Bà Rịa – Vũng Tàu: Sẵn sàng song hành cùng các nhà đầu tư Nhật Bản

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, những năm gần đây, hoạt động hợp tác giữa Nhật Bản và tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã được hai bên thúc đẩy và đạt được nhiều kết quả tích cực. Cũng theo các doanh nghiệp Nhật Bản, ngoài lợi thế cảng biển đạt chuẩn quốc tế, hạ tầng giao thông tốt, chính quyền tỉnh còn luôn tạo điều kiện cho nhà đầu tư Nhật Bản hoạt động. Có thể thấy, ở hiện tại và tương lai, vùng đất này sẽ còn là “bến đỗ” lý tưởng đối với các nhà đầu tư Nhật Bản.

Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và thành phố Izumiotsu ký kết hợp tác tại Nhật Bản năm 2016. Nguồn: Japan Desk Bà Rịa - Vũng Tàu

Tự hào sánh bước

Sau 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (21/9/1973 - 21/9/2023), hợp tác Việt Nam - Nhật Bản đã được nâng lên tầm cao mới và gặt hái nhiều thành tựu trên nhiều lĩnh vực. Hai nước đã xây dựng được các khuôn khổ pháp lý quan trọng cho quan hệ song phương; đồng thời, cũng là thành viên của các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như: Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP). Đây chính là những nền tảng quan trọng thúc đẩy quan hệ đầu tư thương mại giữa hai bên.

Ông Yamada Takio,Trưởng ban tổ chức kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Nhật Bản – Việt Nam của phía Nhật Bản (Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam) đã nhận định, mối quan hệ Nhật Bản – Việt Nam với “tiềm năng vô hạn” đang tiến tới thời kỳ đánh dấu bước phát triển vượt bậc. “Tôi hy vọng kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Nhật Bản – Việt Nam sẽ kiến tạo nền tảng cho quan hệ Nhật Bản – Việt Nam phát triển vượt bậc hơn nữa hướng tới tương lai, vươn tầm khu vực và thế giới với tư cách là những đối tác có vị thế ngang bằng cùng mang lại lợi ích cho nhau” - ông Yamada Takio nói.

Trong hành trình kiến tạo mối quan hệ đó, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu được xem là “bến đỗ” lý tưởng cho các nhà đầu tư Nhật Bản, “đất nước mặt trời mọc” cũng được xác định là một trong những nhà đầu tư chiến lược để tập trung thu hút vốn đầu tư trong thời gian tới.

Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu Nguyễn Văn Thọ (bên phải) nhận quà lưu niệm của Chủ tịch Tập đoàn Kyoei (Nhật Bản). Nguồn: Báo Bà Rịa - Vũng Tàu

Nhiều điểm nhấn ấn tượng

Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 44 dự án FDI đầu tư trong và ngoài khu công nghiệp (KCN) có vốn đầu tư Nhật Bản với tổng vốn đầu tư đăng ký khoảng 3,8 tỷ USD (trong đó có 38 dự án đã đi vào hoạt động và 06 dự án đang xây dựng và triển khai các thủ tục chuẩn bị đầu tư xây dựng), tập trung nhiều nhất tại KCN Phú Mỹ 1 và KCN Phú Mỹ 3, đứng thứ 05 trong các quốc gia có vốn đầu tư lớn tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, tập trung vào các ngành nghề kinh doanh như: Sản xuất thép, kính công nghiệp, hóa chất hiếm, khí công nghiệp, giấy bao bì, ren và gia công ống dầu khí, may mặc, cảng biển,…

Tình hình xuất nhập khẩu với thị trường Nhật Bản cũng có những bước tăng trưởng vượt bậc. Năm 2022, kim ngạch xuất khẩu sang đạt 474,799 triệu USD; kim ngạch nhập khẩu đạt 245,896 triệu USD, với các mặt hàng nhập khẩu. Trong 4 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu đạt 162,6 triệu USD; kim ngạch nhập khẩu đạt 216,2 triệu USD.

Một số tập đoàn của Nhật Bản đã hoạt động đầu tư và đồng hành cùng phát triển với tỉnh trong suốt những năm qua như: Kyoei Steel, Nippon Steel, Sumitomo, Itochu, Mitsubishi, Asahi Glass, Marubeni,… Qua đó, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giải quyết lao động, mở rộng thị trường xuất khẩu, làm tiền đề phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ cũng như tăng cường mối liên hệ với các nhà đầu tư trong nước tại địa phương.

Thời gian qua, Bà Rịa – Vũng Tàu đã bắt đầu triển khai hoạt động xúc tiến đầu tư hiệu quả. Tháng 11/2016, Hội thảo Xúc tiến đầu tư được tổ chức tại Thủ đô Tokyo và Osaka Nhật Bản; tháng 10/2017, Hội thảo Xúc tiến Đầu tư được tổ chức tại thành phố Nagoya, tỉnh Aichi. Mỗi năm, hoạt động tổ chức hội thảo của tỉnh đã thu hút 150 - 200 doanh nghiệp Nhật Bản tham gia.

Ngoài ra, vào năm 2018 và năm 2019, tỉnh tổ chức các chuyến công tác tại Nhật Bản để nghiên cứu và đề xuất khung pháp lý và các tiêu chuẩn cụ thể để xử lý đối với mùi thải phát sinh từ các nhà máy chế biến bột cá; nghiên cứu, học tập kinh nghiệm trong việc phân loại rác thải sinh hoạt tại hộ gia đình của thành phố Nagoya; xúc tiến đầu tư với một số doanh nghiệp Nhật Bản tại thành phố Tokyo.

