Nâng cao tiềm lực và vai trò KH&CN

Trong những năm qua, tỉnh Bắc Ninh đã có nhiều nỗ lực đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học công nghệ (KH&CN) vào sản xuất và đời sống; qua đó góp phần nâng cao giá trị, hiệu quả, sức cạnh tranh của sản phẩm hàng hóa và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Phóng viên Vietnam Business Forum đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Bá Thành - Giám đốc Sở KH&CN tỉnh Bắc Ninh xung quanh vấn đề này.

Ông có thể cho biết những nhiệm vụ quan trọng của ngành KH&CN Bắc Ninh giai đoạn 2021-2025?

Trong giai đoạn 2016-2020, ngành KH&CN Bắc Ninh đã tham mưu, thực hiện nhiều giải pháp quản lý nhà nước, bao gồm: Phát triển tiềm lực KH&CN; tiêu chuẩn đo lường chất lượng; sở hữu trí tuệ, ứng dụng bức xạ và đồng vị phóng xạ,… và đạt nhiều kết quả tích cực. Các đề tài, tiến bộ khoa học công nghệ đã góp phần tăng năng suất, hiệu quả sản xuất nông nghiệp, tăng sức cạnh tranh sản phẩm công nghiệp và nâng cao hiệu lực quản lý hành chính,… trong đó có nhiều hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp (DN) áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng, bảo hộ sở hữu trí tuệ, xây dựng thương hiệu…

Trước yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, trong giai đoạn 2021-2025, ngành KH&CN Bắc Ninh sẽ tập trung một số nhiệm vụ sau:

Một là, xây dựng, thực hiện chiến lược nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao KH&CN trên cơ sở các quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của từng ngành, địa phương phù hợp từng thời kỳ. Trong đó, tập trung chuyển giao các tiến bộ KH&CN phục vụ nông nghiệp, nông thôn; chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi; tăng năng suất, chất lượng sản phẩm; tăng hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh ngành công nghiệp.

Hai là, phát triển KH&CN và đổi mới sáng tạo, lấy DN làm trung tâm; thúc đẩy phát triển mô hình DN kinh doanh mới, kinh tế số, xã hội số. Có cơ chế, chính sách khuyến khích DN tham gia nghiên cứu phát triển và đổi mới công nghệ. Nâng cao tiềm lực, trình độ khoa học công nghệ, tập trung phát triển công nghệ ưu tiên có khả năng ứng dụng cao, nhất là công nghệ số, thông tin, sinh học, trí tuệ nhân tạo, cơ điện tử, tự động hóa, điện tử y sinh, năng lượng, môi trường.

Ba là, thúc đẩy phát triển khoa học xã hội và nhân văn; đổi mới cơ chế hoạt động nghiên cứu, quản lý khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo; quan tâm nghiên cứu khoa học cơ bản; tập trung nghiên cứu, ứng dụng công nghệ lõi, công nghệ số. Tăng cường liên kết DN với các viện nghiên cứu, trường đại học, trong đó tập trung nâng cao năng lực của DN về tiếp thu, làm chủ và từng bước tạo ra công nghệ mới. Đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển, chú trọng nghiên cứu ứng dụng và thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học.

Bốn là, phát triển thị trường gắn với xây dựng cơ sở dữ liệu KH&CN; khuyến khích nhập khẩu, chuyển giao công nghệ tiên tiến của thế giới. Tập trung nâng cao năng lực hấp thụ, làm chủ và đổi mới công nghệ của DN. Tăng cường hợp tác bảo hộ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ.

Năm là, đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và hội nhập; phát triển đội ngũ các chuyên gia, nhà khoa học ở tỉnh; xây dựng đội ngũ nhân lực kỹ thuật, nhân lực quản trị công nghệ, nhân lực quản lý, quản trị doanh nghiệp; quản lý và tổ chức cuộc sống, chăm sóc con người.

Để hỗ trợ, đồng hành với các DN trên địa bàn, trong thời gian qua ngành KH&CN đã tham mưu thực hiện các chương trình, đề án cụ thể nào, thưa ông?

Sở đã tham mưu UBND tỉnh ban hành một số chủ trương như Quyết định 606/QĐ-UBND ngày 22/10/2018 phê duyệt Kế hoạch hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2018-2025; Quyết định số 396/QĐ-UBND ngày 26/8/2020 ban hành Đề án hỗ trợ DN nhỏ và vừa đổi mới sáng tạo;… Trong đó, ngành KH&CN được giao hỗ trợ DN có hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) và sau khi được cấp Bằng sáng chế, DN được cấp Giấy chứng nhận là DN KH&CN; các dự án có mô hình kinh doanh mới có hiệu quả cao….

