Thúc đẩy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Những năm gần đây, Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) TP.Hải Phòng đã tích cực triển khai nhiều chương trình, giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về KH&CN. Vai trò của KH&CN đối với kinh tế - xã hội (KT - XH) tiếp tục được khẳng định, đưa Hải Phòng trở thành điểm sáng trong phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số,... 

Điểm sáng về đổi mới sáng tạo

Năm 2023, Bộ KH&CN lần đầu công bố Chỉ số Đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII). TP.Hải Phòng với 52,32 điểm, xếp thứ 3 cả nước. Cụ thể, điểm đầu vào đổi mới sáng tạo đạt 56,45 điểm và điểm đầu ra đổi mới sáng tạo đạt 48,20 điểm. Cùng với 02 tỉnh dẫn đầu bảng xếp hạng, Hải Phòng có điểm vượt trội về sáng chế, số lượng doanh nghiệp cùng các tác động KT - XH.

 Hội nghị đánh giá kết quả thực hiện Chương trình phối hợp hoạt động về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo giữa Bộ KH&CN và UBND TP.Hải Phòng năm 2023; cập nhật, bổ khuyết nội dung phối hợp năm 2024

Đặc biệt, Hải Phòng dẫn đầu về chính sách thúc đẩy KH&CN, đổi mới sáng tạo phục vụ phát triển KTXH. Thành phố còn có điểm mạnh về tỷ lệ học sinh trung học tham gia các cuộc thi nghiên cứu khoa học và kỹ thuật, cải cách hành chính và các chỉ số phát triển con người.

Hải Phòng cũng được đánh giá cao về các yếu tố như: Chất lượng nhân lực, nghiên cứu, trình độ phát triển của thị trường, vốn, lao động.

Năm 2023, tỷ trọng đóng góp năng suất các yếu tố tổng hợp (TFP) vào GRDP của TP.Hải Phòng đạt hơn 43%, tăng 10% so với năm 2015. Tốc độ đổi mới công nghệ, thiết bị cũng cao hơn gần 5% so với 10 năm trước.

Tuy nhiên, bên cạnh những điểm mạnh, Chỉ số PII cũng chỉ ra hạn chế của Hải Phòng là số bằng sáng chế ít, trích dẫn quốc tế thấp; các doanh nghiệp chưa nắm vững và sáng tạo công nghệ cốt lõi; địa phương chưa có cụm công nghệ cao và trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp xứng tầm,…

Để khắc phục điều này, thành phố sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng nhân lực nghiên cứu và phát triển KH&CN; chú trọng xây dựng cụm công nghiệp công nghệ cao và trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp. Sở KH&CN sẽ tập trung hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ; đổi mới, đồng bộ cơ chế, phương thức quản lý tổ chức, hoạt động khoa học công nghệ. Ngoài ra, năm 2024, ngành đẩy mạnh triển khai các chương trình nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế thành phố giai đoạn 2021 - 2025.

Hiện Sở KH&CN đang tham mưu Thành ủy, HĐND, UBND thành phố triển khai đầu tư Khu Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, trí tuệ nhân tạo TP.Hải Phòng với quy mô dự kiến khoảng 50ha, theo hình thức đối tác công tư (PPP). Trung tâm khi hoàn thiện sẽ là nơi hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của thành phố, các doanh nghiệp KH&CN, các doanh nghiệp nghiên cứu và ứng dụng những tiến bộ khoa học.

Tăng cường phát triển doanh nghiệp KH&CN

Sau khi Chính phủ ban hành Nghị định số 13/2019/NĐ-CP về doanh nghiệp KH&CN, TP.Hải Phòng đã ban hành Quyết định về việc phê duyệt Kế hoạch hỗ trợ phát triển doanh nghiệp KH&CN TP.Hải Phòng đến năm 2025.

Năm 2024, Sở KH&CN đã tổ chức ra mắt Câu lạc bộ Doanh nghiệp KH&CN Hải Phòng. Đây là tổ chức xã hội - nghề nghiệp có vai trò tập hợp, hỗ trợ và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các hội viên; giúp đỡ hội viên thúc đẩy liên kết hợp tác, nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo, thương mại hóa sản phẩm, ứng dụng kết quả nghiên cứu KH&CN phục vụ sản xuất, kinh doanh,… Câu lạc bộ còn là cầu nối giữa cộng đồng doanh nghiệp KH&CN với các cơ quan quản lý nhà nước, qua đó, giúp các chủ trương, chính sách liên quan tới doanh nghiệp KH&CN nhanh chóng được phổ biến và triển khai có hiệu quả trong thực tiễn.

