FDI chất lượng cao: Đòn bẩy đưa Hải Phòng bứt phá nhanh

Từ một thành phố Cảng chỉ tập trung sản xuất một số ngành công nghiệp truyền thống, Hải Phòng hiện nay đã trở thành trung tâm công nghiệp công nghệ cao, một cực tăng trưởng dẫn dắt khu vực Bắc bộ và cả nước. Thành phố đang đẩy mạnh thu hút đầu tư theo hướng chất lượng cao, mục tiêu không chỉ tăng vốn, mà là kiến tạo một hệ sinh thái công nghiệp hiện đại - nơi công nghệ trở thành động lực phát triển trong dài hạn. Xung quanh vấn đề này, phóng viên đã có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Ngọc Tú, Giám đốc Sở Tài chính TP.Hải Phòng.

Đánh giá của ông về hành trình hơn 35 năm thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) của Hải Phòng, đặc biệt kể từ khi dự án đầu tiên được cấp phép vào năm 1989?

Dự án FDI đầu tiên được cấp phép tại Hải Phòng vào năm 1989. Từ đó đến nay, đặc biệt là trong 10 năm gần đây, Hải Phòng luôn nằm trong Top 5 địa phương dẫn đầu cả nước về thu hút FDI, là điểm đến hấp dẫn của các tập đoàn đa quốc gia, đặc biệt từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Hoa Kỳ, châu Âu,…

Tính đến hết quý I năm 2025, trên địa bàn thành phố có tổng số 1.052 dự án với tổng vốn đầu tư là 34,51 tỷ USD của các nhà đầu tư đến từ 40 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong đó có nhiều dự án quy mô lớn, công nghệ cao, giá trị gia tăng lớn như: LG, Pegatron, Fuji Xerox, Bridgestone, GE, Deep C,… Không chỉ dẫn đầu về số lượng, chất lượng các dự án cũng thay đổi tích cực, tập trung vào các ngành: Điện tử, công nghiệp phụ trợ, sản xuất xanh, logistics, hạ tầng khu công nghiệp và dịch vụ chất lượng cao.

Có 3 yếu tố cốt lõi để tạo nên thành công này. Đó là:

Tư duy đột phá và quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo. Hải Phòng luôn là một trong những địa phương đi đầu trong cải cách, dám nghĩ, dám làm, tạo đột phá về hạ tầng, thể chế và cách tiếp cận nhà đầu tư.

Hạ tầng kết nối giao thông và công nghiệp ngày càng đồng bộ. Cảng biển nước sâu với khả năng đón tàu trọng tải lớn, trung chuyển đi nhiều tuyến quốc tế, hệ thống đường cao tốc, sân bay, khu công nghiệp chất lượng cao như Deep C, VSIP,… đang tạo ra “tài sản cứng” hấp dẫn nhà đầu tư.

Chính quyền đồng hành, cải cách hành chính mạnh mẽ. Thành phố kiên định mục tiêu xây dựng môi trường đầu tư minh bạch, thông thoáng, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển lâu dài.

Hải Phòng tự hào về hành trình 35 năm đã qua, đồng thời tin tưởng vào tương lai khi thành phố được xác định là “Singapore thứ hai” - Trung tâm quốc tế về công nghiệp, logistics, dịch vụ và đổi mới sáng tạo. Khi đó, nguồn vốn FDI vẫn sẽ tiếp tục là động lực quan trọng trong hành trình này.

Cùng với thu hút FDI, Hải Phòng đang dồn sức thực hiện nhiều giải pháp nhằm đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công. Ông cho biết rõ hơn ý nghĩa, mục tiêu, đồng thời Sở Tài chính đang góp phần thúc đẩy quá trình này ra sao?

Ngay từ những tháng đầu năm 2025, Ban Thường vụ Thành ủy và UBND thành phố đã giao nhiệm vụ cho các sở, ban, ngành, chủ đầu tư các dự án, các địa phương,… phấn đấu hoàn thành kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công.

