Quảng Nam: Nhiều lợi thế cho khởi nghiệp

Quảng Nam được xem là vùng đất “sản vật muôn màu”, đa hệ sinh thái (núi, trung du, biển), đa văn hóa (Việt, Chăm, đồng bào dân tộc thiểu số)... Sự hội tụ đa dạng như vậy là nền tảng và là lợi thế, giá trị khác biệt, nổi bật của nông nghiệp, nông thôn, tạo điều kiện để xây dựng và phát triển mô hình du lịch nông nghiệp cộng đồng.

Nhận diện thế mạnh

Phát triển du lịch nông nghiệp đã, đang và sẽ trở thành loại hình du lịch tương lai, là không gian rộng mở với nhiều tiềm năng để các nhà khởi nghiệp sáng tạo hình thành sản phẩm riêng của mình. Tính địa phương - một đặc tính cơ bản trong khởi nghiệp, tạo giá trị khác biệt trong khởi nghiệp đang được cộng đồng khởi nghiệp khai thác, phát huy hiệu quả. Nhận thức được thế mạnh của mình, trong kế hoạch hỗ trợ xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh đến năm 2025 (ban hành theo Quyết định số 4396/QĐ-UBND, ngày 18.12.2017), Quảng Nam tập trung hỗ trợ khởi nghiệp, khởi nghiệp sáng tạo trong các ngành, lĩnh vực ưu tiên: du lịch và thực phẩm, dịch vụ ăn uống, dịch vụ nông nghiệp; nông nghiệp (bao gồm cả dược liệu); công nghệ thông tin - truyền thông và công nghiệp phụ trợ - cơ khí và tự động hóa. Các lĩnh vực đó liên quan mật thiết nhau, hỗ trợ nhau và làm nền tảng cho nhau phát triển trong thời kỳ cách mạng 4.0 và ứng dụng công nghệ làm nền tảng. Song, để tối đa lợi thế khởi nghiệp du lịch nông nghiệp Quảng Nam, ngoài cơ chế hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo có tính chất chung, cần hết sức quan tâm đến các vấn đề cụ thể.

Theo Bí thư Tỉnh ủy Phan Việt Cường đánh giá: “Các sản phẩm du lịch nông nghiệp gắn với hoạt động tham quan, trải nghiệm ở các làng quê, làng nghề nông thôn của tỉnh được nhiều địa phương quan tâm. Để thực hiện nội dung này, việc đẩy mạnh xây dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu và thực hiện chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” - OCOP sẽ góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế du lịch nông thôn. Các nội dung này sẽ tương tác, thúc đẩy nhau cùng phát triển, tăng thu nhập cho cư dân nông thôn”.

Ông Phan Xuân Thanh – Chủ tịch Hiệp hội Du lịch tỉnh Quảng Nam quan niệm, một nền du lịch bền vững thì người dân phải được hưởng lợi từ sự phát triển du lịch của địa phương, vừa đảm bảo tính bền vững, tránh lạm dụng hoặc khai thác quá mức về công nghệ, trí tuệ nhân tạo..., tránh phát triển ồ ạt dẫn đến phá hoại môi trường thiên nhiên, thiếu bền vững. Có như thế mới tạo được giá trị đích thực của sự sáng tạo trong du lịch. Hơn thế nữa, du lịch nông nghiệp, nông thôn thúc đẩy giao lưu văn hóa, tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa người dân địa phương và du khách, mở ra cơ hội để người dân Quảng Nam tự nâng cao năng lực và kỹ năng. Khởi nghiệp nông nghiệp, ngay từ đầu phải bỏ tâm lý học đòi, bắt chước, bê nguyên xi...

Đưa sản vật quê hương vươn xa

Du lịch nông nghiệp, nông thôn gắn liền với sản vật địa phương chính là nền tảng phát triển các sản phẩm OCOP. Thời gian gần đây, các dự án khởi nghiệp Quảng Nam biết tạo lập, đổi mới sản phẩm riêng có của mình, như: caromi, bánh chưng, nhàu, dầu mè đen, dầu tràm, bánh dừa nướng, nước mắm Cửa Khe… song, nhìn chung chưa đổi mới về mẫu mã bao bì, chất lượng sản phẩm, xây dựng và quản lý tài sản trí tuệ. Sản phẩm khởi nghiệp, trước hết cần sử dụng công cụ pháp lý bảo vệ tài sản trí tuệ và đảm bảo chuẩn về chất lượng, trước khi nói đến mở rộng và gia tăng sản phẩm. Cần thay đổi quan niệm truyền thống “tốt gỗ hơn tốt nước sơn” trong sản phẩm khởi nghiệp.

Xuất phát từ nhu cầu muốn lưu giữ hương vị đặc trưng của rượu tà vạc cùng nỗi trăn trở làm sao để sản vật địa phương vươn xa, anh Hiền Thanh Tâm (xã La Dêê, H.Nam Giang, Quảng Nam) và 2 người bạn đã cùng nghiên cứu ra cách chưng cất chính rượu tà vạc, đồng thời chiết xuất, hình thành sản phẩm rượu tà vạc cất để đưa ra thị trường. Anh Tâm cho biết rượu tà vạc có hai loại, gồm rượu tà vạc truyền thống và rượu tà vạc cất. Trong đó rượu tà vạc cất được xem là “rượu sinh ra từ rượu”, bởi nó được chưng cất từ rượu tà vạc truyền thống. Rượu tà vạc là sản phẩm lên men tự nhiên, không qua xử lý. Sau khi dùng cây đập nhẹ quanh buồng cây tà vạc, nước từ trong buồng sẽ rỉ ra, có vị ngọt, màu trắng đục. Người chuyên nghiệp mỗi ngày có thể lấy về cả chục lít tà vạc, sau đó dùng vỏ cây chuồn ngâm chung để lên men, tạo thành rượu.

Sau khi sản phẩm hoàn thiện ra đời, nhận được nhiều ý kiến đóng góp từ diễn đàn “Khởi nghiệp từ OCOOP cho thanh niên” do Tỉnh đoàn Quảng Nam tổ chức năm 2019, nhóm của anh Tâm đã tiếp tục hoàn thiện mẫu mã bao bì. Mới đây, rượu tà vạc được UBND tỉnh Quảng Nam công nhận chất lượng 3 sao chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP).

Anh Bling Vinh, một trong những cộng sự, cho hay tiềm năng kinh tế và diện tích cây tà vạc ở Nam Giang rất lớn. Tuy nhiên hiện nay quy mô sản xuất chỉ được hai lò. Sắp tới, chúng tôi sẽ mở thêm cơ sở sản xuất rượu tà vạc tại TT.Thạnh Mỹ (H.Nam Giang) để thuận tiện trong việc thu mua, chế biến tà vạc tươi từ người dân các xã Tà Pơơ, Tà Bhing và TT.Thạnh Mỹ để bà con kiếm thêm thu nhập, phát triển kinh tế.

Anh Alăng Trượp, Bí thư Huyện đoàn Nam Giang, cho biết đối với các sản phẩm khởi nghiệp của thanh niên, Huyện đoàn tăng cường giới thiệu, quảng bá qua nhiều kênh để mọi người biết đến tiếp cận góp phần xây dựng đầu ra ổn định.

Đức Bình (Vietnam Business Forum)