Bắc Ninh có nhiều yếu tố thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội: nằm cách Thủ đô Hà Nội 30 km; có hệ thống đường cao tốc nối liền với sân bay Quốc tế Nội Bài, các cảng biển quan trọng (Hải Phòng và Quảng Ninh); có trục đường sắt xuyên Việt chạy qua; có hệ thống đường thuỷ sông Cầu, sông Đuống, sông Thái Bình; có nguồn lao động trẻ và dồi dào…

Bằng quyết tâm làm bật dậy tiềm năng lợi thế sẵn có, trong 5 năm từ 2006 - 2010, Bắc Ninh đã đạt được kết quả đáng kể: tăng trưởng GDP bình quân đạt 15,3%/năm, GDP bình quân/người đạt 1.800 USD/năm, kim ngạch xuất khẩu đạt 3 tỷ USD…
Để tìm hiểu thêm về kết quả đạt được thời gian qua và định hướng phát triển trong tương lai, phóng viên Tạp chí Vietnam Business Forum có cuộc phỏng vấn ông Trần Văn Túy - Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh.
Để đạt được những con số tăng trưởng ấn tượng trong 5 năm qua, Bắc Ninh đã tập trung vào những hướng đi và giải pháp nào?
Trong nhiều năm qua, Bắc Ninh luôn quan tâm phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội. Chỉ tính riêng trong 5 năm từ 2006 - 2010, tỉnh đã chi trên 63.000 tỷ đồng cho đầu tư phát triển, trong đó, riêng giao thông khoảng 1.000 tỷ đồng. Nhờ đó, các tuyến quốc lộ 1B, 18, 38, các tuyến đường 282, 284, 295, 285,… đã sớm hoàn thành và đưa vào sử dụng, không chỉ mở rộng cánh cửa để các nhà đầu tư đến với Bắc Ninh mà còn thúc đẩy công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp trong các vùng nông thôn phát triển. Cũng trong 5 năm qua, tỉnh đã đầu tư 1.500 tỷ đồng xây mới, cải tạo mạng lưới điện, đồng thời phối hợp với Tập đoàn Điện lực để bố trí cung ứng đủ điện cho sản xuất. Cùng với đó, hệ thống cơ sở hạ tầng thông tin viễn thông cũng được chú trọng đầu tư phát triển, đáp ứng được nhu cầu vào từng nhà máy trong các khu công nghiệp.
Một điểm nhấn đem đến thành công của Bắc Ninh chính là công tác quy hoạch phát triển, nhất là quy hoạch các khu, cụm công nghiệp. Đến nay, Bắc Ninh đã có 15 KCN được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tổng diện tích 7.525 ha (khu công nghiệp 6.541 ha và Khu đô thị 984 ha), trong đó có 4 KCN đã đi vào hoạt động (Tiên Sơn, Quế Võ I, Đại Đồng - Hoàn Sơn, Yên Phong I), 3 KCN đã khởi công xây dựng (VSIP, Quế Võ II, IGS), 3 KCN đã được phê duyệt quy hoạch chi tiết, đang chuẩn bị khởi công (KCN Thuận Thành II, KCN Yên Phong II, KCN Quế Võ III). Nhờ chủ động trong công tác quy hoạch cùng với những cơ chế hấp dẫn, Bắc Ninh thu hút được nhiều dự án, không chỉ đưa giá trị sản xuất công nghiệp tăng nhanh mà còn giải quyết việc làm cho người lao động, đưa quy mô công nghiệp của tỉnh ngày càng lớn.
Song hành và tạo đà cho công nghiệp phát triển, Bắc Ninh cũng có nhiều cơ chế thu hút và thúc đẩy các ngành dịch vụ. Đến nay, Bắc Ninh đã có được hệ thống tài chính ngân hàng và bảo hiểm đáp ứng yêu cầu thanh toán liên ngân hàng, thanh toán quốc tế, đảm bảo an toàn, hiệu quả. Hệ thống thương mại, dịch vụ ngày càng mở rộng, kết cấu hạ tầng thương mại từng bước được củng cố.
