Bắc Kạn và giải pháp để phát triển bền vững

Bắc Kạn được tái lập từ năm 1997, là tỉnh miền núi địa hình chia cắt, Bắc Kạn không có những cơ sở hạ tầng thiết yếu cho phát triển kinh tế nhưng với quyết tâm “biến khó khăn thành lợi thế phát triển”, người Bắc Kạn đã chắt chiu từng cơ hội, dấu ấn tăng trưởng dần hiện hữu khi đã có nhiều dự án đầu tư tầm cỡ được triển khai. Đó là những minh chứng cụ thể cho những chuyển biến về môi trường đầu tư của Bắc Kạn. Xung quanh chủ đề này, Phóng viên Tạp chí Vietnam Business Forum đã có cuộc trao đổi với ông Hoàng Ngọc Đường - Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn. Trọng Đạt thực hiện.

Giai đoạn 2006 – 2010, Bắc Kạn đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân hàng năm 11,2%, đây là mức tăng trưởng kinh tế cao hơn mức bình quân của cả nước. Thành tựu này sẽ tạo ra tiền đề như thế nào cho Bắc Kạn trong những năm tới?

Trong điều kiện còn nhiều khó khăn, Bắc Kạn xác định, phải chuyển từ nền kinh tế tự cung tự cấp thành nền kinh tế hàng hoá và chú trọng xây dựng nông thôn mới. Mà để hoàn thành mục tiêu này thì phải dựa trên chính lợi thế tiềm năng của tỉnh. Cho dù địa hình chia cắt, đường sá khó khăn nhưng phải biến những khó khăn thành lợi thế phát triển.

Lợi thế nổi bật của Bắc Kạn là có trên 400.000 ha rừng và đất rừng. Để biến thành sản xuất hàng hoá, Bắc Kạn xác định cần phải đẩy mạnh trồng rừng, trong đó quy hoạch đầu tư vùng rừng sản xuất, đáp ứng nguyên liệu cho sản xuất chế biến lâm nghiệp.

Sau khi trồng rừng, phải biến sản phẩm rừng thành công nghiệp, do đó Bắc Kạn chú trọng thu hút đầu tư vào lĩnh vực chế biến lâm sản. Hiện nay trên địa bàn tỉnh đã đi vào hoạt động nhà máy Nhà máy chế biến gỗ ván thanh, với tổng mức đầu tư 34,5 tỷ đồng, công suất 3.000m3 sản phẩm/năm của Công ty CP Sahabak. Sau đó Sahabak lại tiếp tục khởi công dự án Nhà máy ván ép MDF công suất 108.000m3 ván MDF/năm có tổng mức đầu tư là 1.140 tỷ đồng. Khi nhà máy đi vào hoạt động mỗi năm sử dụng 200.000m3 gỗ nguyên liệu sẽ cơ bản giải quyết nguồn nguyên liệu rừng trồng của nhân dân.

Coi tài nguyên rừng là lợi thế số 1 của tỉnh, xin ông cho biết Bắc Kạn đã có những nỗ lực như thế nào nhằm nâng cao chất lượng rừng nguyên liệu?

Để chủ động rừng nguyên liệu, trong những năm vừa qua, công tác trồng rừng của Bắc Kạn đã trở thành phong trào. Từ năm 2010 về trước mỗi năm tỉnh trồng khoảng trên 5.000 ha, trong 5 năm đã trồng 30.000 ha. Từ 2011 đến 2015 tỉnh đưa ra kế hoạch trồng mới 60.000 ha. Riêng năm 2011 đã trồng 14.544 ha. Kết hợp trồng và chăm sóc, bảo vệ tài nguyên rừng để nâng cao chất lượng rừng nguyên liệu.

Cách làm của Bắc Kạn là huy động các nguồn lực vào công tác trồng rừng, kết hợp cả doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân và người dân. Đặc biệt là người dân bỏ tiền ra trồng rừng. Tạo ra một phong trào thực sự trong công tác trồng phát triển rừng. Làm tốt công tác trồng rừng sẽ là hướng đi bền vững cho Bắc Kạn. Đi cùng đó, hiện nay Bắc Kạn đang thực hiện quy hoạch các nhà máy chế biến gắn với vùng nguyên liệu. Đó chính là những nền tảng cơ bản cho sự phát triển của Bắc Kạn.

Với một tỉnh mới chia tách, còn nhiều khó khăn, bởi vậy, Bắc Kạn sẽ đưa ra những giải pháp như thế nào để các dự án đầu tư thực sự có hiệu quả?

