Đổi thay từng ngày trên những chiến khu lịch sử

Những an toàn khu (ATK) năm xưa như Võng La, Hải Bối, Cổ Loa, Nam Hồng (huyện Đông Anh cũ) hay Vạn Phúc (Hà Đông),... của Thủ đô Hà Nội không chỉ là địa danh trên bản đồ, mà còn là biểu tượng của ý chí quật cường và lòng yêu nước. Phát huy truyền thống cách mạng, ngày nay các xã ATK tiếp tục đạt nhiều thành tích trong công cuộc phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng nông thôn mới.

Trong kháng chiến chống Pháp, nhiều vùng ven đô TP.Hà Nội như Võng La, Hải Bối, Cổ Loa, Nam Hồng (huyện Đông Anh cũ) và Vạn Phúc (Hà Đông),... từng là những ATK kiên cường, nơi che chở, nuôi dưỡng lực lượng cách mạng. Với vị trí chiến lược, các địa bàn này không chỉ là nơi đặt cơ quan đầu não, kho tàng, trạm xá, mà còn là hậu phương cho các trận chiến đấu bảo vệ Thủ đô. Nhân dân nơi đây luôn một lòng theo Đảng, chấp nhận hy sinh, gian khổ để bảo vệ cán bộ, bộ đội, góp phần quan trọng vào thắng lợi chung của dân tộc.

Ngày nay, trong công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội, đời sống của người dân ngày càng được nâng cao, tỷ lệ hộ nghèo giảm dần. Các xã đã hoàn thành xây dựng nông thôn mới và về đích xã nông thôn mới nâng cao, khoác lên mình diện mạo mới đầy sức sống, năng động. Sự thay đổi thể hiện qua những công trình hạ tầng hiện đại, khu đô thị sầm uất, sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân.

Hiện vùng đất Nam Hồng thuộc xã Phúc Thịnh. Theo Chủ tịch UBND xã Nguyễn Văn Bằng, Dự án bảo tồn và phát triển khu địa đạo Nam Hồng đã được triển khai với nhiều hạng mục như: Xây dựng nhà trưng bày, khu đón tiếp và phục dựng làng kháng chiến…, nhằm mang lại trải nghiệm chân thực cho du khách, đồng thời đảm bảo an toàn và quản lý bền vững di tích.

Tại Hải Bối, nay thuộc xã Vĩnh Thanh, hệ thống đường bê tông, giao thông và hạ tầng phát triển đã biến nơi đây thành một đô thị sinh thái hiện đại. Chủ tịch UBND xã Nguyễn Quang Đặng cho biết, truyền thống cách mạng là nền tảng để Vĩnh Thanh phát triển mạnh mẽ. Trong các xã hợp nhất để hình thành Vĩnh Thanh, Hải Bối có nhiều nguồn lực và dư địa phát triển rộng lớn. Hiện thu nhập bình quân của người dân xã đạt gần 90 triệu đồng/người/năm, đưa Hải Bối trở thành đô thị ven đô năng động, hiện đại.

Một ATK nổi tiếng khác là Vạn Phúc, phường Hà Đông, nơi đang chuyển mình mạnh mẽ nhờ chuyển đổi số và đa dạng hóa sản phẩm. Làng lụa Vạn Phúc không chỉ giữ gìn nghề dệt lụa truyền thống mà còn ứng dụng công nghệ hiện đại, đưa sản phẩm lên các nền tảng trực tuyến, mở rộng thị trường. Nhiều nghệ nhân trẻ đã kết hợp kỹ thuật dệt truyền thống với thiết kế hiện đại, tạo ra những sản phẩm lụa độc đáo, thu hút du khách và khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế. Làng lụa Vạn Phúc cũng được công nhận là thành viên của Mạng lưới các thành phố thủ công sáng tạo toàn cầu, khẳng định giá trị văn hóa và kinh tế của làng nghề.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề dệt lụa Vạn Phúc, bà Trần Thị Ngọc Lan, bày tỏ: “Làng lụa Vạn Phúc có lịch sử hàng nghìn năm, nhưng từng có lúc tưởng chừng nghề sẽ mai một. Nhờ sự quan tâm của Thành phố, phường và đặc biệt là việc ứng dụng công nghệ trong sản xuất, quảng bá sản phẩm, lụa Vạn Phúc đã tìm lại được chỗ đứng. Chúng tôi rất tự hào khi những tấm lụa do mình làm ra được nhiều người biết đến, không chỉ trong nước mà còn trên thị trường quốc tế”.

Sự đổi thay ngoạn mục của những vùng ATK năm xưa không thể tách rời khỏi sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của các cấp ủy Đảng, chính quyền cùng sự đồng lòng, nỗ lực của người dân. Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thanh, ông Nguyễn Quang Đặng, chia sẻ: ATK cách mạng Hải Bối là nền tảng quan trọng. Xã đặc biệt chú trọng đầu tư đồng bộ hạ tầng đô thị, nâng cao chất lượng cuộc sống và bảo tồn, phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa.

Phó Chủ tịch UBND xã Đông Anh, bà Nguyễn Thị Lương, cũng nhấn mạnh, Cổ Loa (xã Đông Anh) không chỉ là điểm sáng kinh tế mà còn là nguồn lực về công nghiệp văn hóa, với những dự án, đề án xây dựng đền thờ Đức vua Ngô Quyền hay Khu di tích lịch sử Cổ Loa,… Dù phát triển mạnh mẽ, Cổ Loa vẫn giữ được “cốt cách”, văn hóa, di tích từ nghìn năm để lại.

Có thể thấy, thành công của những vùng ATK năm xưa trong công cuộc đổi mới đã mang lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu. Đó là bài học về sự kiên định trong đường lối phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, lịch sử; bài học về việc phát huy nội lực, huy động sức dân, kết hợp với sự hỗ trợ của Nhà nước và các nguồn lực xã hội. Cùng với đó, là bài học về sự chủ động, sáng tạo của chính quyền địa phương trong việc cụ thể hóa các chủ trương, chính sách phù hợp với điều kiện thực tiễn của từng vùng.

Trong bối cảnh Hà Nội đang đẩy mạnh đô thị hóa, các địa phương như Đông Anh, Vĩnh Thanh, Thiên Lộc hay phường Hà Đông - nơi có những ATK lịch sử - đang đứng trước cả cơ hội và thách thức mới. Việc phát triển các khu đô thị vệ tinh, công nghiệp công nghệ cao và hạ tầng giao thông trọng điểm mở ra nhiều tiềm năng bứt phá. Tuy nhiên, quá trình này cũng đặt ra yêu cầu cao về quản lý đô thị, bảo vệ môi trường, gìn giữ bản sắc văn hóa và bảo đảm an sinh xã hội.

Ngọc Đan (Vietnam Business Forum)