Công ty cổ phần Nafoods Tây Bắc: Đưa Sơn La trở thành vùng trồng chanh leo lớn nhất cả nước

Là tỉnh miền núi vùng Tây Bắc, Sơn La có hơn 355.000 ha đất sản xuất nông nghiệp, chiếm 27,4% tổng diện tích đất tự nhiên với nhiều tiểu vùng khí hậu khác nhau, đất đai màu mỡ, rất thích hợp để phát triển đa dạng các loại cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao. Công ty cổ phần Nafoods Tây Bắc là đơn vị được tỉnh Sơn La cho phép triển khai dự án mở rộng vùng nguyên liệu chanh leo và cũng là 1 trong 6 đơn vị được tỉnh trao quyết định chứng nhận đầu tư cho phép triển khai xây dựng Nhà máy chế biến nông sản trên địa bàn tỉnh. Trong chiến lược phát triển, công ty đang nỗ lực phấn đấu đưa Sơn La trở thành vùng trồng chanh leo lớn nhất cả nước, cung cấp nguyên liệu cho nhà máy chế biến và xuất khẩu.

Xây dựng mô hình liên kết hiệu quả

Ngay từ khi đặt chân lên Tây Bắc, liên kết “4 nhà” Doanh nghiệp- Chính quyền- Hợp tác xã, tổ hợp tác- Người dân, trong đó nòng cốt là HTX đã được Nafoods Tây Bắc xác định là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu. Đây là mô hình phát huy nội lực, thế mạnh và chức năng nhiệm vụ từng bên tham gia nên có tốc độ phát triển, lan tỏa nhanh và bền vững.
Từ 8 ha chanh leo trồng thử nghiệm năm 2015 đến nay, Nafoods Tây Bắc đã mở rộng, phát triển vùng nguyên liệu lên gần 1.500 ha, tập trung chủ yếu ở các huyện: Mộc Châu, Yên Châu, Vân Hồ, Mai Sơn, Thuận Châu, Phù Yên,... Ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm với 50 HTX, tổ hợp tác. Năm 2018, Nafoods Tây Bắc cung cấp gần 1 triệu cây giống, phát triển mới 2000 ha, nâng tổng diện tích chanh leo Nafoods Tây Bắc bao tiêu toàn miền Bắc lên con số hơn 2.500ha, tạo việc làm cho hơn 7.000 hộ dân, tương đương 20.000 lao động (tính bình quân mỗi hộ 3 lao động), trong đó chủ yếu là bà con đồng bào thiểu số. Đây là những con số đầy ấn tượng  nói lên những nỗ lực của Nafoods Tây Bắc trong hành trình phát triển cây chanh leo ở tỉnh miền núi khó khăn. 

Đặc biệt với chiến lược phát triển lâu dài, công ty đã đưa Nhà máy chế biến chanh leo, rau củ quả tại Khu Công nghiệp Bó Bun, thị trấn Nông trường Mộc Châu, công suất thiết kế 120 tấn nguyên liệu/ ngày trên diện tích 2ha, tổng mức đầu tư cho 2 giai đoạn là 200 tỷ đồng. Nhà máy với một số thiết bị công nghệ cao đi vào hoạt động (đầu năm 2019), các sản phẩm chanh leo được trồng ở Sơn La sẽ trực tiếp sản xuất tại nhà máy và xuất khẩu sang các nước trên thế giới gồm: Sản phẩm quả tươi, quả đông lạnh, dịch cô đặc xuất khẩu. Đến tháng 10/2019 Công ty đã xuất khẩu trên 150 tấn quả chanh leo tươi sang thị trường Châu Âu và hàng trăm tấn quả và dịch IQF sang thị trường Hàn Quốc; Ấn độ cũng như cung cấp gần 1000 tấn dịch để Nhà máy Nghệ An chế biến dịch cô đặc xuất sang các nước Châu Âu. Đến nay, sản phẩm từ chanh leo Sơn La đã xuất khẩu sang các nước: Pháp, Thụy Sỹ, Hà Lan, Anh, Hàn Quốc... Với quy trình sản xuất và kinh doanh tự chủ về nguồn nguyên liệu công ty đã gặt hái được không ít thành công, tạo bước đà lớn mạnh cho nền kinh tế của tỉnh và trong nước.

Nafoods Tây Bắc là đơn vị gần như duy nhất triển khai chuỗi nông nghiệp khép kín: Giống: (Chỉ định, chuyển giao công nghệ, tự sản xuất, lai tạo, sạch bệnh, năng suất cao)- Vùng nguyên liệu: (Tự trồng và liên kết trồng, bao tiêu toàn bộ sản phẩm theo giá bảo hiểm) - Nhà máy chế biến (hệ thống nhà máy khắp các miên với mức độ đầu tư, hiện đại khác nhau đảm bảo nhu cầu nguyên liệu ổn định và bình ổn) - Xuất khẩu (Hơn 20 năm xuất khẩu nông sản với một thị trường đa dạng, ổn định của Nafoods Groups). Theo dự kiến quy hoạch đến năm 2021 Nafoods Tây Bắc sẽ phát triển ổn định, bền vững với quy mô 5.000 ha chanh leo. Nafoods Tây Bắc cam kết thực hiện đúng liên kết bốn nhà, đem lại hiệu quả bền vững cho nông dân để cây chanh leo có thể phủ một màu xanh đầy hi vọng trên con đường xóa đói, giảm nghèo.

