Trường Đại học Hàng hải Việt Nam và khát vọng “vươn ra biển lớn”

Hải Phòng được kỳ vọng trở thành trung tâm kinh tế biển mang tầm quốc tế, hàng đầu Đông Nam Á, đồng thời cũng là trung tâm quốc tế về giáo dục, đào tạo, nghiên cứu và phát triển khoa học - công nghệ. Vì vậy, công tác nâng cao chất lượng nguồn nhân lực kinh tế biển thông qua việc đưa Trường Đại học Hàng hải Việt Nam (ĐHHHVN) vào Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị về “Phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng Đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” là một trong những điểm nhấn quan trọng, được lãnh đạo TP.Hải Phòng đặc biệt quan tâm. Khát khao cùng Hải Phòng vươn ra biển lớn, toàn thể cán bộ, giảng viên và sinh viên Nhà trường đang tập trung tối đa mọi nguồn lực, phát huy tinh thần dám nghĩ, dám làm, năng động, sáng tạo, quyết tâm hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao.

Trường Đại học Hàng hải Việt Nam - cơ sở giáo dục, đào tạo hàng đầu về kinh tế biển của đất nước

Hình mẫu tiên phong đổi mới giáo dục và kết nối doanh nghiệp

Sau gần bảy thập kỷ hình thành và phát triển song hành cùng đất nước, các thế hệ cán bộ, giảng viên và sinh viên Nhà trường đã xây dựng Trường ĐHHHVN trở thành cái nôi đào tạo cán bộ khoa học, nguồn nhân lực chất lượng cao cho lĩnh vực kinh tế biển của đất nước, đặc biệt là nhóm ngành hàng hải và logistics. Nhà trường hiện đang đào tạo 08 chương trình tiến sĩ, 17 chương trình thạc sĩ và 49 chương trình hệ đại học với hơn 16.000 sinh viên chính quy; gần 900 cán bộ, giảng viên, trong đó có 45 giáo sư và phó giáo sư, 210 tiến sĩ và tiến sĩ khoa học, 500 thạc sĩ cùng hàng trăm thuyền trưởng, máy trưởng hạng nhất và sĩ quan hàng hải đạt trình độ quốc tế.

Vận động không ngừng trong dòng chảy hội nhập là cách mà Trường ĐHHHVN tiệm cận với những tiêu chuẩn quốc tế, vươn tới vị thế trung tâm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho lĩnh vực kinh tế biển hàng đầu khu vực ASEAN. Vậy nên, tiên phong đổi mới, sáng tạo và dấn thân là thế mạnh tự hào và mang tính truyền thống của các thế hệ Nhà trường.

PGS.TS Phạm Xuân Dương - Hiệu trưởng Nhà trường chia sẻ: “Có thể nói, các thế hệ nguyên lãnh đạo Nhà trường là những người đi trước mở đường cho Trường ĐHHHVN trong phát huy nguồn lực từ xã hội, đặc biệt là từ doanh nghiệp (DN). Từ năm 1985, Nhà trường đã mạnh dạn triển khai ý tưởng về mô hình DN trong Nhà trường thông qua việc trình Chính phủ cho phép thành lập công ty vận tải biển trực thuộc Trường. Không chỉ đơn giản đóng khung trong việc giới thiệu việc làm cho sinh viên hay cung cấp nhân lực theo thị trường, các thầy, cô của Nhà trường đã thể hiện mạnh mẽ khát vọng được kết nối với thế giới, Trường ĐHHHVN “vươn ra biển lớn”.  Điều này đã trở thành động lực thúc đẩy, lan tỏa tinh thần “dám nghĩ dám làm” tới các thế hệ kế cận chúng tôi với một chuỗi DN cung ứng nguồn lao động lớn cho thị trường trong và ngoài nước lúc bấy giờ”.