Trong đó, Sở Tài chính đã, đang và sẽ thực hiện nhiều nhiệm vụ, giải pháp như: Điều hành dự toán NSNN năm 2025, phấn đấu hoàn thành và hoàn thành vượt mức dự toán HĐND thành phố giao; đẩy mạnh hoạt động chống thất thu ngân sách. Thúc đẩy liên kết doanh nghiệp, gắn kết chặt chẽ giữa các khu vực doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp FDI.

Tham mưu các cấp có thẩm quyền thành lập các Tổ công tác và thường xuyên tổ chức các cuộc họp, kiểm tra đôn đốc giải ngân, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để giải quyết triệt để vấn đề phát sinh và tồn đọng. Tham mưu điều chuyển kế hoạch vốn của chủ đầu tư, dự án không còn nhu cầu bố trí kế hoạch vốn sang giải ngân cho chủ đầu tư có nhu cầu thực hiện trong năm.

Yêu cầu các cơ quan, đơn vị liên quan hàng tháng báo cáo tình hình thực hiện, triển khai dự án, tiến độ giải ngân,… làm cơ sở để có căn cứ báo cáo đối với các cấp có thẩm quyền, xem xét, tổng hợp, chỉ đạo.

Việc triển khai Quy hoạch Hải Phòng thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 mở ra nhiều cơ hội bứt phá song đòi hỏi việc thu hút đầu tư phải “chất” hơn, phát triển doanh nghiệp phải “xanh” hơn, đồng thời thành phố cũng đang tìm cách đón dòng vốn FDI giàu tiềm năng hơn. Sở Tài chính đang hiện thực hoá các mục tiêu, nhiệm vụ này thế nào, thưa ông?

Tăng trưởng xanh là mục tiêu lớn mà TP.Hải Phòng đã đặt ra từ rất sớm và đang thực hiện một cách bài bản, kiên trì, khoa học. Với vai trò là cơ quan tham mưu tổng hợp về phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch, đầu tư, tài chính, ngân sách nhà nước, Sở Tài chính đang tập trung triển khai đồng bộ nhiều nhóm giải pháp để hiện thực hóa mục tiêu thu hút các dự án đầu tư “chất lượng cao, thân thiện môi trường và bền vững”.

Cụ thể, xây dựng danh mục dự án trọng điểm kêu gọi đầu tư, gắn với quy hoạch vùng và quy hoạch ngành - đặc biệt là hạ tầng chiến lược (giao thông, năng lượng, cảng biển, khu công nghiệp, khu công nghệ cao,…). Danh mục này sẽ được số hóa, tích hợp trên các nền tảng xúc tiến đầu tư để doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận.

Bên cạnh đó, đổi mới công tác xúc tiến đầu tư. Sở luôn bám sát tinh thần chỉ đạo của Trung ương và lãnh đạo địa phương: Tập trung thu hút đầu tư có chọn lọc theo các tiêu chí: Xanh, sạch, nhẹ, ưu tiên công nghệ cao, công nghệ bán dẫn, có khả năng tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, ưu tiên các nhà đầu tư có công nghệ cao, thân thiện môi trường, đóng góp vào chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng, phát triển công nghiệp xanh, kinh tế tuần hoàn. Đồng thời tăng cường hợp tác quốc tế, làm việc trực tiếp với Đại sứ quán các quốc gia tại Việt Nam, các tập đoàn lớn, cơ quan xúc tiến đầu tư từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, châu Âu...

DEEP C đã và đang tiên phong thực hiện mô hình khu công nghiệp sinh thái

Không ngừng cải cách và đơn giản hóa các thủ tục hành chính với tiêu chí minh bạch và hiện đại, hướng tới các mục tiêu tiết kiệm chi phí, tạo sự công bằng và thuận lợi cho doanh nghiệp.

Tăng cường theo dõi, giám sát chất lượng dự án FDI; phối hợp cùng các ngành rà soát, sàng lọc, đánh giá hiệu quả đầu tư đảm bảo các dự án hoạt động đúng cam kết, phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, và tạo giá trị lan tỏa cho địa phương.

