Khơi thông nguồn lực, đưa Bình Phước phát triển nhanh và bền vững

Để khai thác các tiềm năng, lợi thế sau khi Điều chỉnh Quy hoạch tỉnh Bình Phước thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Kế hoạch triển khai Quy hoạch được phê duyệt, Bình Phước đang tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính (CCHC) gắn với chuyển đổi số, tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn trong thu hút đầu tư và cải thiện môi trường kinh doanh. Từ đó, huy động nguồn lực đưa kinh tế tăng tốc, bứt phá trong những năm tới. Phóng viên đã có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Đức Thành - Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh xung quanh vấn đề này.

Ông có thể cho biết tỉnh Bình Phước đang nỗ lực đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công bằng các nhiệm vụ, giải pháp nào?

Xác định đẩy nhanh vốn đầu tư công có ý nghĩa hết sức quan trọng để hoàn thành tốt mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội đề ra, ngay từ đầu năm 2024, UBND tỉnh đã phát động phong trào thi đua “Đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công trên địa bàn tỉnh”. Quyết tâm, nỗ lực to lớn nhưng việc phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công vẫn còn hạn chế: Trong 5 tháng đầu năm 2024 mới đạt 18,8%, thấp hơn mức bình quân cả nước (22,34%) và 5,6 điểm % so với cùng kỳ năm 2023. Nguyên nhân chính do thị trường bất động sản trầm lắng, công tác tổ chức thực hiện còn hạn chế, chưa tập trung xử lý dứt điểm khó khăn, vướng mắc phát sinh; công tác giải phóng mặt bằng còn chậm; phân bổ vốn còn thiếu tập trung; một số ban quản lý dự án, chủ đầu tư, nhà thầu còn yếu kém về năng lực;…

Để tiếp tục thúc đẩy quá trình này, ngày 06/6/2024, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 05/CT-UBND về đẩy mạnh thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 với các nội dung: Yêu cầu Bí thư Huyện ủy, Thị ủy, Thành ủy; Thủ trưởng các sở, ban, ngành, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh và chủ đầu tư đề cao trách nhiệm, tập trung chỉ đạo, lãnh đạo, điều hành triển khai quyết liệt hơn nữa, đồng bộ kịp thời, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra.

UBND tỉnh đã thành lập Tổ công tác nhằm rà soát, tổng hợp các khó khăn vướng mắc để kịp thời xử lý đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công; đặc biệt tỉnh kiên quyết điều chuyển đối với những cán bộ sợ sai, sợ trách nhiệm, gây ách tắc trong thực hiện nhiệm vụ;...

Với quyết tâm, nỗ lực cao nhất, Bình Phước phấn đấu giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 đạt trên 95% chỉ tiêu Chính phủ giao và Nghị quyết của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh nhằm đẩy mạnh phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, chú trọng đầu tư các vùng động lực,... tạo điều kiện thu hút đầu tư, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Đánh giá của ông về tình hình thu hút đầu tư trực tiếp trên địa bàn tỉnh những năm gần đây?

Trong 3 năm 2021 - 2023, thu hút đầu tư của Bình Phước có nhiều khởi sắc, đặc biệt là thu hút đầu tư FDI với 146 dự án, tổng vốn đăng ký đạt 1,5 tỷ USD.

Riêng năm 2023, Bình Phước đã thu hút được 48 dự án với tổng số vốn cấp mới và tăng thêm là 824 triệu USD, tăng 32,4% về số dự án và gấp 5,3 lần về số vốn so với năm 2022, đạt 275% so với kế hoạch đề ra. Lũy kế đến hết năm 2023, số dự án FDI trên địa bàn tỉnh là 410 dự án, với vốn đầu tư là 4,245 tỷ USD.

