Ngành Công Thương: Tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế

Song hành cùng nền kinh tế tỉnh nhà, ngành Công Thương Bình Phước đã không ngừng lớn mạnh, có nhiều đóng góp quan trọng vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó, ngành triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm thu hút đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng công nghiệp, thương mại, dịch vụ và xuất nhập khẩu. Vietnam Business Forum đã có cuộc phỏng vấn ông Vũ Ngọc Long, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bình Phước.

Ông có thể chia sẻ một số kết quả nổi bật về phát triển hạ tầng cụm công nghiệp (CCN), hạ tầng điện, hạ tầng thương mại của ngành thời gian qua?

Thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh Bình Phước, Sở Công Thương bám sát các quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt, các văn bản quy phạm pháp luật để tham mưu UBND tỉnh phát triển hạ tầng về CCN, điện và thương mại. Cụ thể như sau:

Về phát triển hạ tầng CCN

Sau khi tham mưu UBND tỉnh công bố quy hoạch phát triển 35 CCN trên địa bàn tỉnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 với tổng diện tích là 1.295,17ha (trong đó quy hoạch đến năm 2020 gồm 22 CCN với diện tích 583ha) theo Quyết định số 420/QĐ-UBND ngày 02/3/2018 của UBND tỉnh phê duyệt Quy hoạch phát triển CCN trên địa bàn tỉnh Bình Phước đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030, Sở đã tiến hành thúc đẩy kêu gọi đầu tư kinh doanh cơ sở hạ tầng CCN và thu hút các nhà đầu tư thứ cấp vào CCN. Đến năm 2022, số lượng CCN thành lập trên địa bàn tỉnh là 09 CCN, bao gồm: 01 CCN Hà Mỵ quy mô gần 10ha đã hoàn chỉnh đi vào hoạt động; 08 CCN đang trong giai đoạn hoàn thiện thủ tục đầu tư đưa vào hoạt động.

Trong giai đoạn khó khăn chung của nền kinh tế cả nước, Sở đã tham mưu UBND tỉnh thu hẹp lại số lượng còn 32 CCN để đảm bảo phát huy hiệu quả kinh tế ở từng địa phương có hay không có quy hoạch các khu công nghiệp (KCN). Phát triển hạ tầng CCN giai đoạn 2023 - 2030 tập trung vào thu hút đầu tư hình thành ít nhất 02 CCN chuyên biệt dành cho chế biến điều, gỗ, trái cây (là các ngành hàng đang phát triển mạnh mẽ trên toàn tỉnh).

Về phát triển hạ tầng điện

Hạ tầng điện hiện tại đã cơ bản đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp, các KCN, CCN tập trung và nhu cầu dân sinh trên địa bàn tỉnh; trong quá trình phát triển công nghiệp chưa phát sinh nhu cầu bức xúc về điện tại các KCN, CCN.

Hiện nay, ngành Công Thương đã rà soát, tham mưu UBND tỉnh quy hoạch phát triển điện, năng lượng, năng lượng tái tạo tích hợp vào quy hoạch phát triển chung của toàn tỉnh đến năm 2030 và tầm nhìn 2050, đang trình Chính phủ phê duyệt để có cơ sở triển khai thực hiện, đáp ứng nhu cầu phát triển đang tăng cao của tỉnh và vùng về công nghiệp, thương mại, dịch vụ và dân sinh.

Quy hoạch điện VIII vừa được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành sẽ là cơ sở để ngành Công Thương tiếp tục tham mưu UBND tỉnh phát triển hạ tầng điện, đặc biệt là thu hút đầu tư phát triển các dạng năng lượng mới, năng lượng tái tạo mà tỉnh có lợi thế. Cùng với đó, ngành cùng với các bên có liên quan thúc đẩy tiến độ giải phóng mặt bằng (GPMB) các công trình điện để sớm đầu tư đưa vào vận hành theo kế hoạch.

