Cần Thơ: Hai thập niên thu hút đầu tư và phát triển doanh nghiệp

Đưa TP.Cần Thơ bứt phá mạnh mẽ, phát huy vai trò đô thị trung tâm Vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có phần đóng góp to lớn của doanh nghiệp (DN). Do vậy, việc quan tâm thu hút đầu tư, phát triển DN luôn được thành phố ưu tiên hàng đầu. Đó là chia sẻ của ông Trần Việt Trường - Chủ tịch UBND TP.Cần Thơ về quyết tâm của chính quyền và DN Cần Thơ trên hành trình hiện thực hóa “khát vọng vươn xa”.

Cần Thơ trở thành thành phố trực thuộc Trung ương (TW) không chỉ thắp sáng khát vọng bứt phá mà còn tạo cơ hội đẩy mạnh thu hút đầu tư, phát triển DN. Ông chia sẻ thế nào về cơ hội này và chặng đường hai thập niên nỗ lực vì DN của thành phố?

Trải qua 20 năm từ khi trở thành thành phố trực thuộc TW, tầm nhìn chiến lược đưa Cần Thơ trở thành đô thị loại I văn minh, hiện đại, hạt nhân, có vai trò trung tâm động lực phát triển Vùng ĐBSCL luôn được thể hiện xuyên suốt trong các chủ trương, quyết sách của TW và thành phố. Sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 45-NQ/TW ngày 17/02/2005 về xây dựng và phát triển TP.Cần Thơ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đã tạo nền tảng để Cần Thơ phát triển thành “thành phố đồng bằng cấp quốc gia văn minh, hiện đại, xanh, sạch, đẹp, xứng đáng là thành phố cửa ngõ của cả vùng hạ lưu sông Mê Kông; là trung tâm công nghiệp, trung tâm thương mại - dịch vụ, du lịch, trung tâm giáo dục - đào tạo và khoa học - công nghệ, trung tâm y tế và văn hóa, đầu mối quan trọng về giao thông vận tải nội vùng và liên vận quốc tế,...”.

Năm 2009, Cần Thơ đã hoàn thành mục tiêu đầu tiên khi được công nhận đô thị loại I trực thuộc TW. Diện mạo thành phố thay đổi đáng kể. Các công trình dịch vụ phức hợp, hệ thống hạ tầng phục vụ cộng đồng phát huy hiệu quả, góp phần đưa thành phố được vinh danh “Cảnh quan đô thị châu Á 2016”. Hạ tầng giao thông đường bộ, thủy nội địa, hàng hải, hàng không,... đã kết nối lan tỏa, tạo động lực mới cho phát triển thành phố và cả Vùng ĐBSCL.

Năm 2020, tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 45-NQ/TW của Bộ Chính trị đã đánh giá: Cần Thơ tạo được dấu ấn phát triển tự hào, trở thành động lực tăng trưởng và từng bước khẳng định vai trò trung tâm vùng về công nghiệp và dịch vụ; hướng tới là đô thị hạt nhân Vùng ĐBSCL và là một trong 6 đô thị trọng điểm thực hiện Đề án phát triển các đô thị Việt Nam ứng phó với biến đổi khí hậu.

Trong 20 năm qua, TP.Cần Thơ từng bước cải thiện quy mô nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao sức cạnh tranh. Nhờ đó, diện mạo thành phố thay đổi theo hướng khang trang, văn minh, hiện đại. Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) luôn tăng trưởng khá so với cả nước. GRDP giai đoạn 2004 - 2010 tăng bình quân 15,18%/năm; giai đoạn 2011 - 2023 tăng bình quân 5,64%/năm, trong đó GRDP năm 2022 tăng 12,38% so với năm 2021 và năm 2023 ước tăng 6,55% so với năm 2022. Theo đó, GRDP ước đến cuối năm 2023 (giá hiện hành) đạt 119.271 tỷ đồng, gấp 10,2 lần năm 2004 và 3,8 lần năm 2010.

Hàng năm, Cần Thơ đóng góp khoảng 1,2% GDP cả nước và 9,5% GRDP Vùng ĐBSCL. GRDP/người ước đến cuối năm 2023 đạt 94,74 triệu đồng, gấp 9,2 lần năm 2004.

Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng phát triển công nghiệp, thương mại và dịch vụ; đẩy mạnh ứng dụng khoa học và công nghệ, nâng cao giá trị gia tăng, chất lượng và hiệu quả. Tỷ trọng công nghiệp - xây dựng - dịch vụ (cả thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm) tăng từ 79,24% năm 2004 lên 84,17% năm 2010 và ước đạt 90,47% năm 2023.

Bằng nhiều giải pháp thiết thực trong thu hút đầu tư và phát triển DN, giai đoạn 2004 - 2023, Cần Thơ đã cấp mới đăng ký ước đạt 22.445 DN với tổng vốn 153.012 tỷ đồng. Riêng năm 2023, ước cấp mới đăng ký 1.750 DN với tổng vốn 12.500 tỷ đồng, gấp 4,7 lần về số lượng và gần 2 lần về vốn so với năm 2004; Hiện có trên 10.800 DN và hơn 2.000 chi nhánh, văn phòng đại diện đang hoạt động trên địa bàn.

Thu hút đầu tư cũng tăng cả về số lượng lẫn chất lượng. Cụ thể, giai đoạn 2014 - 2023 đã thu hút 84 dự án đầu tư trực tiếp trong nước với tổng vốn đăng ký 81.198 tỷ đồng; lũy kế đến nay có 97 dự án đang thực hiện. 20 năm qua, Cần Thơ cũng thu hút 124 dự án FDI với tổng vốn đăng ký 2.705 triệu USD; lũy kế đến nay có 83 dự án đang hoạt động với tổng vốn đăng ký 2.266 triệu USD.

Thủ tướng Chính phủ dự lễ ký kết triển khai chuỗi dự án khí điện Lô B - Ô Môn (Cần Thơ)

Với những cơ chế, chính sách đặc thù của TW và thành phố, đặc biệt tới đây khi Quy hoạch TP.Cần Thơ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Chính phủ phê duyệt sẽ tạo động lực đẩy mạnh thu hút đầu tư, phát triển DN ra sao?

TP.Cần Thơ được Quốc hội phê duyệt Nghị quyết số 45/2022/QH15 thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù về: Quản lý tài chính, ngân sách nhà nước; phân cấp quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai, quy hoạch;... nhất là chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đối với dự án nạo vét kết hợp thu hồi sản phẩm luồng hàng hải Định An - Cần Thơ; Trung tâm liên kết, sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp Vùng ĐBSCL tạo lợi thế thu hút đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp, sản xuất chế biến và logistics.

Nhằm cụ thể hóa Nghị quyết 45/2022/QH15, thành phố đã ban hành Kế hoạch 34/KH-UBND ngày 18/02/2022 để thực hiện. Thành phố cũng đẩy mạnh hoàn thiện, phê duyệt và triển khai Quy hoạch TP.Cần Thơ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 cùng nhiều quy hoạch quan trọng khác như: Điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thành phố, kế hoạch sử dụng đất thành phố giai đoạn 2021 - 2025,... Đây là những căn cứ quan trọng định hướng phát triển, cũng là cơ sở xác định các ngành, lĩnh vực ưu tiên mời gọi đầu tư trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, thành phố đã ban hành Quyết định số 3538/QĐ-UBND ngày 25/11/2021 phê duyệt Danh mục dự án thu hút đầu tư tại TP.Cần Thơ, giai đoạn 2021 - 2025 (đợt 1); đồng thời chỉ đạo các sở, ngành tiếp tục rà soát điều chỉnh, bổ sung, cập nhật danh mục; phân loại dự án, tổng hợp đầy đủ cơ sở pháp lý để trình HĐND thành phố phê duyệt danh mục dự án cần thu hồi đất,… làm cơ sở để lựa chọn nhà đầu tư (NĐT). Thành phố đã trực tiếp làm việc và hỗ trợ tối đa các vấn đề thuộc thẩm quyền để mời gọi đầu tư các tập đoàn lớn, đầu tàu vào những dự án trọng điểm.