Sở Tài chính đã tham mưu xây dựng Nghị quyết kèm Đề án của Ban Thường vụ Thành ủy về Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa TP.Hải Phòng nhằm nâng cao sức cạnh tranh và khả năng tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Theo đó tham mưu các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, thúc đẩy nâng cao khả năng hợp tác, kết nối giữa các doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài, góp phần xây dựng và phát triển nền kinh tế độc lập, tự chủ, bền vững.

Nhằm đẩy mạnh chuyển đổi số, Sở đã xây dựng và đưa vào vận hành mô hình Bản đồ số áp dụng công nghệ thực tế ảo 360 cho Khu đô thị Bắc Sông Cấm giúp nhà đầu tư/doanh nghiệp tiếp cận các hình ảnh tổng quát và thông tin chi tiết toàn bộ các dự án. Ngoài ra, Sở đang thí điểm xây dựng bản đồ 360 cho 02 cụm công nghiệp là Tiên Cường 2 và Giang Biên.

Qua đó, góp phần không chỉ thu hút được dòng vốn đầu tư nước ngoài lớn mà còn là dòng vốn chất lượng cao - hướng tới mục tiêu phát triển xanh, nhanh và bền vững.

Với vai trò là cơ quan đầu mối của thành phố về hỗ trợ doanh nghiệp, Sở đã nghiên cứu và tham mưu thành phố ban hành các quy định nào để tạo điều kiện thuận lợi hỗ trợ cho doanh nghiệp?

Triển khai Nghị định số 80/2021/NĐ-CP ngày 26/8/2021 của Chính phủ về quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, Sở đã tham mưu UBND thành phố ban hành 02 Kế hoạch: Kế hoạch số 95/KH-UBND ngày 12/4/2022 về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) TP.Hải Phòng giai đoạn 2022 - 2025; Kế hoạch số 83/KH-UBND ngày 05/4/2024 về việc hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thực hiện chuyển đổi số, tham gia cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị giai đoạn 2024 - 2029.

Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú cùng lãnh đạo bộ, ngành và TP.Hải Phòng ấn nút khởi công tuyến đường vành đai 2

 Sở cũng đồng hành cùng thành phố hỗ trợ doanh nghiệp trong việc thực hiện các thủ tục hành chính để giảm chi phí, thời gian đi lại của doanh nghiệp như: Ứng dụng chuyển đổi số; hình thức trả lời trực tuyến sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI);…

Thường xuyên hỗ trợ đào tạo phát triển nguồn nhân lực cho doanh nghiệp về khởi sự kinh doanh và quản trị doanh nghiệp; quan tâm hỗ trợ phát triển hạ tầng, thúc đẩy số hoá cảng biển.

Để thúc đẩy các ngành mũi nhọn là cảng biển và công nghiệp, thành phố đã phối hợp với các doanh nghiệp viễn thông triển khai 5G tại các cảng Tân Vũ, Đình Vũ và triển khai mạng 5G dùng riêng cho nhà máy thông minh đầu tiên trên toàn quốc tại Công ty Pegatron (Khu công nghiệp DEEP C Hải Phòng II). Việc đưa các giải pháp công nghệ số make in Vietnam, nền tảng chuyển đổi số cảng biển vào ứng dụng đã góp phần chuyển đổi số, tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp; giúp khách hàng xây dựng kế hoạch và điều hành sản xuất chính xác, tăng năng suất, hiệu quả hoạt động của cảng, các đối tác và khách hàng,…

 Hải Phòng đang bước vào giai đoạn mới với một tầm vóc mới, khí thế mới và quyết tâm mới. Thông điệp nhất quán được truyền tải là cam kết mạnh mẽ của thành phố trong việc tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất, đồng hành cùng doanh nghiệp, giải quyết nhanh chóng, dứt điểm các khó khăn, vướng mắc.

Từ đó, góp phần sớm hiện thực hóa Tầm nhìn 2045 mà Nghị quyết 45 của Bộ Chính trị đặt ra, đó là trở thành thành phố có trình độ phát triển cao trong nhóm các thành phố hàng đầu châu Á và thế giới như Tổng Bí thư Tô Lâm và người dân đang kỳ vọng.

Trân trọng cảm ơn ông!

Hà Thành (Vietnam Business Forum)