Khoa học và Công nghệ: Tạo động lực cho tăng trưởng bền vững

Những năm qua, các nhiệm vụ của ngành Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Thái Nguyên triển khai ngày càng đi vào chiều sâu, có tính ứng dụng cao và là cơ sở cho việc định hướng phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) của địa phương. Phóng viên đã có cuộc phỏng vấn ông Phạm Quốc Chính, Giám đốc Sở KH&CN Thái Nguyên về nội dung này. Ngọc Tùng thực hiện.

Ông có thể chia sẻ về những thành tựu nổi bật của ngành KH&CN tỉnh Thái Nguyên trong những năm qua?

Cùng với sự phát triển của nền KH&CN cả nước, ngành KH&CN Thái Nguyên đã có sự lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng. Giai đoạn 2016-2020, Sở KH&CN đã tham mưu cho Bộ KH&CN, UBND tỉnh Thái Nguyên phê duyệt, triển khai thực hiện gần 120 đề tài, dự án KH&CN các cấp, trong đó có 88 đề tài, dự án cấp tỉnh; đồng thời đẩy mạnh hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và thúc đẩy phát triển thị trường, doanh nghiệp (DN) KH&CN. Toàn tỉnh đã có gần 800 sáng kiến, trong đó có gần 400 sáng kiến được công nhận.

Ngoài ra, Sở đã hỗ trợ tích cực cho chương trình áp dụng hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2015 trong các cơ quan quản lý nhà nước từ cấp tỉnh tới cơ sở, kết hợp tăng cường năng lực ứng dụng công nghệ thông tin, góp phần hiện đại hóa nền hành chính của tỉnh.

Đặc biệt, Chương trình hợp tác về nghiên cứu khoa học và chuyển giao tiến bộ KH&CN giữa UBND tỉnh và Đại học Thái Nguyên đã đạt được những kết quả tích cực, với 7 nhiệm vụ được phê duyệt, triển khai hiệu quả; đáng chú ý là đề tài “Nghiên cứu và phát triển bộ sinh phẩm phát hiện SaRS CoV-2 bằng kỹ thuật Realtime PCR”.

Năm 2021, mặc dù chịu ảnh hưởng của dịch bệnh nhưng các hoạt động KH&CN vẫn được quan tâm và đạt nhiều kết quả tích cực. Ngành đã nghiên cứu, tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh thông qua 04 Nghị quyết gồm: Chương trình ứng dụng năng lượng nguyên tử phục vụ phát triển KTXH tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2021 - 2025; Quy định mức hỗ trợ đăng ký bảo hộ tài sản trí tuệ đến năm 2030; phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án xây dựng Trại thực nghiệm của Trung tâm phát triển KH&CN; Quy định mức chi đối với các nhiệm vụ do địa phương thực hiện thuộc Chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa giai đoạn 2021 - 2030 trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.

Những thành tựu này có tác động như thế nào đối với các mục tiêu phát triển KT-XH trên địa bàn tỉnh, thưa ông?

Bằng tinh thần lao động sáng tạo, ngành KH&CN Thái Nguyên đã bám sát mục tiêu phát triển, ghi dấu ấn quan trọng, đóng góp vào sự phát triển KT-XH của tỉnh. Các đề tài, dự án đã góp phần nâng cao chất lượng tăng trưởng và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Tỷ trọng tăng năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh giai đoạn 2016 - 2020 đạt 51,3%, cao hơn mức bình quân giai đoạn 2011 - 2020 (đạt 41,5%).

Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Thanh Hải tặng Bằng khen cho các tập thể có thành tích xuất sắc trong hoạt động KH&CN của tỉnh giai đoạn 2016 - 2020

Nhiều hoạt động KH&CN đã hỗ trợ hoạt động sản xuất như: Hướng dẫn, hỗ trợ DN xây dựng, công bố tiêu chuẩn cơ sở, tiêu chuẩn áp dụng; cung cấp các thông tin liên quan đến việc thực thi hiệp định hàng rào kỹ thuật trong thương mại cho các DN sản xuất, kinh doanh; triển khai thực hiện đề án nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm; kiểm định, hiệu chuẩn các phương tiện đo lường; xác lập và bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ cho một số sản phẩm nổi tiếng của tỉnh...