Một giải pháp quan trọng nữa là Bắc Ninh sớm đẩy mạnh việc cải cách thủ tục hành chính, nhất là các thủ tục liên quan đến doanh nghiệp và người dân. Bắc Ninh cũng ban hành nhiều chính sách hỗ trợ, phát triển hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp như: hỗ trợ xây dựng và phát triển thương hiệu;quy chế phối hợp một số nhiệm vụ quản lý nhà nước trong các khu công nghiệp...
Để thực hiện thành công mục tiêu đến năm 2015 trở thành tỉnh công nghiệp, Bắc Ninh đề ra định hướng thu hút đầu tư trong lĩnh vực này như thế nào?
Cho đến nay, Bắc Ninh đã có 10/15 KCN đang triển khai xây dựng, đi vào hoạt động với số vốn đầu tư hạ tầng 587 triệu USD, giải ngân đạt hơn 50%; tỷ lệ lấp đầy 45,88% trên diện tích quy hoạch chi tiết được duyệt và 65% trên diện tích đất đã thu hồi. Bắc Ninh đã thu hút 435 dự án trong và ngoài nước vào các KCN tập trung với tổng vốn đăng ký 3,3 tỷ USD, trong đó khoảng 200 dự án là vốn trực tiếp nước ngoài, đứng thứ 7 toàn quốc và đứng thứ 2 trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Bên cạnh đó, trên 4.000 doanh nghiệp, hàng chục cụm công nghiệp nhỏ, vừa, làng nghề trên địa bàn cũng được tỉnh quan tâm, hỗ trợ nhiều mặt đang hoạt động mạnh mẽ, đưa nhiều sản phẩm ra thị trường khu vực và quốc tế. Hiện tại, quy mô công nghiệp của Bắc Ninh đứng thứ 9/63 tỉnh thành trong cả nước.
Trong thời gian tới, Bắc Ninh xác định một số định hướng thu hút FDI vào tỉnh như sau:
Định hướng ngành: Ưu tiên thu hút đầu tư nước ngoài vào các ngành có công nghệ cao, công nghệ nguồn, gia tăng xuất khẩu; tạo việc làm cho người lao động; phát triển công nghiệp phụ trợ; các dự án sản xuất các sản phẩm, dịch vụ có sức cạnh tranh; các dự án xây dựng kết cấu hạ tầng. Các ngành khuyến khích đầu tư: công nghệ thông tin, điện tử, vi điện tử, công nghệ sinh học…, chú trọng công nghệ nguồn từ các nước công nghiệp phát triển như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản. Khuyến khích thu hút vào ngành công nghiệp phụ trợ, ngành du lịch, y tế, giáo dục - đào tạo; dịch vụ giải trí, các dự án đầu tư công nghệ sinh học để tạo ra các giống cây, con có năng suất, chất lượng cao, dự án đầu tư công nghệ chế biến thực phẩm…Qua đó nhằm thu hút các ngành, sản phẩm có giá trị gia tăng cao, thu ngân sách lớn, giải quyết lao động của địa phương, công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường,.
Định hướng vùng: Ưu tiên đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật các khu công nghiệp để thu hút đầu tư. Khuyến khích các dự án đầu tư vào các huyện: Gia Bình, Lương Tài và Thuận Thành, nhằm tạo điều kiện và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của các huyện thuần nông, vùng có điều kiện kinh tế- xã hội khó khăn.
Định hướng đối tác: Chú trọng thu hút FDI từ các tập đoàn đa quốc gia (TNCs). Việc thu hút các tập đoàn đa quốc gia được khuyến khích cả hai hướng: Một là thực hiện những dự án lớn, công nghệ cao hướng vào xuất khẩu. Hai là tạo điều kiện để một số TNCs xây dựng các trung tâm nghiên cứu, phát triển công nghệ gắn với đào tạo nguồn nhân lực, nhằm tranh thủ nguồn vốn, kinh nghiệm quản lý và công nghệ tiên tiến của các tập đoàn đa quốc gia, mở rộng thị trường xuất khẩu.