Ông Kitack Lim, Tổng Thư ký Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) đến thăm và làm việc tại Trường

Để phù hợp với sự thay đổi của xã hội nói chung và ngành Giáo dục nói riêng, trên cơ sở quan hệ chặt chẽ với các tổ chức, DN nước ngoài, Trường ĐHHHVN đã từng bước mở rộng mô hình dưới các hình thức khác nhau. Đến nay, sau khi thể chế hóa, Trường ĐHHHVN đã chuyển đổi thành công sang mô hình liên kết “DN - nhà quản lý - cơ sở đào tạo” với 8 mục tiêu: Góp ý phản biện chương trình đào tạo; Trao đổi cập nhật kiến thức, quy trình mới; Mời thỉnh giảng theo chuyên đề; Tổ chức thực tập tại DN;…. Mô hình kiềng ba chân này được đánh giá là trụ cột trong sự phát triển Nhà trường, trở thành hình mẫu tiên phong được học hỏi và áp dụng tại nhiều cơ sở đào tạo trên cả nước”.

Tiên phong đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo được coi là vấn đề sống còn tại Trường ĐHHHVN. Để bắt kịp những thay đổi của ngành Giáo dục cũng như giải quyết nỗi trăn trở về công tác nâng cao chất lượng đào tạo, ngoài việc tiên phong áp dụng đánh giá sinh viên tốt nghiệp ra trường đáp ứng theo chuẩn tiếng Anh TOEIC quốc tế, chuẩn Tin học Microsoft MOS quốc tế từ năm học 2013 - 2014, Trường ĐHHHVN bắt đầu triển khai chương trình đào tạo đáp ứng chuẩn đầu ra theo phương pháp tiếp cận CDIO (Conceive-Design-Implement-Operate) từ năm 2016. Đây là phương pháp được các trường đại học uy tín trên thế giới áp dụng vì sự logic từ khâu xây dựng mục tiêu chuẩn đầu ra tới thiết kế và vận hành chương trình, kế hoạch đào tạo một cách khoa học, hợp lý.

Tàu huấn luyện VMU VIỆT - HÀN được tích hợp các hệ thống huấn luyện hiện đại

 Đến nay, trong số 12 chương trình đào tạo được kiểm định của Nhà trường có 4 chương trình được đánh giá là đáp ứng đầy đủ các yêu cầu theo tiêu chuẩn của Mạng lưới các trường đại học Đông Nam Á (AUN-QA) và 8 chương trình theo tiêu chuẩn của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Trường ĐHHHVN cũng sớm trở thành thành viên chính thức của Hiệp hội các Trường Đại học Hàng hải châu Á - Thái Bình Dương (AMETAP) vào năm 2002, Hiệp hội các Trường Đại học Hàng hải Quốc tế (IAMU) từ năm 2004 và Hiệp hội Vận tải Biển Quốc tế (BIMCO) năm 2017,… đóng góp tiếng nói quan trọng về ngành hàng hải trên nhiều diễn đàn quốc tế. Chính yếu tố hội nhập đã giúp cho nguồn nhân lực được cung cấp bởi Nhà trường được Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) công nhận về chất lượng, góp phần đưa Việt Nam vào Danh sách Trắng (White List) của IMO vào năm 2000, ngay từ giai đoạn đầu triển khai Công ước quốc tế STCW78/95.

Tăng tốc trên chặng đường trở thành trường đại học trọng điểm quốc gia

Việc Trường ĐHHHVN được đưa vào nội dung Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị về “Phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng Đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” là một dấu ấn quan trọng, một cơ hội lớn nhưng cũng là thách thức không nhỏ với Nhà trường trong vai trò đơn vị chấp bút xây dựng Dự thảo Đề án “Đầu tư, xây dựng Trường ĐHHHVN là trường trọng điểm quốc gia, nghiên cứu, đào tạo phục vụ phát triển bền vững kinh tế biển”. Đánh giá ý nghĩa lớn lao của của Dự thảo Đề án đối với chiến lược phát triển và tầm nhìn tương lai của Trường ĐHHHVN, Đảng ủy, Ban giám hiệu Nhà trường đã chỉ đạo các đơn vị, đội ngũ cán bộ, giảng viên, toàn thể hệ thống Nhà trường vào cuộc với tâm thế hết sức quyết liệt.