Các nhiệm vụ KH&CN thuộc lĩnh vực nông, lâm nghiệp đã bám sát định hướng phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới của tỉnh. Trong những năm qua, Sở đã hỗ trợ các địa phương xây dựng và đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ cho 05 sản phẩm đặc sản của địa phương, gồm: 01 Chỉ dẫn địa lý “Tân Cương”; 05 Nhãn hiệu chứng nhận (Lúa nếp vải Phú Lương, Miến Việt Cường - Hóa Thượng, Gà đồi Phú Bình; Chè Phú Lương, Chè Võ Nhai); 19 nhãn hiệu tập thể (Chè Thái Nguyên, Gạo bao thai Định Hóa, Bánh chưng Bờ Đậu, Chè La Bằng, Chè Trại Cài, Chè Vô Tranh, Bưởi Tiên Hội, Chè Tức Tranh, Ổi Linh Nham, Na La Hiên, Chè Đại Từ, Nhãn Phúc Thuận, Bưởi Tân Quang – Sông Công, Tương Úc Kỳ…).

Việc nghiên cứu, ứng dụng khoa học kỹ thuật và chuyển giao công nghệ mới đang được triển khai mạnh mẽ trên toàn quốc. Thái Nguyên tập trung ưu tiên xây dựng và triển khai các dự án này như thế nào, thưa ông?

Thái Nguyên xác định: Phát triển công nghệ cao là điều kiện quan trọng để thúc đẩy KT-XH và bền vững theo hướng hiện đại. Theo đó, Sở KH&CN đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 136/KH-UBND thực hiện Quyết định số 130/QĐ-TTg ngày 27/01/2021 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình quốc gia phát triển công nghệ cao đến năm 2030. Tỉnh đặt mục tiêu sẽ xây dựng và phát triển khoảng 10 DN sản xuất sản phẩm công nghệ cao, cung ứng dịch vụ công nghệ cao thuộc danh mục sản phẩm công nghệ cao được khuyến khích phát triển; Xây dựng phát triển 5 DN ứng dụng công nghệ cao thuộc lĩnh vực nông nghiệp.

Tỉnh tập trung hỗ trợ DN, các tổ chức triển khai các dự án ứng dụng công nghệ cao trên cơ sở kết quả nghiên cứu đã được nghiệm thu, các hợp đồng chuyển giao công nghệ hoặc các thỏa thuận hợp tác. Xây dựng, phát triển hệ sinh thái các DN sản xuất các sản phẩm công nghệ cao, cung ứng dịch vụ công nghệ cao, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu, đáp ứng nhu cầu thị trường logistics, kinh tế số và thương mại điện tử.

Sở cũng chú trọng đẩy mạnh hợp tác quốc tế về công nghệ cao, tạo điều kiện, hỗ trợ các tổ chức khoa học công nghệ, DN hợp tác quốc tế phục vụ nghiên cứu, ứng dụng và phát triển công nghệ cao, đặc biệt là với quốc gia, vùng lãnh thổ, tổ chức nước ngoài có trình độ KH&CN tiên tiến.

Để hỗ trợ, đồng hành với các DN, thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp, sáng tạo và phát triển DN khoa học công nghệ, thời gian tới Sở có chương trình, chính sách cụ thể nào?

Để đồng hành với các DN, thời gian tới Sở KH&CN Thái Nguyên sẽ tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác quản lý nhiệm vụ khoa học công nghệ, tận dụng những thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, tập trung vào công nghệ mới, cốt lõi, tạo cơ sở dữ liệu lớn làm nền tảng cho chuyển đổi số, thúc đẩy xây dựng chính quyền điện tử và đô thị thông minh, qua đó đưa KH&CN trở thành động lực, là giải pháp đột phá cho sự phát triển KT-XH trên địa bàn.

Khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo là một lĩnh vực mới, có tiềm năng để tạo nên những tăng trưởng mang tính đột phá. Sở sẽ tiếp tục tham mưu trình UBND tỉnh ban hành các quy định về hỗ trợ các hoạt động tìm kiếm ý tưởng khởi nghiệp, phát triển các ý tưởng khởi nghiệp, thương mại hóa sản phẩm, quảng bá sản phẩm… Đồng thời hướng dẫn việc hình thành và phát triển DN KH&CN.

Với quyết tâm “Xây dựng Thái Nguyên trở thành một trong những trung tâm kinh tế công nghiệp hiện đại của khu vực trung du, miền núi phía Bắc và Vùng Thủ đô Hà Nội vào năm 2030”, Sở tiếp tục tuyên truyền nhiệm vụ đột phá về ứng dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ; tổ chức thực hiện nhiệm vụ đột phá gắn với DN; Hỗ trợ các DN trên địa bàn tỉnh các nội dung thuộc lĩnh vực tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng; sở hữu trí tuệ; chuyển giao công nghệ… phù hợp với điều kiện của tỉnh.

Trân trọng cảm ơn ông!

Nguồn: Vietnam Business Forum