Lãnh đạo các bộ, ngành và tỉnh Bình Phước thăm và làm việc tại doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh 

Trong số 410 dự án FDI tỉnh thu hút, đáng chú ý có 2 dự án có quy mô lớn, gồm: Dự án chế biến bảo quản thịt và các sản phẩm từ thịt, quy mô 170.400 tấn/năm, tổng vốn đầu tư 110 triệu USD của Công ty TNHH CPV FOOD, đã đi vào hoạt động hiệu quả, cung cấp sản phẩm thịt gà chất lượng cao, an toàn thực phẩm trong nước và xuất khẩu; Dự án nhà máy sản xuất lốp xe của Công ty TNHH Haohua (Việt Nam), quy mô 14,4 triệu bộ lốp xe/năm, tổng vốn đầu tư 500 triệu USD, đang trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư, dự kiến đi vào hoạt động từ quý IV/2025, góp phần tiêu thụ và nâng cao giá trị sản phẩm mủ cao su trên địa bàn.

Năm 2024, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh xúc tiến, mời gọi đầu tư tại các diễn đàn, hội nghị kinh tế trong và nước ngoài. Tuy nhiên do nhiều yếu tố chủ quan và khách quan, thu hút đầu tư đạt kết quả chưa cao: 6 tháng đầu năm đạt 82,5 triệu USD vốn FDI (gồm 11 dự án), bằng 20,6% kế hoạch năm.

Với quyết tâm lấy lại đà tăng trưởng kinh tế và thu hút đầu tư, việc sớm hoàn thành việc điều chỉnh và triển khai Quy hoạch tỉnh Bình Phước thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến

năm 2050 là cơ sở để thu hút đầu tư nước ngoài vào các dự án trọng điểm và những lĩnh vực có lợi thế cạnh tranh vượt trội.

Quy hoạch tỉnh Bình Phước thời kỳ 2021 - 2030 tầm nhìn đến năm 2025 đã nhận diện rõ các tiềm năng, lợi thế, định hướng phát triển, xu hướng dịch chuyển đầu tư toàn cầu,… đang mở ra cơ hội, lĩnh vực, địa bàn nào cần ưu tiên, đẩy mạnh thu hút đầu tư phát triển trong thời gian tới?

Nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, giao thông thuận lợi, diện tích đất đai rộng nhất Nam Bộ (với 6.873,56km2), nguồn nhân lực dồi dào, Bình Phước đang sở hữu tiềm năng, lợi thế khác biệt và cơ hội đầu tư nổi trội.

Theo quy hoạch, đến năm 2030, Bình Phước trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại, hiệu quả và bền vững. Để đạt mục tiêu này, Bình Phước đang tăng cường xây dựng các tuyến giao thông huyết mạch như quốc lộ 13, 14, ĐT741 kết nối liên vùng Đông Nam bộ - Tây Nam bộ với các tỉnh Tây Nguyên, Bình Dương, Tây Ninh, TP.Hồ Chí Minh, Campuchia qua Cửa khẩu quốc tế Hoa Lư. Tỉnh đang hoàn thiện thủ tục khởi công các dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước);...

Về phương hướng chung, Bình Phước sẽ phát triển công nghiệp nhanh và bền vững theo hướng ưu tiên các ngành có giá trị gia tăng cao như: Chế biến, chế tạo, công nghiệp hỗ trợ, năng lượng tái tạo, vật liệu xây dựng, công nghệ thông tin,… chú trọng nâng cao trình độ công nghệ; mở rộng và phát triển mới các khu, cụm công nghiệp.

Về công nghiệp, tỉnh ưu tiên thu hút dự án về công nghiệp chế biến sâu theo hướng cụm ngành; phát triển 03 nhóm ngành chủ lực gồm chế biến điều, cao su - gỗ và thực phẩm. Các dự án công nghiệp chế tạo cũng được chú trọng; công nghiệp hỗ trợ được xúc tiến nhằm hình thành một số cơ sở sản xuất đủ lớn, có khả năng đào tạo, nghiên cứu, có năng lực dẫn dắt, hỗ trợ phát triển các ngành kinh tế. Bên cạnh đó là thu hút các dự án công nghiệp năng lượng tái tạo; vật liệu xây dựng,…

Bình Phước cũng tập trung phát triển nông nghiệp theo hướng cụm ngành, chuỗi giá trị trên cơ sở phát huy lợi thế so sánh, đẩy mạnh ứng dụng khoa học và công nghệ. Phát triển ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP. Hình thành các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung với quy mô lớn, hướng vào các sản phẩm có giá trị kinh tế cao, lợi thế cạnh tranh như: Cao su, điều, hồ tiêu, cây ăn trái. Phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới,...