Có thể nói thu hút đầu tư của Bắc Kạn đã trải qua những giai đoạn thăng trầm. Ngày mới tái lập tỉnh, không ai đến với Bắc Kạn, người ta cũng không biết Bắc Kạn có những lợi thế gì. Đã có lúc chúng tôi có tâm lý, miễn có nhà đầu tư đến Bắc Kạn là mừng lắm rồi, chưa có khái niệm phải xem nhà đầu tư này năng lực đến đâu, dự án có hiệu quả thế nào. Cho nên có một số dự án đã thu hút đầu tư nhưng đến khi đi vào hoạt động thì không hiệu quả… Điều đó phần nào ảnh hưởng đến niềm tin của nhân dân vào thu hút đầu tư của tỉnh.

Từ nhận thức đó, đã tạo ra sự dè dặt cho công tác thu hút đầu tư. Nhưng đến nay thì Bắc Kạn đã vượt qua được rào cản đó, môi trường đầu tư cũng đã được cải thiện. Đã có các nhà đầu tư Đài Loan, Hàn Quốc đến tìm hiểu và triển khai dự án…

Để có dự án đầu tư lớn, có hiệu quả ở Bắc Kạn là cả một quá trình. Về phía tỉnh sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư. Đến với Bắc Kạn để thành công ở Bắc Kạn đòi hỏi những nhà đầu tư vừa có tâm vừa có tầm. Cái tầm ở đây là bao gồm cả năng lực về vốn, công nghệ và kinh nghiệm… Còn cái tâm chính là việc đầu tư ở địa bàn đặc biệt khó khăn, ngoài hiệu quả kinh tế còn giúp cho địa phương đi lên.

Trong giai đoạn tới Bắc Kạn sẽ nỗ lực như thế nào trong Cải cách hành chính nhằm tạo ra một bộ máy hành chính vận hành một cách đồng bộ, thưa ông?

Cải cách hành chính là bước đột phá, trong đó có hai vấn đề thiết yếu là cải cách thủ tục hành chính và xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức. Với kinh nghiệm của Bắc Kạn những năm vừa qua, để đáp ứng được nhu cầu phát triển thì cải cách hành chính là rất quan trọng nhưng không dễ làm. Bởi vì, chất lượng đội ngũ cán bộ của Bắc Kạn vừa thiếu những cán bộ có năng lực, công tác đào tạo còn nhiều bất cập. Nhận thức về vấn đề thu hút đầu tư cũng còn nhiều hạn chế. Thậm chí còn có tâm lý coi nhà đầu tư đến đây để xin việc, chứ không phải coi thu hút đầu tư là một vấn đề tạo động lực phát triển. Ngay các nhà đầu tư cũng tạo tâm lý không tốt do không nghiêm túc thực hiện các cam kết. Do vậy mới dẫn tới đâu đó ở cấp cơ sở vẫn còn những cơ quan, đơn vị chưa làm hài lòng nhà đầu tư.

Ở Bắc Kạn không có chuyện gây khó dễ để vòi vĩnh doanh nghiệp. Một số nhà đầu tư gặp vướng mắc chỉ là vấn đề nhận thức và năng lực của cán bộ cơ sở. Còn về phía tỉnh, sẽ tiếp tục cải cách hành chính trong đó đặc biệt coi trọng đến nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, đảm bảo bộ máy hành chính ngày càng chất lượng. Sẽ xây dựng quy chế cụ thể trong việc giải quyết các thủ tục hành chính, xây dựng tiêu chuẩn cụ thể đối với cán bộ chuyên trách về thu hút đầu tư. Quan điểm của tỉnh sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư, coi việc của nhà đầu tư là việc của mình.

Tôi nghĩ rằng, không phải vấn đề môi trường đầu tư không tốt, mà vấn đề là nhà đầu tư lên Bắc Kạn để làm gì, Bắc Kạn có những lợi thế gì để thu hút đầu tư. Bài toán xem xét, lựa chọn nhà đầu tư sẽ đảm bảo thu hút đầu tư bền vững. Thu hút đầu tư cũng phải dựa vào thực tiễn, chứ không thể nóng vội chạy theo phong trào. Trong khó khăn Bắc Kạn phải chắt chiu từng cơ hội. Quan tâm đến các vấn đề an sinh, khuyến khích người dân mở rộng sản xuất chính là cách để Bắc Kạn đảm bảo phát triển một cách bền vững.