Thông tin chi tiết và cập nhật chúng tôi sẽ sớm công bố khi Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tỉnh Bình Phước thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Về phát triển hạ tầng thương mại

Cơ sở hạ tầng thương mại, dịch vụ trên địa bàn tỉnh bao gồm: Hệ thống thương mại, thương mại điện tử (TMĐT) và thương mại biên giới tỉnh được quan tâm đầu tư phủ khắp địa bàn tỉnh; tạo sức mua thị trường tăng trưởng ổn định qua từng năm, người dân tiếp cận nhanh ứng dụng mua sắm hàng hóa trực tuyến. Tuy vậy, mạng lưới bán lẻ của tỉnh phân bố không đều, quy mô nhỏ, chưa được đầu tư và tham gia mạnh mẽ từ các thành phần kinh tế, đặc biệt là với các loại hình thương mại hiện đại như trung tâm thương mại, siêu thị; việc thực hiện xã hội hóa trong đầu tư phát triển hạ tầng thương mại còn chậm.

Đứng trước thực trạng này và nhu cầu thúc đẩy phát triển cơ sở hạ tầng thương mại, dịch vụ nhanh chóng đáp ứng tiềm năng phát triển công nghiệp và dân sinh, Sở Công Thương đã tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành Kết luận số 365-KL/TU ngày 25/6/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy; Quyết định số 1707/QĐ-UBND của UBND tỉnh ngày 19/9/2022 phê duyệt Đề án; Kế hoạch số 339/KH-UBND ngày 18/11/2022 triển khai thực hiện Đề án phát triển hệ thống thương mại, TMĐT và thương mại biên giới tỉnh Bình Phước giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030. Sở đã làm việc với UBND cấp huyện để rà soát, lựa chọn nhu cầu phát triển hạ tầng thương mại, TMĐT và thương mại biên giới trong thời gian tới. Trên cơ sở đó, lập danh mục các dự án đầy đủ cơ sở pháp lý, sẵn sàng GPMB, có cơ hội phát triển nhanh, bền vững để tham mưu UBND tỉnh kêu gọi thu hút đầu tư năm 2023 và những năm tiếp theo. Đôn đốc các lực lượng chức năng tại cửa khẩu, Ban Quản lý khu kinh tế, UBND 03 huyện biên giới phối hợp rà soát đề xuất nội dung, các vấn đề phát sinh trong giải quyết những khó khăn, vướng mắc tại cửa khẩu, biên giới, những hạn chế trong hoạt động giao thương, xuất nhập khẩu biên mậu, công tác quản lý cửa khẩu và nhiệm vụ của địa phương trong phát triển thương mại biên giới để tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện. Đồng thời, thúc đẩy nhanh việc ứng dụng của doanh nghiệp (DN) và thay đổi thói quen tiêu dùng truyền thống của người dân nhằm đẩy mạnh phát triển TMĐT; thông qua Cục Quản lý thị trường tỉnh đẩy mạnh quản lý, kiểm tra, xử lý vi phạm kinh doanh hàng hóa trên các website TMĐT, các trang mạng xã hội.

Bí thư Tỉnh ủy Bình Phước - ông Nguyễn Mạnh Cường và các đại biểu cắt băng khai mạc Hội chợ trái cây và hàng nông sản tỉnh Bình Phước

Trước những biến động phức tạp của thị trường, ngành Công Thương đã có những giải pháp ra sao để hỗ trợ, thúc đẩy các hoạt động thương mại, dịch vụ trên địa bàn?

Giải pháp đầu tiên là chúng tôi xác định các nhóm nguyên nhân chính xác để phân nhóm các hoạt động hỗ trợ thúc đẩy thương mại hoặc hoạt động thích ứng với biến động phức tạp của thị trường trong và ngoài nước để giảm thiểu khó khăn cho DN. Theo đó, Sở đặt ưu tiên tăng cường các giải pháp kết nối với các địa phương cả nước, các DN đầu mối, siêu thị và trung tâm thương mại tiêu thụ ngay trong nước; đẩy mạnh các kênh bán hàng trực tuyến trong nước và quốc tế; phát huy tối đa vai trò tuyên truyền, vận động theo Chương trình đưa hàng Việt về nông thôn, người Việt dùng hàng Việt,… bằng mọi cách tốt nhất, ít tốn kém nhất có thể.