Bắc Ninh cũng đang phấn đấu trở thành đô thị loại II và thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2020, vậy những vấn đề nào đang đặt ra đối với sự phát triển?
Bắc Ninh đang tiếp tục xây dựng những cơ chế, chính sách huy động tối đa các nguồn lực thuộc mọi thành phần kinh tế, khai thác có hiệu quả các tiềm năng và lợi thế để tiếp tục đẩy mạnh phát triển công nghiệp theo hướng hiện đại, tạo bước chuyển biến cơ bản về cơ cấu ngành, cơ cấu vùng, cơ cấu thành phần kinh tế. Tỉnh sẽ tập trung phát triển công nghiệp theo hướng ưu tiên những ngành có nhiều lợi thế, có sức cạnh tranh, hiệu quả kinh tế cao và bền vững.
Bên cạnh đó, phát triển ngành xây dựng đạt trình độ tiên tiến, thúc đẩy sản xuất vật liệu, cơ khí xây dựng có lợi thế và thị trường. Bắc Ninh sẽ làm tốt hơn nữa công tác quy hoạch và phát triển đô thị gắn với quy hoạch phát triển vùng kinh tế trọng điểm và vùng Thủ đô, đặc biệt quan tâm xây dựng nhà ở cho công nhân lao động ở các khu công nghiệp, ký túc xá cho sinh viên. Trong quá trình phát triển, Bắc Ninh sẽ chú ý tạo lập sắc thái riêng, thống nhất hài hoà giữa không gian truyền thống và hiện đại. Tập trung xây dựng thành phố Bắc Ninh thành đô thị hạt nhân, một trung tâm du lịch, y tế, văn hoá, đào tạo, tạo nền tảng để phát triển chuỗi đô thị ở các thị xã, thị trấn và thị tứ trong tỉnh.
Bắc Ninh cũng nỗ lực nhằm tạo bước phát triển mới trong nông nghiệp, nông thôn, không ngừng cải thiện và nâng cao đời sống dân cư nông thôn. Bắc Ninh luôn coi trọng phát triển ngành nghề truyền thống, làng nghề, các khu, cụm công nghiệp, các loại hình dịch vụ ở nông thôn.
Đẩy mạnh phát triển các ngành dịch vụ, trong đó tập trung vào vận tải, thương mại, du lịch, tài chính, ngân hàng, các dịch vụ tư vấn… để phát huy lợi thế địa lý của tỉnh liền kề với Thủ đô Hà Nội, nằm trong vùng kinh tế phát triển năng động ở phía Bắc và có hệ thống giao thông đường bộ, đường sắt thuận lợi phát huy tiềm năng du lịch làng nghề, du lịch văn hoá…
Căn cứ vào các kết quả VCCI công bố về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), Bắc Ninh thể hiện được sự tiến bộ vượt bậc trong những năm gần đây, theo ông, đâu là kinh nghiệm và nếu được Bắc Ninh có thể chia sẻ gì với các tỉnh trong vùng?
Năm 2009, chỉ số PCI của Bắc Ninh đứng thứ 10/64 tỉnh, thành phố và là một trong ba tỉnh dẫn đầu của miền Bắc về cải thiện môi trường kinh doanh (năm 2005 đứng 23/42). Đây là kết quả từ sự quan tâm sát sao của lãnh đạo tỉnh về phương pháp luận, ý nghĩa của chỉ số PCI và chỉ đạo các ngành, các cấp triển khai thực hiện một loạt các giải pháp hiệu quả như: cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, đặc biệt là hiệu quả của mô hình "một cửa liên thông" đã tác động tăng số lượng doanh nghiệp và số vốn đăng ký so với năm trước. Mục tiêu của tỉnh là tiếp tục thực hiện hiệu quả các biện pháp cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, nhằm duy trì và nâng cao chỉ số PCI, tạo động lực thu hút đầu tư, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Xin cảm ơn ông!
Ngô Doãn Khuyến (thực hiện)
từ ngày 18 – 19/12/2025
VCCI