Nâng cao chất lượng giáo dục với việc phát triển đội ngũ sinh viên, giảng viên cả về số lượng và chất lượng

Ban xây dựng Dự thảo Đề án “Đầu tư, xây dựng Trường ĐHHHVN là trường trọng điểm quốc gia, nghiên cứu, đào tạo phục vụ phát triển bền vững kinh tế biển” được thành lập tháng 10/2023 do PGS.TS. Phạm Xuân Dương - Hiệu trưởng làm Trưởng ban, cùng các thành viên của Ban Giám hiệu, lãnh đạo các đơn vị và các chuyên gia, các nhà khoa học thuộc các lĩnh vực mũi nhọn của Nhà trường. Trong đó tập trung giải quyết 5 nội dung lớn của Dự thảo Đề án: Chiến lược, mục tiêu - Quy mô phát triển; Cơ cấu tổ chức, phát triển đội ngũ; Đào tạo - Đảm bảo chất lượng; Khoa học công nghệ - Hợp tác quốc tế; Đầu tư - Hạ tầng, cơ sở vật chất. 

“Mặc dù khối lượng công việc rất lớn, đòi hỏi nhiều thời gian, song xác định đây là nhiệm vụ vinh quang được Đảng và Nhà nước giao, là cơ hội để phát triển Trường ĐHHHVN lên một tầm cao mới, Nhà trường đã huy động toàn bộ lực lượng đẩy nhanh tiến độ và trên hết là đảm bảo chất lượng công việc. Trong chặng đường nước rút cuối cùng, Ban xây dựng Dự thảo Đề án cùng các đơn vị của Nhà trường đã phối hợp hết sức sát sao và nhịp nhàng trong việc phân tích, tập hợp dữ liệu, hoàn thành cơ bản Dự thảo khung Đề án, trình Bộ Giao thông Vận tải để có thể điều chỉnh, bổ sung kịp thời trên cơ sở các ý kiến chỉ đạo của Bộ Giao thông Vận tải”- PGS.TS. Nguyễn Huy Hào - Trưởng phòng Tổ chức - Hành chính Nhà trường cho biết.

Thời gian tới, nhằm thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 30 của Bộ Chính trị, Nhà trường xác định song hành công tác nâng cao chất lượng đào tạo và huấn luyện với việc phát triển đội ngũ sinh viên, giảng viên cả về số lượng lẫn chất lượng. Trong bối cảnh Trường ĐHHHVN đặt ra mục tiêu về quy mô đào tạo lên 20.000 - 25.000 sinh viên vào năm 2030, 30.000 - 35.000 sinh viên vào năm 2045, theo đó công tác phát triển đội ngũ phải đạt kết quả khoảng 900 giảng viên cơ hữu vào năm 2030, 1.200 giảng viên cơ hữu, trong đó có 160 giáo sư, phó giáo sư; 650 tiến sĩ, tiến sĩ khoa học; 430 thạc sĩ vào năm 2045.

Đội ngũ sĩ quan, thuyền viên của Nhà trường đang vận hành trên các con tàu siêu trường, siêu trọng của Nhật Bản

Trong năm 2024, Trường ĐHHHVN tiếp tục kiểm định 10 chương trình đào tạo đại học và phấn đấu 100% các chương trình đào tạo của Trường đều được kiểm định trong năm 2025.

Bên cạnh đó, công tác phát triển nhân lực nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, hợp tác quốc tế, kết nối doanh nghiệp vẫn luôn được Trường ĐHHHVN coi là nhiệm vụ then chốt. Đặc biệt, qua Dự án đầu tư, xây dựng trường trọng điểm quốc gia tại xã Lâm Động, huyện Thủy Nguyên - ngôi nhà thứ hai của Trường ĐHHHVN đã thể hiện sự chú trọng của Nhà trường trong đầu tư cơ sở vật chất, cũng như khẳng định ước vọng của Trường về một cơ sở giáo dục đại học đáp ứng chuẩn quốc gia, quốc tế.

Chắc chắn, bằng sự năng động, sáng tạo, chủ động trong công tác quản lý, giảng dạy, nghiên cứu khoa học, và trên hết là khát vọng “vươn ra biển lớn” mãnh liệt của  thầy và trò “mái trường đại dương”, Trường ĐHHHVN sẽ là hạt nhân đoàn kết, mắt xích quan trọng trong sự nghiệp “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo”, giữ vững vai trò lá cờ đầu trong lĩnh vực đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao của đất nước.

Bảo Ngọc (Vietnam Business Forum)