Thương mại - dịch vụ tập trung vào các lĩnh vực phân phối, bán lẻ, vận tải, logistics. Thu hút đầu tư để phát triển kết cấu hạ tầng thương mại, dịch vụ như: Trung tâm thương mại, siêu thị, cửa hàng tiện lợi, chợ đầu mối, chợ nông thôn. Tập trung phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của Khu kinh tế cửa khẩu Hoa Lư. Tích cực thúc đẩy thương mại thị trường trong nước, thương mại điện tử, tăng cường hoạt động xuất nhập khẩu và thương mại biên giới.

Về du lịch, xây dựng các sản phẩm du lịch hấp dẫn, đặc sắc; tập trung thu hút các doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực du lịch, nhất là nhà đầu tư về hạ tầng và vận hành các cơ sở du lịch; xây dựng khách sạn 4-5 sao, sân golf; xây dựng và phát triển các tuyến du lịch nội địa và quốc tế, nhất là tuyến du lịch kết nối với Campuchia, Lào, Thái Lan.

Bình Phước tiếp tục thực hiện phương châm nền tảng “4 tốt” (hạ tầng tốt, nhân lực tốt, chính sách tốt và dịch vụ công tốt),… để trở thành “thủ phủ” mới của dòng vốn FDI.

Để thúc đẩy doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, tỉnh đã quan tâm, ban hành nhiều cơ chế, chính sách, nổi bật là Kế hoạch số 366/KH-UBND ngày 14/12/2023 về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa và thực hiện Chương trình hành động nâng cao Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2024. Ông có thể cho biết rõ hơn vấn đề này?

Giai đoạn 2021 - 2025, Bình Phước phấn đấu thu hút đầu tư từ khu vực kinh tế tư nhân và vốn đầu tư FDI khoảng 170.000 tỷ đồng; trong đó, huy động từ khu vực kinh tế tư nhân (kể cả xã hội hóa và đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) là 120.000 tỷ đồng. Tỉnh đặt mục tiêu năm 2024 thành lập mới 1.100 doanh nghiệp; số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động tăng ít nhất 10% so với năm 2023.

Để thực hiện các mục tiêu trên, tỉnh đang triển khai nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và đặc biệt tích cực hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Cụ thể, doanh nghiệp nhỏ và vừa được hỗ trợ tối đa 50% giá trị hợp đồng tư vấn xác lập quyền sở hữu trí tuệ; tư vấn quản lý và phát triển các sản phẩm, dịch vụ được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ của doanh nghiệp (không quá 100 triệu đồng/hợp đồng/năm); được hỗ trợ tối đa 50% giá trị hợp đồng tư vấn tìm kiếm, lựa chọn, giải mã và chuyển giao công nghệ phù hợp với doanh nghiệp (không quá 100 triệu đồng/hợp đồng/năm); được hỗ trợ 100% chi phí sử dụng trang thiết bị tại cơ sở kỹ thuật, cơ sở ươm tạo, khu làm việc chung (không quá 20 triệu đồng/năm); hỗ trợ tối đa 50% chi phí thuê mặt bằng tại các cơ sở ươm tạo, khu làm việc chung (không quá 5 triệu đồng/tháng),…

Các chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư thường xuyên được rà soát, cập nhật, điều chỉnh, bổ sung phù hợp với tình hình thực tế. Ngoài ra, để hỗ trợ các doanh nghiệp cũng như thu hút đầu tư, nhất là đầu tư tư nhân, Bình Phước ưu tiên thực hiện hiệu quả các chương trình đột phá quan trọng về cải cách thủ tục hành chính, xây dựng kết cấu hạ tầng và phát triển nguồn nhân lực. Hàng năm, tỉnh tổ chức Hội nghị đánh giá các chỉ số cải cách hành chính của tỉnh như PCI, Par Index, PAPI,… để có các giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh thuận lợi.  Đồng thời, duy trì hoạt động gặp gỡ, tiếp xúc, nắm bắt tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh để có hướng hỗ trợ các doanh nghiệp.

Trân trọng cảm ơn ông!

Song Uyên (Vietnam Business Forum)