Trong ngày 11/11/2014, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và chính quyền thành phố Izumiotsu, Nhật Bản đã ký kết Bản ghi nhớ về hợp tác và phát triển kinh tế, cảng biển, sau đó nhiều sự kiện, chương trình đã triển khai. Cụ thể tháng 7/2015, chính quyền thành phố Izumiotsu tổ chức “Hội thảo kinh tế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu” tại thành phố Izumiotsu (có hơn 40 doanh nghiệp tham gia Hội thảo, hầu hết là các doanh nghiệp về cảng biển). Đồng thời, đã thực hiện việc phái cử nhân sự từ chính quyền thành phố Izumiotsu, Nhật Bản đến công tác tại Văn phòng Japan Desk Bà Rịa – Vũng Tàu trong 02 năm từ tháng 4/2017 đến cuối tháng 3/2019. Tháng 05/2023, thành phố Izumiotsu có buổi làm việc với tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đề nghị hợp tác xây dựng chuỗi cung ứng lương thực, thực phẩm với mục tiêu đầu tiên là nhập khẩu cacao, tiếp đến là gạo và các loại trái cây.

Từ năm 2013, Bà Rịa -Vũng Tàu và chính quyền Thành phố Sanjo đã hợp tác thực hiện và hoàn thành 02 dự án gồm: Dự án “Đào tạo nguồn nhân lực và hỗ  trợ thúc đẩy ngành  công nghiệp hỗ trợ về kim loại tại Bà Rịa - Vũng Tàu”  (tổng vốn tài trợ 32.860.000 Yên) và dự án “Phát triển nguồn nhân lực cho các định chế hỗ  trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa Bà Rịa - Vũng  Tàu” (tổng vốn viện trợ 18 triệu Yên). Đến năm 2017, lãnh đạo UBND tỉnh và chính quyền thành phố Sanjo đã chính thức ký kết Bản ghi nhớ về thiết lập quan hệ hợp tác giữa hai địa phương. Hiện hai bên đang phối hợp tiếp tục triển khai “Dự án hỗ trợ kinh doanh Doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) SDGS trong khuôn khổ chương trình phổ cập, kiểm chứng, thương mại hóa dành cho DNNVV thông qua việc giới thiệu sản phẩm Việt Nam được sản xuất bởi Tsubame-Sanjo và thương hiệu Tsubame - Sanjo tại Việt Nam” (gọi tắt là dự án Sanjo).

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu Nguyễn Công Vinh (ở giữa) và các đại biểu cắt băng khánh thành Phòng trưng bày thiết bị, sản phẩm Tsubame Sanjo tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Nguồn: Sở Công Thương tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu

Định hướng “mở đường”

Trong các KCN trên địa bàn tỉnh hiện nay có tổng cộng 40 dự án có vốn đầu tư Nhật Bản còn hiệu lực tính đến ngày 25/7/2023 với tổng vốn đầu tư đăng ký 5.283,7 triệu USD; trong đó có 21 dự án có 100% vốn đầu tư Nhật Bản với vốn đầu tư đăng ký là 1.348,7 triệu USD và có 18 dự án do nhà đầu tư Nhật Bản liên doanh liên kết với các quốc gia/vùng lãnh thổ khác trên thế giới (trong đó có Việt Nam) với vốn đầu tư đăng ký là 3.935 triệu USD.

Trong đó, KCN chuyên sâu Phú Mỹ 3 là dự án trọng điểm của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, thuộc chương trình “Sáng kiến phát triển kinh tế dựa trên tiềm năng và lợi thế của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu – PBEG” do Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) đề xuất. Đây cũng là KCN kiểu mẫu được Chính phủ Việt Nam và Nhật Bản lựa chọn. Thời gian tới, ngoài bám sát định hướng của Ban quản lý KCN, chính quyền đề ra, KCN sẽ còn thu hút một số ngành nghề theo Đề án thành lập KCN chuyên sâu Phú Mỹ 3 đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 2715/QĐ-UBND.

Bên cạnh đó, dự kiến trong năm 2023, tỉnh sẽ tổ chức đấu giá 05 khu đất, trong đó có 02 khu UBND tỉnh đã phê duyệt phương án đấu giá là khu 2,8/3,6ha tại phường Thắng Tam, Vũng Tàu (chợ Du lịch cũ) và khu đất 13,8ha tại Mũi Nghinh Phong; và 03 khu tại huyện Long Điền dự kiến phê duyệt bổ sung sau khi phê duyệt bổ sung kế hoạch sử dụng đất. Cũng như tổ chức 02 đợt hội thảo mở và hướng dẫn sản xuất thử nghiệm (tháng 8 và tháng 10/2023); Báo cáo kết quả sản xuất sản phẩm thương hiệu chung, báo cáo kết quả xây dựng chính sách hỗ trợ DNNVV (tháng 3/2024); Báo cáo kết quả dự án với tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và JICA Việt Nam (tháng 8/2024).

Năm 2023 kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Nhật Bản – Việt Nam là cơ hội để tái khẳng định và phát triển mạnh mẽ quan hệ giữa hai nước, hướng tới tương lai. Đón đầu cơ hội lớn này, Bà Rịa – Vũng Tàu đã và đang chuẩn bị nhiều “hành trang” quan trọng để tiếp tục cùng song hành với các doanh nghiệp, nhà đầu tư Nhật Bản đẩy mạnh các hoạt động phát triển kinh tế cũng như nỗ lực vượt qua thách thức, tận dụng tối đa các cơ hội để phát triển bền vững.

Nguyễn Văn Thọ

Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu

Nguồn: Vietnam Business Forum