Phát huy vai trò của khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo

Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 01/11/2012 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về “Phát triển khoa học và công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”, với nhiều giải pháp quyết liệt, đồng bộ, tỉnh Bình Phước từng bước đưa khoa học và công nghệ (KH&CN) trở thành một trong những khâu đột phá chiến lược quan trọng, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững.

Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng KH&CN

Trong điều kiện còn nhiều khó khăn, tỉnh Bình Phước vẫn dành các nguồn lực cho công tác nghiên các lĩnh vực KH&CN. Giai đoạn 2020-2022, Sở KH&CN tỉnh đã phối hợp với các viện, trường, sở, ngành, các đơn vị trong và ngoài tỉnh thực hiện 40 đề tài KH&CN cấp tỉnh (20 đề tài chuyển tiếp, 20 đề tài mới), trong đó đã nghiệm thu 21 đề tài. Các đề tài chú trọng vào việc ứng dụng tiến bộ KH&CN, góp phần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của ngành nông nghiệp, như: Trị bệnh tiêu chết nhanh, chết chậm; đánh giá các dòng điều triển vọng; xây dựng mô hình vườn điều kiểu mẫu thích ứng với biến đổi khí hậu để tăng năng suất; tập trung các biện pháp kỹ thuật đưa năng suất điều đạt từ 2,5 tấn/ha trở lên;…

Bên cạnh đó, các đề tài cũng đã cung cấp cơ sở khoa học cho các cấp, ngành trong việc hoạch định chính sách, chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội, đáp ứng nhu cầu và định hướng phát triển của tỉnh. Cụ thể như: Sở KH&CN đã phối hợp nghiên cứu đánh giá các điều kiện và đề xuất giải pháp phát triển hệ thống logistics; khảo cứu, bảo tồn và phát triển âm nhạc của người S’tiêng. Hiện nay, Sở đang thực hiện nghiên cứu chiến lược marketing địa phương nhằm xây dựng và phát triển Bình Phước trở thành điểm đến hấp dẫn.

Sở đã tham mưu 02 Nghị quyết của HĐND tỉnh (Nghị quyết 12 Quy định chính sách hỗ trợ tổ chức, cá nhân đầu tư, đổi mới thiết bị, công nghệ trên địa bàn tỉnh Bình Phước và Nghị quyết 13 Quy định chính sách hỗ trợ phát triển tài sản trí tuệ và thương hiệu cho các sản phẩm, dịch vụ trên địa bàn tỉnh Bình Phước); xây dựng và duy trì Sàn giao dịch công nghệ và thiết bị; đồng thời tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định số 596/QĐ-UBND ngày 17/04/2023 của UBND tỉnh về việc ban hành quy định về hồ sơ, trình tự, thủ tục, hội đồng thẩm định thực hiện chính sách hỗ trợ tổ chức, cá nhân đầu tư, đổi mới thiết bị, công nghệ trên địa bàn tỉnh Bình Phước.

Khai trương Sàn giao dịch công nghệ và thiết bị tỉnh Bình Phước

Để KH&CN đi sâu, đi sát vào thực tế

 Được sự quan tâm của Bộ KH&CN, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, những năm qua, ngành KH&CN Bình Phước đã có những bước chuyển biến tích cực. Các nhiệm vụ KH&CN từng bước gắn liền với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, góp phần quan trọng trong việc đảm bảo quốc phòng, an ninh, y tế, giáo dục, giao thông, nông nghiệp, công nghiệp,…

Bên cạnh đó, các đề tài trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn tuy không thể hiện hiệu quả ứng dụng ngay trước mắt nhưng đã cung cấp nhiều luận cứ khoa học cho việc hoạch định các kế hoạch, chiến lược và nhiều quyết sách quan trọng cho sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương như: Nghiên cứu biên soạn tài liệu lịch sử tỉnh Bình Phước, lịch sử Trung đoàn BB736 đang được đưa vào chương trình dạy học ở các trường học, nghiên cứu đánh giá các điều kiện và đề xuất giải pháp phát triển hệ thống logistics; khảo cứu, bảo tồn và phát triển âm nhạc của người S’tiêng,...

