“Quả ngọt” từ Đề án “Xây dựng Bạc Liêu trở thành Trung tâm ngành công nghiệp tôm cả nước”

Sau 03 năm thực hiện Đề án “Xây dựng Bạc Liêu trở thành Trung tâm ngành công nghiệp tôm cả nước”, ngành tôm Bạc Liêu đã đạt được nhiều kết quả nổi bật.

Trên lĩnh vực sản xuất giống, Bạc Liêu là tỉnh đứng đầu khu vực Đồng bằng sông Cửu Long trong sản xuất tôm giống chất lượng cao với 360 cơ sở sản xuất, kinh doanh tôm giống. Nhiều công ty, doanh nghiệp đã tạo được thương hiệu, chất lượng tôm giống không ngừng được cải thiện, tôm giống chất lượng cao đạt trên 70% tổng sản lượng tôm sản xuất trong năm.

Sản lượng nuôi tôm qua các năm đều nằm trong top đầu cả nước. Riêng năm 2023, sản lượng tôm Bạc Liêu đứng đầu cả nước với trên 247.000 tấn. Nhiều mô hình sản xuất hiệu quả, bền vững như: Nuôi tôm thâm canh, bán thâm canh, tôm - lúa, tôm - rừng,... được các tổ chức trong và ngoài nước đánh giá cao về tính hiệu quả, bền vững. Đặc biệt, mô hình nuôi tôm siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao (CNC) đã có sự phát triển nhanh, vượt bậc so với trước khi thực hiện Đề án.

Trong lĩnh vực chế biến tôm, trên địa bàn tỉnh hiện có 48 nhà máy chế biến thủy sản, công suất thiết kế 294.000 tấn/năm, các nhà máy được đầu tư tương đối đồng bộ với dây chuyền sản xuất hiện đại, công nghệ chế biến đạt tiêu chuẩn chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm khi đưa ra thị trường tiêu thụ và xuất khẩu. Năm 2023, sản lượng tôm xuất khẩu đạt 91.854 tấn, kim ngạch xuất khẩu đạt 973,6 triệu USD.

Điểm sáng Hòa Bình

Hòa Bình là huyện vùng nông thôn, kinh tế chủ yếu là sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản. Huyện tập trung thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp; phát huy lợi thế về nuôi tôm sú, tôm thẻ chân trắng tại các vùng nuôi siêu thâm canh, thâm canh, bán thâm canh. Huyện xác định mô hình nuôi tôm ứng dụng CNC là điểm nhấn, trọng tâm phát triển.

Phát biểu tại Hội nghị đánh giá kết quả 03 năm triển khai Đề án “Xây dựng Bạc Liêu trở thành Trung tâm ngành công nghiệp tôm cả nước”, ông Hồ Văn Linh, Chủ tịch UBND huyện cho biết: Thời qua, huyện đã tập trung, lồng ghép nhiều nguồn vốn khác nhau xây dựng kết cấu hạ tầng như: Thủy lợi, giao thông, lưới điện,... để phát triển mô hình nuôi tôm ứng dụng CNC. Ban Chấp hành Đảng bộ huyện (khóa XII) đã ban hành Nghị quyết số 05-NQ/HU ngày 29/7/2021 về “Phát triển nông nghiệp, mà trọng tâm là ứng dụng CNC, liên kết sản xuất, nâng cao hiệu quả sản xuất tôm, lúa giai đoạn 2021 - 2025”. UBND huyện đã ban hành Kế hoạch số 140/KH-UBND ngày 21/12/2021 triển khai thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/HU của Huyện ủy, theo đó phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng đơn vị, UBND các xã, thị trấn; thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện đối với từng đơn vị, các xã, thị trấn để đạt hiệu quả cao. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan, ban ngành xây dựng chương trình, kế hoạch cụ thể hóa triển khai thực hiện. Tổng hợp, báo cáo thường xuyên, kịp thời những khó khăn, vướng mắc về phát triển nông nghiệp, trọng tâm là mô hình nuôi tôm ứng dụng CNC.

Để thực hiện đề án, huyện đã quy hoạch vùng phía Nam quốc lộ 1A là vùng nuôi tôm siêu thâm canh, thâm canh, bán thâm canh; nuôi tôm quảng canh cải tiến kết hợp. Tập trung phát triển các đối tượng chủ lực như: Tôm sú, tôm thẻ chân trắng, cua biển, nhuyễn thể hai mảnh vỏ, trong đó, sản phẩm chủ lực lĩnh vực thủy sản chủ yếu là con tôm (nuôi theo mô hình CNC, sinh thái kết hợp bảo vệ phát triển rừng).

Sau 03 năm thực hiện đề án, ngành tôm trên địa bàn huyện đã có bước phát triển cả về diện tích và sản lượng; nhất là mô hình nuôi tôm ứng dụng CNC. Năm 2021, huyện có 991,27ha nuôi tôm ứng dụng CNC (04 công ty và 177 hộ) sản lượng đạt 15.500 tấn; đến cuối năm 2023, có 1.255ha nuôi tôm ứng dụng CNC, sản lượng đạt 28.118 tấn (04 công ty và 251 hộ).

Huyện còn phối hợp với các ban, ngành tỉnh xây dựng mô hình hợp tác xã (HTX) nuôi tôm ứng dụng CNC gắn với thực hiện liên kết chuỗi giá trị. Hiện có 03 HTX: HTX Dịch vụ Nuôi trồng thủy sản 30/4 - xã Vĩnh Hậu, HTX Vĩnh Thành - xã Vĩnh Mỹ A, HTX nuôi tôm CNC phát triển tôm Bạc Liêu - xã Vĩnh Hậu A) thực hiện liên kết chuỗi giá trị với các công ty chế biến thủy sản xuất khẩu trong và ngoài tỉnh để bao tiêu sản phẩm; có 02 HTX được chứng nhận ASC (HTX Dịch vụ Nuôi trồng thủy sản 30/4, HTX nuôi tôm CNC phát triển tôm Bạc Liêu) với diện tích 130ha.

Huyện cũng tăng cường công tác tuyên truyền vận động các hộ ứng dụng các công nghệ nuôi tôm hiện nay như: Công nghệ Biofloc, tuần hoàn, khép kín, theo hướng VietGAP, GlobalGAP,… khuyến khích ứng dụng một số công nghệ mới như: Công nghệ cảm biến (sensor) và IoT (Internet of Things) để giám sát các thông số môi trường (nhiệt độ, độ mặn, độ pH, oxy) từ xa để góp phần tăng năng suất và hiệu quả kinh tế, bảo vệ môi trường.

Dẫu vẫn còn gặp một số khó khăn nhất định song mô hình nuôi tôm ứng dụng CNC trên địa bàn huyện Hòa Bình đã phát triển tương đối ổn định, mang lại hiệu quả kinh tế cao; góp phần phát triển lĩnh vực thủy sản nói riêng và kinh tế - xã hội của huyện nói chung.

Bích Hạnh (Vietnam Business Forum)