Với những hướng đi đúng đắn, huyện Xín Mần đã tạo ra sự thay đổi tích cực về kinh tế - xã hội (KT - XH) và nâng cao đời sống nhân dân. Tuy nhiên, để thúc đẩy kinh tế bứt phá, đưa huyện Xín Mần giảm nghèo nhanh, bền vững, cần có những giải pháp quyết liệt, đồng bộ nhằm khơi thông nội lực, hoàn thiện kết cấu hạ tầng, xây dựng môi trường đầu tư thông thoáng. Đây là chia sẻ của ông Phạm Duy Hiền - Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Xín Mần trong cuộc trò chuyện cùng phóng viên.
Ông có thể giới thiệu đôi nét về những tiềm năng, lợi thế của huyện Xín Mần so với các huyện khác ở vùng cao biên giới tỉnh Hà Giang trong phát triển kinh tế và thu hút đầu tư?
Xín Mần là một huyện nằm ở phía Tây Bắc của tỉnh Hà Giang, có diện tích tự nhiên 58.652,3ha, dân số xấp xỉ 71.000 người, trong đó có 16 dân tộc cùng sinh sống. Huyện có đường biên giới dài trên 31km với Trung Quốc, có cửa khẩu quốc gia Xín Mần thông thương sang cửa khẩu Đô Long (Trung Quốc). Huyện có tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ổn định; là một trong những địa bàn được thụ hưởng nhiều cơ chế chính sách đặc thù của Trung ương và tỉnh, hỗ trợ phát triển KT - XH vùng đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Mặc dù là một huyện nghèo, khó khăn về mọi mặt, tuy nhiên Xín Mần lại có tiềm năng, lợi thế rất lớn để phát triển ngành nông, lâm nghiệp. Điều kiện tự nhiên, khí hậu, đất đai của huyện rất phong phú, thích hợp với nhiều loại cây trồng, vật nuôi khác nhau. Đối với các khu vực có độ cao trung bình dưới 1.000m, phù hợp để sản xuất cây lương thực (lúa, ngô) và chăn nuôi gia súc (trâu, bò dê, lợn), gia cầm. Đối với các khu vực có độ cao trung bình trên 1.000m, phù hợp với trồng cây dược liệu, cây ăn quả (mận, lê, đào,…), rau trái vụ và nuôi cá nước lạnh. Huyện cũng có diện tích rừng lớn với tổng diện tích rừng toàn huyện 30.268,8ha (Rừng tự nhiên phòng hộ 15.541,08ha; rừng trồng phòng hộ 1.530,84ha; rừng sản xuất tự nhiên 10.311,87ha; rừng trồng sản xuất 2.885,01ha), thuận lợi cho đầu tư trồng cây dược liệu dưới tán rừng sản xuất như: thảo quả, sa nhân,…
Hoạt động sản xuất nông nghiệp trên địa bàn đang phát triển đúng định hướng, phù hợp với xu hướng đầu tư phát triển nông nghiệp bền vững, năng suất cao. Xín Mần đẩy mạnh thu hút đầu tư phát triển nông nghiệp theo chuỗi giá trị bền vững có sự liên kết giữa doanh nghiệp (DN) và người dân, tập trung vào các cây con thế mạnh của địa phương gắn với hiện đại hóa và chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp. Đến nay, huyện đã hình thành và phát triển 29 mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp như mô hình trồng củ cải xuất khẩu, trồng rau hữu cơ, nuôi cá nước lạnh,…
Bên cạnh đó, Xín Mần sở hữu nhiều tiềm năng lớn trong phát triển du lịch. Với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, có nhiều danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử (trong đó có 10 di tích, danh lam thắng cảnh đã được công nhận như: Thác Tiên đèo Gió, Bãi đá cổ Nấm Dẩn, hang Thiên Thủy,…); sự đa dạng về bản sắc văn hóa truyền thống của 16 dân tộc cùng sinh sống; các làng văn hóa du lịch tiêu biểu như Nà Ràng, Quảng Hạ,… đã và đang mở ra cơ hội xây dựng các tour, tuyến du lịch theo hướng du lịch cộng đồng và du lịch khám phá.
Nhằm khai thác hiệu quả tiềm năng này, Xín Mần tập trung chỉ đạo các ngành chức năng trong huyện, cùng với sự hỗ trợ của tỉnh tiến hành rà soát, bổ sung lại quy hoạch tổng thể về du lịch; tăng cường công tác xúc tiến, quảng bá du lịch, áp dụng các cơ chế linh hoạt, tạo mọi điều kiện tốt nhất để thu hút đầu tư. Tiếp tục đẩy mạnh đầu tư, cải thiện hệ thống cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật, phát triển đa dạng sản phẩm du lịch theo hướng đồng bộ, đáp ứng được nhu cầu về phát triển du lịch.
Đặc biệt, mới đây tuyến vận tải hành khách và hàng hóa đường bộ quốc tế Việt - Trung qua cặp cửa khẩu Xín Mần - Đô Long đã được khai thông. Điều này giúp mở rộng quan hệ hợp tác, thúc đẩy hoạt động thương mại, du lịch giữa hai nước; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các DN của hai bên tham gia hoạt động vận tải hàng hóa và hành khách.
Đây là những tiềm năng lớn để các DN, nhà đầu tư nghiên cứu, triển khai đầu tư các dự án trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp và du lịch, góp phần tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân.