Ngoài ra, thành phố đã kiện toàn Ban Chỉ đạo hỗ trợ xúc tiến DN đầu tư, trong đó tập trung triển khai nhiệm vụ nghiên cứu, đánh giá tiềm năng, thị trường, xu hướng, đối tác đầu tư; hỗ trợ cung cấp thông tin cho các NĐT tiềm năng nghiên cứu, đề xuất đầu tư trên địa bàn, tăng cường vai trò đầu mối trong thực hiện các thủ tục đầu tư, cắt giảm tối đa thời gian thực hiện thủ tục hành chính về đầu tư, đất đai, xây dựng,…

Với nỗ lực đẩy mạnh hoàn thiện các cơ chế, chính sách và cụ thể hóa các quy hoạch, kế hoạch trong thời gian sớm nhất sẽ góp phần kiến tạo thành công một môi trường đầu tư - kinh doanh mới năng động, hấp dẫn trên địa bàn thành phố.

Cần Thơ đang ngày càng nâng cao hiệu quả điều hành - quản trị địa phương, đặc biệt Chỉ số PCI nhiều năm liền luôn trong Top 20. Ông có thể cho biết thành phố sẽ phát huy kết quả đạt được ra sao?

Nhiều năm liền, Chỉ số PCI của Cần Thơ luôn nằm trong nhóm 20 địa phương đứng đầu cả nước. Qua 16 kỳ công bố, qua từng năm có biến động tăng, giảm điểm nhưng Cần Thơ vẫn nằm trong top những tỉnh, thành có chất lượng điều hành Khá và Tốt.

Trong thời gian tới, Cần Thơ tiếp tục xác định đẩy mạnh cải cách hành chính (CCHC), cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt và không ngừng đổi mới nội dung, hình thức thực hiện. Thành phố sẽ tập trung đẩy mạnh CCHC gắn với đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đề cao trách nhiệm người đứng đầu trong việc thực hiện nhiệm vụ nâng cao các chỉ số điều hành - quản trị.

Thành phố cũng tiếp tục thực hiện đa dạng các giải pháp, hoạt động tháo gỡ các điểm nghẽn về môi trường đầu tư - kinh doanh như: Tổ chức đối thoại giữa chính quyền và DN nhằm cung cấp thông tin kịp thời và lắng nghe đầy đủ các ý kiến đóng góp, những khó khăn, vướng mắc trong sản xuất - kinh doanh; triển khai đồng bộ, kịp thời các chính sách hỗ trợ theo quy định; đổi mới và nâng cao hiệu quả xúc tiến đầu tư, thương mại.

Song song với Chỉ số PCI, thành phố sẽ thực hiện cải thiện đồng bộ các chỉ số đánh giá khác như: SIPAS, PAPI, PAR INDEX bởi mỗi chỉ số là một khía cạnh, một thước đo mang tính đa chiều giúp cho quá trình triển khai, thực thi công vụ và phục vụ của chính quyền hiệu lực, hiệu quả hơn.

Nhân kỷ niệm 20 năm Cần Thơ trở thành thành phố trực thuộc TW và Hội nghị xúc tiến đầu tư Cần Thơ năm 2023 sắp diễn ra, ông có cam kết gì với doanh nghiệp, NĐT?

Hội nghị xúc tiến đầu tư Cần Thơ năm 2023 là cơ hội để các DN, NĐT hiểu rõ hơn tiềm năng, lợi thế cũng như quyết tâm bứt phá vươn lên của thành phố. Thành phố mời gọi, đón tiếp NĐT bằng những chính sách xúc tiến đồng bộ và chính quyền luôn sát cánh trong suốt quá trình hoạt động để đảm bảo dự án phát huy hiệu quả cao nhất cho NĐT và vì sự phát triển của Cần Thơ. Tôi tin tưởng rằng, bằng quyết tâm của cả hệ thống chính trị, thành phố sẽ tạo niềm tin mạnh mẽ và NĐT hoàn toàn yên tâm khi chọn thủ phủ vùng đất Chín Rồng làm điểm đến trong đầu tư, phát triển sản xuất kinh doanh.

Trân trọng cảm ơn ông!

Ngô Khuyến (Vietnam Business Forum)