Ngành Nông nghiệp và Môi trường: Chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, phát triển bền vững

TP.Hải Phòng hiện đang là điểm sáng của cả nước trong lộ trình tăng trưởng xanh, bền vững với những lợi thế đặc biệt, tầm nhìn dài hạn và hành động nhất quán. Trong đó, phát triển nông nghiệp xanh, thân thiện với môi trường, ứng dụng chuyển đổi số (CĐS) là một trong những ưu tiên hàng đầu. 

Ông Dương Đình Ổn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.Hải Phòng

Phát triển nông nghiệp xanh, bảo vệ môi trường

Hải Phòng là địa phương có nhiều tiềm năng và lợi thế để phát triển nông nghiệp, nông thôn. Sau 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 45-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển TP.Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Nghị quyết 45), với những định hướng cụ thể, rõ ràng cơ cấu kinh tế nông nghiệp của thành phố đã có sự chuyển dịch đúng hướng.

Hải Phòng đã tập trung phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng tập trung, công nghệ cao, an toàn, sinh thái và tạo ra giá trị lớn, nông nghiệp hữu cơ; gắn với du lịch, bảo vệ môi trường. Xây dựng chuỗi giá trị từ đầu vào sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm; hình thành hệ sinh thái nông nghiệp - lâm nghiệp - thủy sản bền vững, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả các nguồn lực, tạo ra sản phẩm chất lượng cao, an toàn thực phẩm,...

Giai đoạn 2021 - 2025, giá trị sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản đóng góp 3 - 4% giá trị sản xuất các ngành kinh tế của thành phố. Cơ cấu kinh tế nông nghiệp chuyển dịch đúng hướng: Tăng tỷ trọng thủy sản, giảm tỷ trọng nông nghiệp trong tổng giá trị sản xuất. Sản xuất chăn nuôi phát triển, chuyển dịch theo hướng giảm và dừng hoạt động chăn nuôi trong các khu vực đô thị; giảm số lượng, quy mô, giá trị chăn nuôi nông hộ; tăng phát triển chăn nuôi trang trại, tập trung.

Chương trình mỗi xã một sản phẩm được triển khai với 242 sản phẩm được chứng nhận OCOP (gồm 66 sản phẩm 4 sao và 176 sản phẩm 3 sao). Các sản phẩm đáp ứng các yêu cầu về hàng hóa, tham gia tiêu thụ trên các sàn thương mại điện tử, có giá trị gia tăng cao, đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế nông nghiệp, hoàn thiện các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới (NTM). Kết thúc nhiệm kỳ, thành phố có 137/137 xã đạt chuẩn xã NTM, NTM nâng cao và cơ bản đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu; 8 huyện đạt chuẩn huyện NTM và 4 huyện đạt chuẩn huyện NTM nâng cao. Trong đó, nhiều chỉ tiêu hoàn thành trước 1 năm.

Trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, Trung tâm tích hợp dữ liệu quan trắc môi trường đã được xây dựng từ năm 2016, đến nay, đã tiếp nhận dữ liệu quan trắc môi trường tự động, liên tục của 32 chủ nguồn thải, cụ thể đã tiếp nhận dữ liệu từ 57 trạm quan trắc tự động liên tục (gồm 25 trạm quan trắc nước thải, 24 trạm quan trắc khí thải). Dự án đầu tư xây dựng Trung tâm điều khiển tích hợp dữ liệu quan trắc môi trường và lắp đặt các trạm quan trắc môi trường tự động giai đoạn 1 được UBND thành phố phê duyệt tại Quyết định số 2281/QĐ-UBND ngày 13/7/2022.

Hội thảo TP.Hải Phòng tiên phong chuyển đổi xanh, phát triển bền vững, ngày 31/3/2025

Đặc biệt, Hải Phòng là một trong những địa phương triển khai sớm những biện pháp, chính sách nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm phát thải khí nhà kính. Có thể kể đến như: Phục hồi 150ha rừng ngập mặn tại Cát Bà và Đình Vũ giúp hấp thụ hàng chục nghìn tấn CO2 mỗi năm đồng thời bảo tồn hệ sinh thái ven biển; Hỗ trợ hàng trăm doanh nghiệp áp dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, tiết kiệm năng lượng góp phần giảm phát thải khí nhà kính;... Để phát triển thị trường carbon tại địa phương, Sở dự kiến đề xuất Chính phủ cho phép thí điểm thực hiện sàn giao dịch tín chỉ carbon,...

Đẩy mạnh chuyển đổi số

Bên cạnh chuyển đổi xanh, với quan điểm CĐS là động lực trong phát triển, thành phố Hải Phòng đã và đang nỗ lực thúc đẩy tiến trình CĐS nhằm tạo sự chuyển biến tích cực trong phát triển kinh tế số. Trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, việc ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, CĐS sâu rộng đã từng bước đạt được các thành tựu đáng khích lệ.

Hội thảo TP.Hải Phòng tiên phong chuyển đổi xanh, phát triển bền vững, ngày 31/3/2025

Sở đã thực hiện số hóa dữ liệu, tăng cường truyền thông số trên website, fanpage, Zalo, YouTube,… tiếp cận hàng triệu lượt nông dân mỗi năm. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số và IoT trong chăn nuôi, ngành đã triển khai mô hình giám sát môi trường, tự động hóa cho gà thịt tại Tiên Lãng, giúp tăng hiệu quả quản lý; truy xuất nguồn gốc bằng QR Code, áp dụng cho nhiều sản phẩm OCOP, rau an toàn, thịt gia cầm,… giúp minh bạch thông tin, nâng cao giá trị nông sản.

Ngoài ra,  thành phố cũng ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất, dùng chế phẩm sinh học để xử lý môi trường ao nuôi, chuồng trại; nâng tỷ lệ sống và năng suất nuôi trồng. Đồng thời tăng cường tư vấn CĐS cho hợp tác xã, nông dân, hướng dẫn xây dựng thương hiệu, phát triển thị trường, chuyển đổi quy trình sản xuất sang công nghệ cao, thích ứng với xu thế nông nghiệp 4.0.

Thành phố đã và đang xây dựng, triển khai vận hành, sử dụng có hiệu quả Hệ thống quản lý dữ liệu nông sản thành phố Hải Phòng. Hiện có gần 1.000 người dùng đã được cấp tài khoản và kích hoạt sử dụng cùng 32 cơ sở liên hệ và chuẩn hóa dữ liệu thông tin để đưa lên

hệ thống.

Ông Dương Đình Ổn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.Hải Phòng cho biết: Nông nghiệp xanh, chuyển đổi xanh và phát triển bền vững là mục tiêu mà nhiều địa phương trong cả nước hướng tới. Mục tiêu của thành phố không chỉ là trở thành địa phương vững mạnh về kinh tế mà còn đảm bảo môi trường sản xuất xanh, giảm thiểu chất thải và tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng.

Thời gian tới, ngành sẽ tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu lại sản xuất theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Tập trung phát triển sản xuất nông nghiệp trên cơ sở phát huy lợi thế về điều kiện tự nhiên, sản phẩm đặc sản địa phương.

Thu hút đầu tư vào nông nghiệp xanh; đẩy mạnh ứng dụng và phát triển kinh tế số trong nông nghiệp. Phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sạch, thích ứng biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường.

Thông qua đó, không chỉ đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố mà còn góp phần từng bước đưa nền nông nghiệp cả nước ngày càng phát triển nhanh và bền vững.

Quỳnh Anh (Vietnam Business Forum)