Nhóm hàng xuất khẩu (XK) chủ lực lâu nay đang có lợi thế XK như hạt điều, sản phẩm gỗ, viên gỗ nén, sản phẩm công nghiệp hỗ trợ (CNHT),… cần duy trì đơn hàng với giá cạnh tranh hơn. Sở kết nối các ngân hàng thương mại địa phương, thông qua Ngân hàng Nhà nước để thụ hưởng chính sách giảm lãi suất, lãi suất cạnh tranh; tìm giải pháp giảm tối đa chi phí sản xuất; tìm thị trường mới thông qua các kênh tham tán thương mại, Đại sứ quán Việt Nam tại các nước để thêm cơ hội đàm phán ký kết hợp đồng.

Nhóm hàng chưa XK tốt nhưng có lợi thế XK như hạt tiêu, bơ, chuối, sầu riêng,… cần nhanh chóng quy hoạch phát triển vùng trồng đạt chuẩn; hoàn thiện điều kiện cần và đủ để xuất khẩu vào từng quốc gia theo yêu cầu sở tại; giảm giá thành sản xuất bằng mọi cách để cạnh tranh; chú trọng vào hàng hóa mang nhãn sinh thái, organic để gia tăng cơ hội bán hàng vào phân khúc cao cấp này.

Trên cơ sở phân tích các cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, các cam kết của Việt Nam với các nước, sự hỗ trợ của tham tán thương mại, Đại sứ quán Việt Nam tại các nước, sự hỗ trợ của Bộ Công Thương, Sở sẽ liên tục cập nhật cơ hội XK từng sản phẩm, hàng hóa của Bình Phước vào từng thị trường XK tiềm năng. Song song đó, làm rõ từng điều kiện cần và đủ để XK thành công vào mỗi thị trường để DN, hợp tác xã, người dân quan tâm thực hiện.

Ngoài ra, các giải pháp cụ thể, trung hạn cho từng ngành hàng chế biến hạt điều, gỗ, trái cây, thực phẩm và CNHT đã được Sở tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành tại các kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy; quyết định và kế hoạch của UBND tỉnh (đăng tải trên Cổng thông tin ngành Công Thương tỉnh Bình Phước có địa chỉ: https://socongthuongbp.gov.vn).

Đâu là những mục tiêu hàng đầu mà ngành sẽ tập trung phát triển trong thời gian tới cũng như những giải pháp trọng tâm trong năm 2023, thưa ông?

Với những tiềm năng, thế mạnh của tỉnh trong việc phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo, CNHT XK mà Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã xác định trong Tầm nhìn chiến lược trung hạn đến năm 2030 và hàng loạt các kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, quyết định và kế hoạch của UBND tỉnh thì ngành Công Thương tỉnh đã xác định mục tiêu hàng đầu năm 2023 như sau:

Thứ nhất, hoàn tất công tác quy hoạch phát triển ngành, lĩnh vực, sản phẩm; công tác quy hoạch phát triển cơ sở hạ tầng, sử dụng đất có liên quan đến các hoạt động công nghiệp, điện, thương mại, dịch vụ logistics trên địa bàn tỉnh.

Thứ hai, hoàn tất việc sàng lọc các vị trí đầu tư, dự án trọng điểm (các CCN chuyên biệt dành cho ngành điều, gỗ và chế biến trái cây; dự án đầu tư trung tâm thương mại, siêu thị; trung tâm logistics và ICD; các dự án đầu tư vào sản xuất sản phẩm CNHT;…) khi có đủ điều kiện về pháp lý, GPMB, tiện ích phục vụ dự án và xã hội,… sẵn sàng đảm bảo hiệu quả bền vững cho nhà đầu tư.

Thứ ba, xúc tiến kêu gọi thu hút đầu tư trong và ngoài nước đầu tư vào ngành, vào các dự án đã sẵn sàng lựa chọn ưu tiên trong năm 2023. Trên cơ sở đó, rút kinh nghiệm chuẩn bị lộ trình cho các năm tiếp theo.

Trân trọng cảm ơn ông!

Bích Hạnh (Vietnam Business Forum)