Đặc biệt, việc ứng dụng chuyển giao kết quả nghiên cứu được quan tâm, giai đoạn từ năm 2015 đến nay có 60 nhiệm vụ KH&CN cơ sở được triển khai thực hiện. Các hoạt động KH&CN đã và đang phát triển theo hướng tăng cường ứng dụng, tạo ra sản phẩm chất lượng, an toàn, sản xuất nông nghiệp thân thiện với môi trường,... từ đó góp phần thúc đẩy hình thành liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, nâng cao chất lượng, giá trị và sức cạnh tranh của sản phẩm. Điển hình như các dự án: Xây dựng mô hình cải tạo đàn dê, hướng tới thương hiệu dê Bình Long; chuyển đổi cây trồng kết hợp ứng dụng công nghệ cao trong canh tác sầu riêng DONA; mô hình trồng bơ sáp cao cấp Mã Dưỡng; xây dựng vùng chuyên canh trồng rau theo hướng hữu cơ an toàn; xây dựng mô hình vườn điều kiểu mẫu thích ứng với biến đổi khí hậu để tăng năng suất,…

Ngoài ra, Sở đã và đang triển khai 13 dự án thuộc Chương trình nông thôn miền núi do Bộ KH&CN hỗ trợ, đầu tư. Các dự án góp phần chuyển giao quy trình, thiết bị công nghệ tiên tiến đến doanh nghiệp và người dân. Việc xây dựng các mô hình và kết quả đạt được đã cho thấy vai trò ứng dụng tiến bộ KH&CN trong phát triển sản xuất với sản phẩm đặc thù vùng, điển hình như: Dự án “Xây dựng mô hình ứng dụng KH&CN sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh và các chế phẩm sinh học Hudavil từ chất thải rắn và bùn hồ sinh học của các nhà máy chế biến tinh bột sắn tại tỉnh Bình Phước”; dự án “Ứng dụng KH&CN trong chăn nuôi bò thịt chất lượng cao tại tỉnh Bình Phước” đang được triển khai thực hiện tại huyện Bù Đốp, dự kiến triển khai đúng tiến độ và kế hoạch đã được phê duyệt.

Các đại biểu tham quan sản phẩm khoa học - công nghệ trưng bày tại Sàn giao dịch công nghệ và thiết bị tỉnh Bình Phước

Đưa KH&CN gần hơn với doanh nghiệp

Đến nay, Sở KH&CN đã hỗ trợ thành lập 7 doanh nghiệp KH&CN. Năm 2022, Sở cũng đã họp Hội đồng đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ KH&CN không sử dụng ngân sách nhà nước đối với dự án: “Nghiên cứu công nghệ thiết kế chế tạo các thiết bị xử lý, chế biến hạt điều” cho Công ty TNHH MTV Thương mại Dịch vụ xuất nhập khẩu cơ khí Gia Bảo. Đây cũng là một tiêu chí để thành lập doanh nghiệp KH&CN theo Nghị định số 13/2019/NĐ-CP ngày 01/2/2019 của Thủ tướng Chính phủ về doanh nghiệp KH&CN.

Ngoài ra, trong 5 năm gần đây, Quỹ phát triển KH&CN tỉnh đã thực hiện cho 3 doanh nghiệp vay với số tiền gần 9 tỷ đồng để thực hiện tiếp nhận chuyển giao, áp dụng kết quả nghiên cứu từ các đề tài khoa học, sáng kiến cải tiến kỹ thuật vào sản xuất, kinh doanh.

Sở cũng đã phối hợp với Hội điều Bình Phước hỗ trợ 9 doanh nghiệp được cấp quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý “Hạt điều Bình Phước” tham gia các hoạt động quảng bá sản phẩm, truy xuất nguồn gốc. Đây là công cụ giúp doanh nghiệp gia tăng giá trị sản phẩm, mở rộng thị trường, tăng khả năng tiếp cận các thị trường khó tính, đảm bảo sự phát triển bền vững,...

Đặc biệt, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, Sở đã tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 12/2021/NQ-HĐND ngày 30/9/2021 của HĐND tỉnh quy định chính sách hỗ trợ tổ chức, cá nhân đầu tư, đổi mới thiết bị, công nghệ trên địa bàn tỉnh. Sở KH&CN tiếp nhận thường xuyên các đề xuất nội dung hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân theo quy định. Thời gian xem xét các đề xuất hỗ trợ thực hiện hai lần trong năm.

Nguyễn Bình (Vietnam Business Forum)