Mặc dù việc chuyển hướng nền kinh tế sang tăng trưởng xanh còn gặp nhiều khó khăn, thách thức song với nỗ lực, quyết tâm và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, vững tin Tây Ninh sẽ sớm hiện thực hóa các mục tiêu tăng trưởng xanh trong từng giai đoạn, ở từng địa phương, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại.

 Phát triển năng lượng tái tạo tạo nền móng cho tăng trưởng xanh

Để hướng tới một nền kinh tế xanh thì phải xanh hóa các ngành kinh tế và phải bắt đầu từ những lĩnh vực trọng yếu có tác động đến môi trường nhiều nhất; trong đó mảng năng lượng tái tạo được xem là yếu tố trụ cột tạo nền móng cho cho tăng trưởng xanh và sự phát triển bền vững. Tây Ninh được đánh giá là địa phương có nhiều tiềm năng phát triển nguồn năng lượng tái tạo (năng lượng mặt trời; năng lượng sinh khối) dựa trên các đặc điểm về vị trí, địa lý, điều kiện tự nhiên...

Tây Ninh là khu vực có lượng bức xạ cao dao động từ 4.750- 5.250 W/m2 so với mặt bằng chung của cả nước cùng với tổng số giờ nắng trên 2.400 giờ/năm. Ngoài ra địa phương còn quỹ đất tự nhiên tương đối lớn, đứng thứ 4 trong 8 tỉnh của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam; đất đai bằng phẳng, ít đồi núi, thuận lợi cho việc canh tác nông nghiệp. Kết cấu địa chất thuận lợi trong việc bố trí mặt bằng xây dựng các công trình, công nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh

Theo ông Trần Khắc Phục - Trưởng phòng Phòng Bảo vệ môi trường (Sở Tài nguyên và Môi trường Tây Ninh), phát triển năng lượng tái tạo và sinh khối là một giải pháp thiết thực giúp cải thiện hiệu quả của nền kinh tế, đồng thời góp phần bảo tồn nguồn năng lượng quốc gia, bảo vệ môi trường và giảm phát thải khí nhà kính, đóng góp cho công cuộc giảm thiểu các tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu. Nhận thức rõ điều này, những năm qua tỉnh Tây Ninh không ngừng nỗ lực tăng cường hiệu quả sử dụng năng lượng tái tạo thông qua ban hành nhiều chính sách liên quan cũng như phát động triển khai những hoạt động cụ thể góp phần thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, Chiến lược quốc gia về phát triển năng lượng tái tạo đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Ông Phục cho biết ngày 20/8/2021, UBND tỉnh cũng đã phê duyệt Quyết định số 1964/QĐ-UBND ban hành Chương trình phát triển năng lượng tái tạo trên địa bàn tỉnh Tây Ninh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo Chương trình, dự kiến tổng công suất các nguồn điện trên địa bàn tỉnh Tây Ninh đến năm 2030 đạt khoảng 3.500 MW, sản lượng điện phát đạt khoảng 5,95 tỷ kWh/năm. Tỷ lệ điện năng sản xuất từ năng lượng tái tạo so với sản lượng điện thương phẩm toàn tỉnh tăng từ 24,33% năm 2020 lên khoảng 32% vào năm 2030 và khoảng 40% vào năm 2050. Để đạt được kết quả này, tỉnh ưu tiên phát triển nhanh những lĩnh vực năng lượng tái tạo có nguồn tài nguyên lớn và triển vọng thương mại tốt như điện mặt trời và điện sinh khối, thực hiện các biện pháp cần thiết để mở rộng nhu cầu thị trường, tạo điều kiện thuận lợi cho ngành công nghiệp năng lượng tái tạo phát triển với quy mô lớn.

Ngoài ra, Tây Ninh phấn đấu hầu hết các cơ sở chăn nuôi xử lý chất thải cho mục đích năng lượng (khí sinh học) để tận dụng năng lượng cung cấp cho hoạt động tại cơ sở và khu vực lân cận; thu hút đầu tư nhà máy xử lý chất thải cho mục đích sản xuất năng lượng nhằm xử lý chất thải hiệu quả, đồng thời đa dạng hóa nguồn năng lượng tái tạo của địa phương; nghiên cứu, đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học tận dụng nguồn nguyên liệu sinh khối sẵn có, bảo đảm cung cấp một phần nhu cầu năng lượng trên địa bàn tỉnh Tây Ninh; phấn đấu phát triển Tây Ninh trở thành trung tâm phát triển năng lượng tái tạo của vùng Đông Nam bộ và của cả nước, đưa ngành năng lượng tái tạo đóng góp trực tiếp vào tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của tỉnh theo xu hướng ngày càng gia tăng.

Trong giai đoạn từ nay đến năm 2030, tỉnh tổ chức lập quy hoạch sử dụng đất có tính đến ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo; khuyến khích mạnh loại hình điện mặt trời trên mái nhà. Đặc biệt, tỉnh sẽ xây dựng các chương trình phát triển hệ thống điện độc lập từ năng lượng tái tạo và điện quy mô gia đình cho khu vực khó khăn và đặc biệt khó khăn nhằm mục đích xóa đói giảm nghèo và phát triển kinh tế xã hội, để đạt mục tiêu đến năm 2030 hầu hết các hộ dân nông thôn được sử dụng nguồn năng lượng sạch, hợp vệ sinh.

Định hướng đến 2050, tỉnh Tây Ninh tập trung nguồn lực, khai thác và sử dụng tối đa tiềm năng năng lượng tái tạo bằng những công nghệ tiên tiến, phù hợp, mang lại hiệu quả cao về kinh tế, xã hội và môi trường. Tỉnh cũng khuyến khích huy động mọi nguồn lực từ xã hội và người dân cho phát triển năng lượng tái tạo để tăng cường khả năng tiếp cận nguồn năng lượng hiện đại, bền vững…

Công Luận (Vietnam Business Forum)