Chủ tịch UBND huyện Xín Mần Phạm Duy Hiền (ở giữa) và lãnh đạo Phòng Nông nghiệp thăm mô hình trồng củ cải xuất khẩu ở xã Xín Mần
Đặc điểm địa hình đồi núi cao hiểm trở, chia cắt, gây khó khăn cho giao thông và kết nối vùng là một trong những rào cản lớn cho sự phát triển KT - XH của địa phương. Vậy vấn đề phát triển kết cấu hạ tầng, nhất là hệ thống hạ tầng giao thông đã được huyện Xín Mần quan tâm như thế nào?
Nhận thức được tầm quan trọng của kết cấu hạ tầng giao thông, nhiệm kỳ 2020 - 2025, Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Huyện ủy Xín Mần lựa chọn xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông nông thôn làm khâu đột phá và chỉ đạo các ngành, xã, thị trấn thực hiện quyết liệt. Trên cơ sở đó, huyện Xín Mần đã tận dụng hiệu quả các nguồn vốn hỗ trợ và phát huy sức mạnh đoàn kết từ nhân dân để đầu tư, nâng cấp, sửa chữa cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất và phát triển kinh tế, văn hóa xã hội. Các tuyến đường giao thông từ trung tâm huyện đến trung tâm các xã, đường liên xã, đường đến trung tâm thôn bản, nhất là thôn biên giới được triển khai đầu tư. Hiện nay, 100% xã, thị trấn có đường nhựa và đường bê tông; 100% thôn có đường cho xe cơ giới.
Cùng với việc quan tâm đầu tư, mở rộng các tuyến đường liên xã, huyện Xín Mần tích cực rà soát, bổ sung quy hoạch mạng lưới giao thông, hạ tầng kỹ thuật, ưu tiên quy hoạch các tuyến đường tỉnh, huyện, kết nối giữa các khu vực trong huyện và các huyện lân cận. Tuy nhiên, mạng lưới giao thông của Xín Mần vẫn còn nhiều bất cập, chưa phù hợp với vị trí là huyện trung tâm khu vực miền Tây của tỉnh. Các trục giao thông chính như ĐT 177, ĐT 178,… chưa được đầu tư nâng cấp hoàn thiện, có nhiều cua gấp và độ dốc lớn, một số đoạn tuyến đã xuống cấp do thiếu nguồn lực để duy tu sửa chữa.
Do vậy, huyện mong muốn Trung ương và tỉnh tiếp tục quan tâm dành nguồn lực đầu tư, nâng cấp mở rộng các trục giao thông có tác động lan tỏa, tăng cường liên kết vùng để gia tăng khả năng kết nối, giao thương, vận chuyển hàng hóa, giảm chi phí logistics với các huyện trong và ngoài tỉnh nhằm thu hút đầu tư và phát triển KT- XH.
Hiện nay, nhiều địa phương xác định thu hút đầu tư là chìa khóa để phát huy thế mạnh, thúc đẩy phát triển KT - XH nhanh, bền vững. Quan điểm của huyện Xín Mần về vấn đề này ra sao? Huyện đã triển khai những giải pháp trọng tâm nào nhằm cải thiện môi trường kinh doanh?
Thu hút đầu tư đối với các địa phương nói chung và đối với huyện nghèo như Xín Mần nói riêng luôn là nhân tố rất quan trọng nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới. Để thu hút đầu tư hiệu quả, huyện tăng cường tìm kiếm các DN, nhà đầu tư có uy tín và kinh nghiệm. Chủ động giới thiệu thực chất khả năng, tiềm năng về đất đai cũng như điều kiện khí hậu của huyện; trao đổi thông tin về hệ thống giao thông, trình độ dân trí, đất đai trong quá trình nhà đầu tư đến tìm hiểu.
Trên tinh thần “mời gọi DN đã khó, giữ chân DN còn khó hơn”, huyện đẩy mạnh thực hiện cải cách thủ tục hành chính, giải quyết hồ sơ trực tuyến qua dịch vụ hành chính công và bộ phận tiếp nhận và trả kết quả (một cửa) nhằm tối ưu hóa các quy trình hành chính, giúp DN tiết kiệm thời gian và chi phí.
Cùng với đó, bám sát phương án phát triển huyện Xín Mần giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2050, tiến hành rà soát hoàn thiện quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030, kế hoạch sử dụng đất hàng năm cũng như các đồ án quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết trung tâm các xã, thị trấn và các quy hoạch phân khu để có cơ sở thu hút và triển khai các dự án đầu tư theo quy hoạch.
Huyện luôn tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư trong công tác giải phóng mặt bằng để thực hiện dự án đầu tư, đảm bảo hài hòa quyền lợi giữa người dân và DN. Hỗ trợ DN đào tạo, tuyển dụng nguồn nhân lực tại chỗ phục vụ cho chính các dự án đầu tư, nhất là dự án liên kết, có sự tham gia của người dân. Duy trì tốt gặp gỡ, đối thoại với DN và người dân nhằm tháo gỡ kịp thời các vướng mắc trong triển khai dự án đầu tư,… tạo điều kiện thuận lợi để các DN yên tâm đầu tư lâu dài, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.
Trân trọng cảm ơn ông!
Nguyễn Bách (Vietnam Business Forum)
01/07/2023 đến ngày 15/9/2024
VCCI