Việt – Trung thống nhất chính sách, đưa kinh tế cửa khẩu phát triển

Năm 2007, chính phủ hai nước Việt - Trung đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác về vận tải giữa các nước tiểu vùng sông Mê kông (GMS) và chọn Lào Cai - Hà Khẩu là cặp cửa khẩu đầu tiên thí điểm thực hiện Hiệp định GMS.

Sự hợp tác trên thể hiện qua việc hai bên đã xây dựng cơ sở hạ tầng giao lưu cửa khẩu Lào Cai - Hà Khẩu trong đề án “Khu hợp tác kinh tế Lào Cai (Việt Nam) - Hồng Hà (Trung Quốc)”. Ngoài việc mở rộng cửa khẩu đường sắt và Hồ Kiều I, hai nước mới hoàn thành một cây cầu chung bắc qua sông Hồng tạo nên một lối mở mới (địa điểm thông quan số 3) chính thức đưa vào hoạt động từ 01/09/2009. Phía Vân Nam đã lắp hệ thống thông quan tự động đầu tiên của tỉnh Vân Nam trong toà nhà kiểm tra liên ngành thực hiện chức năng “một cửa”, các bãi kiểm tra, kiểm dịch hàng hoá xuất nhập cảnh, hạ tầng kho chứa trung chuyển, đồng bộ kết nối với đường cao tốc Côn Minh - Hà Khẩu cũng hoàn thành… Hệ thống hải quan điện tử, khai báo kiểm tra, kiểm dịch, xuất cảnh điện tử, chuyển đơn điện tử và thông quan điện tử cũng được tỉnh Vân Nam lắp đặt tại cửa khẩu này. Theo tính toán của các chuyên gia năm 2010, số lượng xuất cảnh qua cặp cửa khẩu Lào Cai - Hà Khẩu sẽ tăng từ 3 triệu xe lên 5,5 triệu xe, dự kiến đến năm 2020 sẽ đạt 17 triệu xe (quy đổi).

Hai nước Việt Nam - Trung Quốc cũng đang xúc tiến hợp tác đường sắt quốc tế Côn Minh - Hà Nội - Hải Phòng, hiện Trung Quốc đang xây dựng đoạn Mông Tự - Hà Khẩu. Hai bên đã kéo dài thời gian thông quan tại cặp cửa khẩu này đồng thời áp dụng cơ chế quản lý “một cửa”, “một điểm dừng” cho thông quan hàng hoá. Hai bên cũng thực hiện cấp thị thực ngay tại cửa khẩu cho các khách du lịch đi bằng hộ chiếu và khách của nước thứ 3 có nhu cầu xuất nhập cảnh. Lào Cai và Vân Nam đã thí điểm thực hiện việc miễn thủ tục cấp biển số xe tạm thời đối với xe khi đi vào địa giới hai tỉnh. Hai nước đã mở 05 tuyến vận tải quốc tế người và hàng hoá, trong đó có 03 tuyến vận tải quốc tế từ Vân Nam đến Lào Cai.

Trên thực tế, còn nhiều vấn đề chưa thống nhất giữa chính sách, pháp luật của 2 nước như: cơ chế kiểm tra chưa hoàn chỉnh, chưa thống nhất, thủ tục chậm cải tiến... Để cơ chế trên đi vào thực tiễn hai nước cần sớm ký kết việc sửa đổi Hiệp định và Nghị định thư về vận tải cũng như giải quyết các vướng mắc về cơ chế, chính sách, pháp luật trong các lĩnh vực như: hải quan, giao thông, biên phòng, kiểm dịch và an toàn thực phẩm.

Nguyễn Văn Thạo

Sở Giao thông - Vận tải Lào Cai