Ông Trần Quang Tuấn - Giám đốc Sở KH&CN TP.Hải Phòng cho biết, năm 2023 Sở đã tham mưu và trình Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố ban hành Kết luận số 312-KL/TU, ngày 15/02/2024 về tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 08-NQ/TU, ngày 16/5/2013 của Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố khóa XIV về phát triển KH&CN phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế TP.Hải Phòng đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.

Kết luận số 312-KL/TU đã xác định: Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với phát triển KH&CN và đổi mới sáng tạo; đổi mới đồng bộ cơ chế, phương thức quản lý tổ chức, hoạt động KH&CN đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Trong đó, nghiên cứu xây dựng cơ chế, chính sách mang tính đột phá để khuyến khích và thúc đẩy hoạt động KH&CN và đổi mới sáng tạo,…

Tiếp tục củng cố, nâng cao tiềm lực KH&CN và đổi mới sáng tạo, tập trung rà soát, sắp xếp lại hệ thống tổ chức KH&CN, giảm đầu mối trung gian, khắc phục tình trạng chồng chéo, dàn trải, trùng lắp về chức năng, nhiệm vụ, lĩnh vực nghiên cứu. Nâng cao năng lực, hiệu quả bộ máy và đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về KH&CN, đổi mới sáng tạo,…

Đổi mới cơ chế tài chính và đầu tư KH&CN. Thúc đẩy, khuyến khích đầu tư cho KH&CN và khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; tăng số lượng, quy mô phát triển KH&CN của doanh nghiệp;...

Thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng kết hợp với phát triển công nghệ, nhất là một số ngành, lĩnh vực mới có tiềm năng, thế mạnh.

Chú trọng tạo lập môi trường thuận lợi để thúc đẩy, hỗ trợ quá trình hình thành và phát triển doanh nghiệp có khả năng tăng trưởng nhanh dựa trên khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới; đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, thành lập các trung tâm ươm tạo, câu lạc bộ khởi nghiệp, trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo,...

Sản phẩm Pin Lifepo4 “EMERALD POWER BATTERY” trưng bày tại Triển lãm TechFest Hiện nay, các nước trên thế giới đang dần thay thế ắc quy chì bởi các dòng ắc quy Lithium có công nghệ tiên tiến và thân thiện với môi trường. Tại Việt Nam, Công ty Cổ phần Ngọc Lục Bảo Hải Phòng (xã Cao Nhân, huyện Thủy Nguyên) đã nghiên cứu, phát triển dòng pin Lithium Sắt Phosphate (Lithium Lifepo4) nhãn hiệu “EMERALD POWER BATTERY” có nhiều ưu điểm vượt trội, nhằm đáp ứng xu hướng phát triển bền vững của xã hội.  Cụ thể, ắc quy Lifepo4 rất an toàn, thân thiện tuyệt đối với môi trường; trọng lượng nhẹ bằng 1/3 ắc quy axít chì; tuổi thọ cao gấp 05 lần ắc quy axít chì; tuổi thọ sử dụng lên tới hơn 2.000 lần sạc xả, tương đương 5 - 15 năm sử dụng; không có hiệu ứng nhớ, cho phép sạc nhanh, xả nhanh, phóng điện với cường độ lớn và ổn định; chịu nước toàn phần,…  Công ty đã sản xuất, cung cấp ra thị trường ắc quy Lifepo4 “EMERALD POWER BATTERY” với dải điện áp rộng từ 12V đến 350V và dung lượng từ 6AH đến 1.000 AH và được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như: Xe đạp trợ lực điện (Điện áp 24V – 36 V); xe máy điện (48V - 60V - 72V); khởi động động cơ đốt trong (12V – 24V, bao gồm các loại xe con, xe khách; xe tải, xe đầu kéo, tàu thuyền,…); xe điện du lịch 4 bánh (48V – 72V); ắc quy lưu trữ dùng cho UPS và lưu trữ năng lượng mặt trời (24V – 48V – 96V,…). Đặc biệt, nhờ chủ động được vật liệu, công nghệ và sản xuất thương mại tại Việt Nam nên ắc quy “EMERALD POWER BATTERY” có giá thành cạnh tranh so với ắc quy chì cũng như một số loại pin lithium nhập khẩu khác trên thị trường.

Ngọc Tùng (Vietnam Business Forum)