Phát triển ổn định và bền vững

Những năm gần đây, Sơn La đang tập trung chỉ đạo xây dựng quy hoạch vùng, quy hoạch dự án sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao để thu hút doanh nghiệp, hợp tác xã, gia đình tham gia đầu tư. Do là mặt hàng có thể xuất tiểu ngạch sang Trung Quốc tại một số thời điểm nên vùng nguyên liệu bị cạnh tranh thu mua của nhiều thương lái và các đối thủ không đầu tư vùng trồng, đây là nguyên nhân xảy ra tình trạng hiện nhiều vùng phát triển tự phát, không thuộc diện bao tiêu của công ty luôn tiềm ẩn nguy cơ vỡ quy hoạch và vỡ kế hoạch sản xuất.  Với trách nhiệm là đơn vị được chọn chủ trì, có cam kết với chính quyền và người dân nên Công ty và chính quyền luôn nỗ lực tìm giải pháp phát triển bền vững, đảm bảo sản xuất kinh doanh công ty cũng như ổn định thu nhập cho người dân. Thời gian quan, Tập đoàn Nafoods đã chuyển dịch các lợi thế của Nafoods lên nhà máy Tây Bắc để tận thu các lợi thế của vùng trong đó bao gồm chế biến sâu Chanh Leo và phát triển thêm các loại sản phẩm Rau củ quả là lợi thế của Mộc châu để đảm bảo tốt công ăn việc làm cho công nhân và khai thác hiệu quả tối đa công suất của nhà máy chế biến.

Ông Lê Hoài Hưng, Giám đốc Công ty chia sẻ: “Đến Sơn La, doanh nghiệp thật sự nhân được sự quan tâm đặc biệt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, lãnh đạo các cấp từ sở ban ngành, các huyện đều rất quyết liệt trong công tác hỗ trợ nhà đầu tư và kết nối doanh nghiệp với người dân. Mặc dù vẫn còn một số bộ phận chuyên môn chưa toàn tâm toàn ý vì mục tiêu chung gây ra một số cản trở trong quá trình phát triển. Nhưng từ sự quán triệt của cả bộ máy chính trị, Nafoods Tây bắc và cây Chanh Leo cũng đã đứng vững để đem lại hàng chục ngàn việc làm có thu nhập ổn định  từ trồng, kinh doanh vật tư nông nghiệp, kinh doanh vận tải, hệ thống thu mua... đến  gần trăm công nhân, kỹ sư làm việc tại nhà máy, đây thật sự là một kết quả đẹp của nỗ lực hợp tác giữa chính quyền và doanh nghiệp”.

Để Sơn La “vượt khó trên vùng đất dốc” chính quyền địa phương cần tiếp tục cập nhật những tiến bộ của khoa học kỹ thuật, đẩy mạnh ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao, đi sâu vào chế biến, gia tăng giá trị trên mỗi diện tích đất trồng. Trong quá trình đó, lợi ích của người dân và cộng đồng cần tiếp tục được đặt lên hàng đầu như yếu tố cốt lõi của sự phát triển bền vững.

Cũng phải nói thêm rằng, do cây chanh leo phát triển nóng nên nhiều vùng người dân vội vã tiếp cận với nhiều nguồn giống không rõ nguồn gốc, nhiều cá nhân, nhiều công ty tiếp cận người dân vì mục tiêu bán bán giống, bán thuốc trục lợi...Từ đó đang có những vùng trồng bị sâu bệnh, dịch hại lây lan gây thiệt hại người trồng và hình ảnh cây chanh leo. Hiện công ty và chính quyền đang phải nỗ lực tuyên truyền, hỗ trợ, tìm kiếm giải pháp khắc phục.

Với định hướng chiến lược sản xuất, kinh doanh bài bản, khoa học Nafoods Tây Bắc đã và đang hiện thực hóa việc đưa Sơn La trở thành vùng trồng chanh leo lớn nhất cả nước; quả chanh leo và sản phẩm chế biến từ chanh leo được trồng ở Sơn La sẽ xuất khẩu sang nhiều quốc gia trên thế giới. Nafoods Tây Bắc sẽ tiếp tục nỗ lực trong hành trình nâng cao vị thế Nafoods và giúp dân làm giàu trên địa bàn tỉnh Sơn La nói riêng và các tỉnh Tây Bắc nói chung, góp phần cùng với tỉnh Sơn La và các tỉnh vùng Tây Bắc hiện thực hóa lộ trình tái cơ cấu nông nghiệp, nông thôn.