Ngành KH&CN cũng đã hỗ trợ thẩm định các kết quả nghiên cứu vào hoạt động xử lý môi trường, góp phần bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh, xử lý các điểm nóng do rác thải gây ra, cụ thể: Đã thành lập Hội đồng khoa học và công nghệ thẩm định nghiên cứu KH&CN về công nghệ lò đốt rác thải sinh hoạt, nấm đông trùng hạ thảo, tỏi đen, giống vật nuôi có năng suất cao, hiệu quả cao trong sản xuất…

Sở còn hỗ trợ pháp lý cho các DN KH&CN: Công ty cổ phần Xây dựng Vinabima Tiên Sơn, Công ty cổ phần Đại Thành, Công ty Phát triển và Đầu tư công nghệ Việt Nam, Công ty cổ phần sinh học Bảo Khang, Công ty TNHH Lucavi…. Nhiều sản phẩm sau khi được hỗ trợ và cấp Bằng độc quyền về sáng chế… đã phát triển mạnh về chất lượng, số lượng; một số công nghệ sau khi đánh giá được triển khai nhân rộng góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Theo ông, tiềm lực khoa học công nghệ của Bắc Ninh đang được quan tâm phát triển ra sao và tỉnh đã có những hỗ trợ gì đối với các DN trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh sản phẩm, dự án KH&CN?

Trong những năm qua, tiềm lực KH&CN tỉnh Bắc Ninh được tăng cường đáng kể, bước đầu hình thành mạng lưới các đơn vị nghiên cứu, triển khai, ứng dụng, chuyển giao KH&CN, các DN KH&CN, DN nông nghiệp công nghệ cao và Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế xã hội tỉnh cũng được thành lập, hoạt động hiệu quả. Hoạt động nghiên cứu, triển khai, ứng dụng và chuyển giao KH&CN có nhiều chuyển biến tích cực. Song cũng phải nhìn nhận hoạt động KH&CN chưa tạo sự đột phá, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; còn thiếu đội ngũ cán bộ và hệ thống cơ quan nghiên cứu - triển khai có đủ năng lực nghiên cứu, chuyển giao các thành tựu KH&CN mới phục vụ sản xuất và đời sống.

Trong thời gian tới, hoạt động KH&CN sẽ được đổi mới mạnh mẽ, trước hết về cơ chế quản lý các nhiệm vụ KH&CN theo tinh thần Luật Khoa học và Công nghệ năm 2013 theo hướng khuyến khích đổi mới sáng tạo, phát huy dân chủ trong hoạt động KH&CN. Bắc Ninh cũng tranh thủ mọi nguồn lực hợp tác nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao thành tựu KH&CN mới từ các cơ quan nghiên cứu, triển khai trong và ngoài nước nhằm nhanh chóng nâng cao năng lực nghiên cứu, triển khai đáp ứng yêu cầu hội nhập, phát triển.

Tỉnh Bắc Ninh đang chỉ đạo các cấp, ngành tạo điều kiện cho các nhà đầu tư có công nghệ cao nhanh chóng triển khai các dự án, từ đó nâng cao trình độ công nghệ chung của các DN. Hiện tỉnh đang lập quy hoạch, đề xuất Dự án đầu tư xây dựng Tổ hợp nghiên cứu và phát triển (R&D), khu công viên phần mềm, công nghệ trí tuệ nhân tạo và khởi nghiệp kết hợp thương mại dịch vụ trong Khu công nghiệp tập trung của tỉnh do Tổng công ty phát triển Đô thị Kinh Bắc làm chủ đầu tư. Đây là hướng đi đang được khuyến khích, qua đó tạo động lực, lan tỏa hoạt động nghiên cứu và triển khai tại DN.

Trong lộ trình triển khai các dự án trọng điểm xây dựng thành phố thông minh tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2017-2022, Sở KH&CN được tỉnh giao chủ đầu tư Dự án xây dựng “Cơ sở ươm tạo doanh nghiệp”. Có thể nói, đây là điều kiện thuận lợi để các nhà đầu tư đang và sẽ tham gia vào lĩnh vực sản xuất, kinh doanh sản phẩm, dự án KH&CN tại Bắc Ninh.

Trân trọng cảm ơn ông!

Nguồn: Vietnam Business Forum